Flora Kərimova

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Flora Kərimova
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 23 iyul 1941(1941-07-23) (82 yaş)
Doğum yeri
Vətəndaşlığı
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti müğənni, aktrisa, xanəndə
Fəaliyyət illəri 1954-cü ildən
Janrlar pop musiqisi, rok, estrada[d], opera, romans
Təhsili
Mükafatları "Şərəf" ordeni
Azərbaycan SSR əməkdar artisti Azərbaycan Respublikasının xalq artisti
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kərimova Flora Ələkbər qızı (23 iyul 1941, Bakı) — Azərbaycanın məşhur estrada, muğam və opera müğənnisi, aktrisa, Milli Azadlıq Hərəkatı fəalı, görkəmli ictimai xadim, Azərbaycan Respublikasının ilk xalq artisti (1992).[1]

Həyatı və yaradıcılığı

Flora Kərimova 1941-ci il iyulun 23-də Baki anadan olmuşdur (doğum haqqında şəhadətnamədə Qurtqaşen (Qəbələ) şəhəri qeyd olunub). 1965-cü ildə Azərbaycan Milli Konservatoriyası nəzdində Musiqi Kollecini bitirmişdir. 1971-ci ildə Bakı Musiqi Akademiyası vokal sinfini, 1977-ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunu bitirmişdir[2]. Fəaliyətini 13 yaşından bədii özfəaliyyət kollektivlərində başlayan Flora Kərimova həmin tarixdən Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında və digər mədəniyyət saraylarinda Dövlət tədbirlərində çıxış etmişdir. 1950-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun "Çinar" rəqs ansamblı ansamblında[3], 1960-cı illərdə Azərbaycan Teleradio Verilişləri ŞirkətininAzərbaycan Dövlət Filarmoniyasının solisti olmuşdur.

İlk bəstəkarı Şərqdə ilk Operanin müəllifi Şəfiqə Axundova (Kəşmir mahnıları) olmuşdur.

Yaradıcılığında klassik Opera (nümunə üçün "Qaynana" filmində Sevil (opera)-sindan Dilbərin Ariyası), Milli Opera janrı (1965-ci ildə bütün Sovet İctimaətinin Üzeyir HacıbəyovMüslüm Maqomayev (bəstəkar)-in anadan olmalarin 80 illik yubileyleri ərərfəsində (1965) doqquz dəfə Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı-nda "Leyli və Məcnun" (opera) operasında Leyli), xalq mahnıları, Romanslar, Bəstəkar mahnıları, Estrada janrlarına yüzlərlə mahnıların yer aldığı Sənətkar, Azərbaycan Estrada janrının üç banisindən biridir (Rəşid Behbudov, Mirzə Babayev və Flora Kərimova).

Bəstəkar Elza İbrahimova, xüsusi olaraq Flora Kərimovanın səsi üçün Afət operasını bəstələmişdir. Repertuarında Azərbaycan bəstəkarlarının (Rauf Hacıyev, Fikrət Əmirov, Arif Məlikov, Cahangir Cahangirov, Rauf Hacıyev, Tofiq Əhmədov (musiqiçi), Tofiq Quliyev, Şəfiqə Axundova, Tofiq Bakıxanov, Hacı Xanməmmədov, Ramiz Mirişli, Vasif Adıgözəlov, Aydın Əzim Kərimoğlu, Xəyyam Mirzəzadə, Süleyman Ələsgərov (bəstəkar), İbrahim Topçubaşov, Nəriman Məmmədov (bəstəkar), Ağabacı Rzayeva, Telman Hacıyev (bəstəkar), Ələkbər Tağıyev, Nəriman Əzimov, Emin Sabitoğlu, Elza İbrahimova, Oqtay Rəcəbov, Mobil Babayev, İsrail Kərimov, Oqtay Kazımov, Siyavuş Kərimi, Eldar Mansurov, Cavanşir Quliyev, Ətiqə Ələkbərova, Faiq Sücəddinov, Elçin İmanov və b.) mahnıları başlıca yer tutur. Şairlərdən Bəxtiyar Vahabzadə, Mirvarid Dilbazi, Cabir Novruz, Fikrət Qoca, Nəriman Həsənzadə, Məmməd Araz, Nəbi Xəzri, Mədinə Gülgün, Ramiz Rövşən, Vaqif Səmədoğlu, Nüsrət Kəsəmənli, Baba Vəziroğlu, Vahid Əziz, Dəmir Gədəbəyli, Zivər Ağayeva, Ramiz Heydər, və digərlərinin ən sevimli müğənnisi olan Flora Kərimovanın, onlarla həm də ailəvi dostluğu olub. Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında ("Leyli və Məcnun", Üzeyir Hacıbəyov) partiyasında çıxış etmiş (1966), "Qanun naminə" (1968) bədii filmində çəkilmişdir.[4] Əsrarəngiz səsi, bəşər tarixində, yeganə dörd (4-cü) oktavanı aşan müğənnilərdəndir. Bu baxımdan Flora Kərimovanın digər belə fantastik səsə malik müğənnilərdən (məsələn İmma Sumac) fərqi ondadır ki, o nəinki 4-cü oktavada vokaliz ifa edir, hətta bu yüksəklikdə oxuya da bilir. Ən qəribəsi budur ki, onun səsi bütövlüklə 4 oktavanı əhatə edir - yəni bütün notları əhatə edir (istər aşağı, istərsə zil və eləcə də orta yüksəklikdə olan).

Həddən artıq hipertrofiya olunmuş ədalət hissi, vətənpərvərliyi və heç kimə yarınmaq istəməyən xasiyyətinə görə, Xalq artisti öz sənət ömrünün demək olar ki, 3/4-ü qadağada olmuşdur. Amma, hətta buna baxmayaraq, Qızıl Fondda ən çox sayda əsərlər Flora Kərimovaya məxsusdur.

İlk qadağanı Sovetlər dövründə Qarabağda keçirilən konsertdəki insidentə görə almışdır. Belə ki, Sara Qədimovanin "QARABAĞ ŞİKƏSTƏSİ"-nə sonra növbəti çıxışı olan Flora Kərimovanın konsertin proqramında nəzərdə tutulmuş türk mahnısı olan "Atlı Karınca" adlı musiqini ifa olunmasina etiraz edilib. Bu etiraza baxmayan sənətkarlar adi çəkilən müğənnilər nəzərdə tutulan mahnıları ifa ediblər. Lakin bu adimi TÜRKÇÜLÜYÜN təbligi kimi qiymətləndirilib! Bakıya qayıtdıqdan sonra, o dövrkü mədəniyyət nazirliyi bu addımı milli təəssüb kimi qiymətləndirərək, Flora Kərimovanı uzun müddət səhnədən uzaqlaşdırmışdılar. Sonradan, Moskvadan gələn Mədəniyyət məsələləri ilə bağlı heyətin tərkibində olan, yüksək rütbəli məmurun xanımının (hansı ki, Flora Kərimovanın ifasını tanıyırdı,) xahişi ilə xanım Kərimova səhnəyə qaytarılmışdır. Daha sonralar, Azərbaycanın birinci katibinin istəyini həyata keçirmədiyinə görə yenidən səhnədən kənarlaşdırılmışdır. Lakin Sovet dövründə ən uzunmüddətli qadağanın tarixcəsi daha maraqlı olmuşdur. O dövrdə, Moskvada belə qərara alınmışdır ki, hər respublikadan bir nəfərə SSRİ xalq artisti adı verilsin. Flora Kərimovanın, Moskvanın Mərkəsi Televiziyasının sifarışı ilə çəkilmiş musiqili filmdəki ifasından mütəəssir olan, SSRİ Mədəniyyət Nazırliyinin əməkdaşları, Azərbaycandan seçiləcək sənətkarın Flora Kərimova olmasını istədiklərini bildirmişdirlər. Bu qərarın əsas səbəbi, sənətkarın Fantastik ölçülərə malik səs imkanlarının olması idi və bundan əlavə, FLora Kərimova bir çoxlarından fərqli olaraq, Ali Musiqi Təhsilinə malik idi (həm Asəf Zeynallı adına musiqi məktəbini, həm də Konservatoriyanı bitirmişdir), həm də rus dilini sərbəst bilirdi (bu o dövrdə, ziyalı üçün vacib şərt idi). Lakin son anda, elə sənətkarın özü bu məsələni alt-üst etdi. Belə ki, o dövrdə SSRİ xalq artisti adını almaq üçün, əvvəl Azərbaycan SSR xalq artisti adını, sonra isə Ermənistan SSR xalq artisti adını almaq lazım idi və ancaq bundan sonra SSRİ xalq artisti adını verəcəkdilər. Əvvəlcə hər məqam yaxşı getsə də, söhbət Ermənistan SSR xalq artisti adına gəldikdə, FLora Kərimova Qətiyyətlə fəxri adları almaqdan imtina etdi. Təbii ki, bu Mərkəzi Komitəni təəccübləndirməyə bilməzdi. Hadisədən qəzəblənmiş Azərbaycan məmurları Kərimovanı növbəti dəfə hakimiyyətin arzuolunmaz şəxslər siyahısına daxil etdilər. Uzun müddət diskriminasiyalara məruz qalan Kərimova, hətta bu səbəblər üzündən bir müddət Polşada yaşamalı olmuşdur. Azərbaycan SSR Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin (KQB) baş katibinin xanımının təşəbbüsü ilə xeyli müddət sonra Flora Kərimova yenidən səhnəyə qatarılmışdır.

Bütün bu ədalətsiz qadağalar zamanı ən vicdansız addım isə, sənətkarın ifa etdiyi əsərlərin arxivdən məhv edilməsi idi. Belə ki, Flora Kərimovanın ilk ifaçısı olduğu sənət əsərlərinin əksəriyyəti, siyasətçilərlə qeyri-rəsmi münasibətlərdə olan bəzi müğənnilərin kaprizi ilə məhv edilmişdir. Hazırkı AzTV (Azərbaycan Dövlət Televiziyasının) o zamanlarda işləmiş əməkdaşları danışır ki, arxivin şöbələrini bir-bir gəzərək, Kərimovaya aid olan ifaları yandırırlarmış və şöbələrin əməkdaşları, digər şöbələrlə əlaqə saxlayıb deyirlərmiş ki, əgər hələ onların şöbəsinə gəlib çatmayıblarsa, Flora xanımın əsərlərini rəfdən götürüb gizlətsinlər. Məhz belə ümumxalq sevgisi nəticəsində Flora Kərimovaya aid olan bəzi əsərlər günümüzə qədər gəlib çıxmışdırlar. Filmlərdən bəzən Flora Kərimovanın adı bəzənsə bütövlüklə onun ifa etdiyi əsərlər kəsilib çıxarılırdı. Qəribə orasındadır ki, filmlərin Azərbaycanda olan variantlarında Flora Kərimova olmasa da, Moskvadakı rusdilli variantlarda Flora Kərimova qalıbdır. Amma, çox heyf ki, heç də bütün filmlər Moskvada saxlanılmırdı. Adəti üzrə ilkin çəkilişi rus dilində olan filmlərin bir nüsxəsi Moskvada saxlanılırdı. Bu səbəbdən , Flora Kərimovanın əksər ifaları tarixdən itirilmişdir. Film və cizgi filmlərindən adı kəsilib çıxarıldığına görə, zaman-zaman digər müğənnilər Kərimovanın ifalarını öz adlarına çıxarmaq istəmişlər. Ancaq, heç kimlə dəyişik salınmayacaq bənzərsiz tembri buna yol verməmişdir. Fakt ondan ibarətdir ki, əgər ifaçı digər müğənni olmuş olsaydı, onun adı titlərdə olardı, çünki təqiblərə məruz qalan və adı silinib çıxarılan yeganə sənətkar Flora Kərimova olubdur. Əvəzsiz Sənətkar Rəşid Behbudov Flora Kərimova haqqında demişdir ki, "Flora Kərimovanın hər çıxışı bir aktyorun teatrıdır, onun hər ifası bir aktrisanın oyadığı bütöv bir tamaşadır".

Azərbaycan sənətkarlarından ilk dəfə olaraq Flora Kərimova 1993-1994 -cü illərdə Türkiyədə geniş konsert proqramları ilə çıxış edərək, Türkiyənin ən prestijli musiqi proqramlarının qonağı olmuşdur. Hətta, Türkiyənin ən əsas musiqi təqdimat verilişində (İlin Mahnısı) qonaq olmuşdur. O verilişdə adətən Türkiyənin ən öndə olan sənətkarları çıxış edirdi və xaricilər verilişin qonağı olmurdu. Flora Kərimova üç dəfə ailə qurub. Üçüncü evlilikdən Zümrüd adlı bir qızı var.

İctimai fəaliyyəti

Flora Kərimova 1988-ci ildə ermənilər Qarabağda Topxana meşəsini sındırıb Qarabağa torpaq iddiası qaıdırıb Azərbaycan torpaqlarına qarşı hücuma keçən zaman Bakıda Azadlıq Meydanında etirazını bildirən ilk qadın döyüşçü olmuşdur. Daha sonra Flora Kərimova 1989-1992-ci il Azərbaycan Azadlıq Meydan Hərakatının ən fəal aktivistlərindən birinə çevrildi. Azərbaycan Respublikasının Müstəqilliyinin əldə olunması və İstiqlaliyyətinin bərqərar olunmasında Flora Kərimovanın əvəzsiz və xüsusi xidmətləri olmuşdur. Flora Kərimova 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə Rus Sovet Ordusunun hücumları ərəfəsində küçələrə çıxaraq öz etirazını qorxmaz şəkildə ifadə etmişdir. Həmin vaxt Flarmoniyanın yanında toplaşan kütləyə rus sovet tanklarından biri qəflətən sürmüş hər kəs qaçaraq ətrafa səpələnmişdir, təkcə bir qadından başqa, kimki qollarını açaraq tankin düz önündə dayanmışdı və O Flora Kərimova idi. Bu cəsarətli hərəkəti ilə Flora Kərimova tankı durdurmuş və ikinci dəfə şəhərə daxil olmasının qarşısını almışdır. [1] Flora Kərimova 1995-ci ildə fəal olaraq Azərbaycanda İnsan haqlarnın və Demokratiyanın uğrunda mübarizəyə qoşulmuş və buna görə 20 ildən çox efir qadağasına məruz qalmışdır. Flora Kərimova 2005-ci ilin parlament seçkisində 42 saylı Sumqayıt ikinci seçki dairəsindən Müsavat, Xalq Cəbhəsi və Demokrat partiyalarının birləşdiyi "Azadlıq" blokunun namizədi olub. Müğənni hakimiyyət dairələrinin müdaxiləsi nəticəsində seçkidə qələbəsi oğurlanıb. Yerli məhkəmələr onun şikayətini təmin etmədiyindən xalq artisti Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinə üz tutub. 2010-cu ildə Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi xalq artisti Flora Kərimovanın şikayəti üzrə qərar çıxarıb[5]. Məhkəmə Flora Kərimovanın Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasında nəzərdə tutulmuş bir çox hüquqlarının pozulduğunu tanıyıb. Qərara görə, Azərbaycan dövləti sənətkara ümumən 59 min 100 avro təzminat ödəməlidir.[6]. 2006-ci ildən siyasi və ictimai fəaliyyətini dayandırmışdır və yenidən səhənəyə qayıtmış qadağalar aradan qaldırılmışdır.[2]

Qadağalar

Flora xanım Kərimova Sovet dövrü ərzində oxu geyim və səhnə fəaliyyətinə görə tez tez qadağalara məruz qalmışdır.

  1. İlk qadağa 1970-ci ildə almışdır. Belə ki, Flora Kərimova 1969-cu ildə ifa etdiyi "Ey həyat Sən nə qəribəsən" adlı musiqi ilə Türkiyədə müsabiqəyə qatılmalı idi. Bu mahnını Flora xanım iki gənc ifaçı (Cavanşir və Cavan Zeynallı) ilə şəxsi təşəbbüsü ilə ifa edir. 1970-ci ildə qəfildən həyat yoldaşı Prof. İbrahim Topçubaşovun vəfatından sonra ifa etdiyi "Bayatılar" mahsına görə təbiq olunur. KQB Flora Kərimovanın mahnın sözlərində ki "Yar gözü yaşlı görsəm, baş götürüb qaçaram" ifadəsinə görə Flora xanımın həyat yoldaşının itirməsi ilə əlaqədar psixoloji sarsıntı keçirdiyini və həyat yoldaşından qalan mirası da götürüb Türkiyədə qatılacağı müsabiqənin fürsətindən istifadə edərək Azərbaycanı birdəfəlik tərk edəcəyini əsaslandıraraq Flora Kərimovaya oxumaq qadağasını qoyurlar. Halbu ki, Flora xanım həyat yoldaşını itirdiyinə görə yas saxlayaraq ümumiyyətlə səhəndən özü ayrılır buna baxmayaraq dövrün ustad xanəndəsi və SSRİ xalq artisti Rəşid Behbudov hər ay Flora xanıma məvacib ödyir.
  2. Növbəti qadağa Flora xanımın 1972-ci ildə Qarabağda verilən konsertdə nəzərdə tutulan mahnnını yox məhz türk mahnısını ifa etdiyinə görə almışdır.
  3. Üçüncü qadağa 1973-cü ildə Moskovada konsert zamanı və konsertdən sonra çəkilən musiqili film və fotot sessiyada ağ rəngli şalvar geyinidyinə görə almışdır. Bir az fasilədən sonra bu qadağa əsassız olduğu üçün qadağa ləğv edilmişdir amma həmin il "Qaytar eşiqimi" adlı musiqiyə çəkilən televiziya üçün musiqi tamaşası (Klip) zamanı yenidən eyni şalvarı geyinsə də bu dəfə ifa tərzinə görə qadağa edilmişdir. Belə ki Azərbaycan Tele Radio -nun Bədii rəhbəri Flora xanımın musiqini sərt və tələbli ifadə obrazı ilə oxuduğuna görə sərt tənqid etmiş və mahnını arxivləşdirilmiş Flora xanımın ifasında ümumiyyətlə qadağaya salınmışdır. Musiqi isə yenidən jazz janrında Oqtay Ağayev tərəfindən ifa edilmişdir.
  4. 1972-1974-cü illərdə Flora Kərimovanın ümumiyyətlə məşhurluğu pik səviyyəsinə çatır. Həmin il 236 ədəd yeni musiqi və bununla yanaşı film tamaşa və çizgi filmlərdə ifa etmişdir. Flora xanım Moskovaya dəvət edilmiş və həmin dövr üçün çox popular olan Yuri Silantev-in rəhbərliyi ilə SSRİ Mərkəzi Jazz Pop Estrada ansambılı ilə çox mahnılrı rock üslubunda ifa etmişdir.
  5. Flora xanım ümumiyyətlə ifa etdiyi 34 ədəd məşhur mahnısı ona oxumaqdan məhrum edilərək qadağan edilmişdir. Səbəb isə Flora xanımın ifa zamanı sərt və tələbli ifa tərzi idi yəni ROCK mahnı janrı üslubu ilə oxumasıdır. 1975-ci ildə Bu musiqilər Bəddi Şura tərəfindən bir daha nəzərdən keçirilərək ümumiyyətlə Flora xanımın bir daha onları ifa etməsi üçün qadağan edilmiş efirdən silinmişdir. Həmin musiqilər dövrün digər müğənilləri tərəfindən yenidən ifa edilmişdir. Yalçın Rzazadə yenidən Flora Kərimovanın ifasında qadağan edilən mahnıların ifa edilməsi üçün Bədii Şura tərəfindən münasib hesab etdiyi müğənni kimi hesab edilmişdir.
  6. 1978-ci ildə şəxsi həayatının səhnə fəaliyyətinin təsiri fonunda səhənədə olan digər müğənni və sənət adamlarının eləcə də Azərbaycan Sovet hakimiyyətinin çinli rütbəli vəzifəli şəxslərinin intriqa və istəklərinə əks münasibət bildirməsi ucbatından Azərbaycanda yaşamaq üçün öz həyatı üçün təhlükəli hesab etdiyindən Polşaya getməyə məcbur qalmışdır. Bu Flora xanım ilk və son mühacirəti olmuşdur. Polşada daimi yaşamaq üçün məcburi nikah bağlayaraq bir müddət həyatında onu narahat edən insanlar və məsələlərdən uzaqlaşmışdır. Amma yenə də zaman zaman Bakıya qayıdıb musiqili tele tamaşalarda rol alaraq musiqilər ifa etmişdir. Mühacirətin son ili kimi 1986-cı ildə birdəfəlik Bakıya qayıtmışdır. Bu isə 1986-cı ildə həmin vaxt Azərbaycan Sovet hakimiyyətinin o dövr üçün KQB rəhəbəri ilə görüşünün nətəcisə kimi Flora xanıma Azərbaycana geri dönüb yaşamaq və səhnə fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün bərat alıdqdan sonra baş vermişdir.
  7. Sovet dövründə ən uzun müddətli qadağa isə 1989-1991-ci ildə olmuşdur. Belə ki Flora xanım həmin dövrdə Azərbaycan Respublikasının Müstəqilliyinin bərpa olunması mübarizəsində gedən siyasi icitimai fəallardan birincisi idi. Həmin dövrdə Azərbaycan Televiziya və Radio Milli Musiqi Fondunda Flora xanıma məxsus olan musiqi səs yazı lent və görüntülərin kart nömrələri və bəzi hallarda original lentlər yandıırlmış silinmiş və atılaraq məhv edilmişdir. Feyaletova adına səs yazma studiasında olan tele tamaşa üçün səs yazıları isə qadağa siyahısına alınmışdır. Cəfər Cabbarlı adına Film Studiasında Flora xanıma məxsus olan Televizya tamaşa və kino eləcə də çizgi filmlərdə ki ifaları bəzi kadrlardan çıxarılmış, və ya adı pozulmuşdur. Hətta Flora xanım 1990-cı il 20 Yanvar şəhidlərinə ifa etdiyi musiqilər yalnız gizlin şəkildə yayılırdı. 1992-ci il milli hökumət bərpa olunduqdan sonra bütün qadağalar əssasız hesab olunaraq ləğv edilmiş və Sovet hakimiyyəti zamanı ad verilməkdən məhrum olunsun maddəsinə bəraət verilərək Prezident Əbülfəz Elçibəy tərəfində Azərbaycan Respublikasının ilk Xalq artisti adına layiq görülmüşdür.
  8. Flora Kərimova 1994-cü ildə razılaşdırlan atəşkəslə heç vaxt barışmamışdır. 1995-ci ildən etibarən öz narazılığını ciddi şəkildə ifadə etmiş o dövrkü hakimiyyətin siyasi iqtisadi fəaliyyətinə qarşı çıxdığı üçün 1995-ci il May ayından etibarən efir qadağası almışdır. Bu dövr Flora xanımın siyasi ictimai fəaliyyətinin ən fəal dövrü olmuşdur. Flora xanım ölkədə demokratiya və insan haqqlarının qorunması eləcə də Azad söz və azad fikrin dəstəklənməsi və qorunması, həmçinin məhkəmə və digər dövlət inzibati idarə edicilik sistem orqanlarında şəffaflıq qərərrsiz və əhalinin şikayət və təkliflərinin düzgün yanaşılması və rüşvətsiz icra olunması uğrunda kompaniya və tədbir-layihlərədə fəal iştirak etmiş. Qarabağ Azadlıq Təşkilatının ən fəal üzvü kimi Qarabağ əlil və veteran qazilərin müharibə iştirakçıların və qaçqın köçkünlərə dair bütün kompaniya və tədbir layihələrin təşkilatçısı olmuşdur. Özü qadağada olmasına baxmayaraq ölkədə Media azadlığının qorunması üçün aktiv dəstək vermişdir. Flora xanım bu dövrlər ərzində müxalifətin qatıldığı seçki kompaniyalarında fəal iştirak etmiş və təşviqat təbliğat işlərində də öz dəstəyini əsirgəməmişdir. Buna görə də Flora xanımın evi polislərin daimi basqısı nəzarəti və yoxlaması altında olmuşdur. Bəzən Flora xanıma evdən çıxması əngəllənmişdir. Flora xanım hər piket və mitinqlər zamanı saxlanılmış amma dindirilmədən sərbəst buraxılmışdır. Flora Kərimova həmin dövrdə ara sıra AZTV-nin efirində gedən bəzi musiqili proqramlara rejissor və promram rəhbəriliyi tərəfindən təkid və isararlı xahişləri ilə bərat alaraq dəvət edilmişdir. 2001-ci ilə qədər qadağalar sürmüşdür. 2001-ci ildə AZTV tərəfindən Flora Kərimovanın musiqilərinin bərpasına başlansa da iş başa çatdırılmamış qalmışdır. 2003-cü ildə Prezident seçkilərindən sonra Flora xanım MTN-ə gətirilmiş və işgəncələrə məruz qalmışdır. Flora xanım bu barədə 2004-cü ildə ANS ÇM radiosu zamanı ilk dəfə efirdə İyul ayı zamanı Əsəgər ölümlərinə etirazı zamanı bəhs etmişdir. Flora Kərimova isə 2004-cü ilə qədər ümumiyyətlə ona qoyulan efir qadağası 2004-cü ilin Sentyabrında Prezident ilham Əliyevin göstərişi ilə ləğv olunmuş və efirə qayıtması üçün bəraət almışdır.[3]
  9. 2005-ci ildə Parlament seçkiləri zamanı AZADLIQ Blokundan 42 saylı Sumqayıt seçki dairəsindən namizədliyini irəli sürmüş və qalib gəlsə də protokollar saxtalaşdırlaraq opponenti Hicran Hüseynovanın xeyrinə rəsmiləşdirilmiş və Flora xanımı səsi ləğv edilmişdir.[4] Seçkinin saxtalaşdırılmasına etiraz mitinqlərində aparacı qüvvə kimi çıxış etmiş və həmin vaxt 2005-ci ilin Oktyabrından efir qadağası almışdır. 2005-ci ilin Noyabrında sonuncu mitinq dağıdılan zamanı MTN Flora Kərimova barəsəində dövlət çevrilişinə cəhd iddiası qaldıraraq haqqında araşdırma başlamışdır. 2006-cı ilin Yanvar ayında MTN əməkdaşları Flora xanımı dindirilməsi üçün evindən Nazirliyə gətirmişlər. Bu zaman xarici insan haqları təşkilat və qurumlar eləcə də səfirliklərin nümayəndələri Nazirliyin ətrafına toplaşmış və bu əməliyyatı sərt qınamış və qeyri şərtsiz Flora xanımın sərbəst buraxılmasını xahiş etmişlər. Flora xanım Prezident İlham Əliyevin göstərişi ilə MTN-də dindirilmədən sərbəst buraxılmış və haqqında açılan iddia əssasız hesab edilərək ləğv olunmuşdur. Həmin ilin yayında Flora xanım Siyasətdən getməsi ilə bağlı rəsmi açıqlama yaymış və 2016-cı ilin Avqust ayından etibarən Flora Kərimovaya qoyulmuş efir qadağası bəzi televiziya və radio tərəfindən aid olduqları qurumların rəhbərləri tərəfindən ləğv edilmiş və Flora Kərimova efirə qaytarılmışdır. 2008-ci ildən etibarən Mədəniyyət Nazirliyi Flora xanıma bəraət qazandıraraq dövlət tərəfindən təşkil olunan bir sıra Proqramlarda iştirakına icazə verilmişdir.
  10. 2016-ci ildə Flora xanım istəməyərəkdən arzuolunmaz konfliktə daxil oldu bununla da yenidən efir qadağasına məruz qalmışdır. Ölkədə baş verən insan haqqlarının pozulması və demokratiyanın sıxışdırılması eləcə də 4 Aprel 2016-cı ildə baş verən qısa müddətli Qarabağ savaşında şəhid olan əsgərlərlə və baş verən hadislərlə bağlı açıq fikrini bildirməsi və 2017-ci ildə Soso Pavliashvilinin Bakıda konsert verməsinə görə etirazını bildirən Flora Kərimova yenidən ictimai qadağalara salındı və efirdən uzaqlaşıdırıldı. Bu illər ərzində çətinliklə arxivdən bərpa olunaraq yaradılan rəsmi YOUTUBE səhifəsi 2017-ci ilin Mart ayında yuxarı qurumların və Televizyaların əsassız şikayətləri nəticəsində silindir. Qeyd etmək lazımdır ki Flora Kərimova Youtube səhifəsi Milli Musiqimizin Tarixi video və musiqinin Flora Kərimovaya məxsus olan arixivinin tək resursu idi.

Mükafatları

Efirə geri dönüşü

2018-ci ilin Fevral ayının 1 (birindən) etibarən Flora Kərimovaya qoyulan qadağa bir sıra Televiziya rəhbərlərinin şəxsi təşəbbüsləri sayəsində aradan qaldırılmış və Flora xanımın efirə çıxmasına icazə verilmişdir.


Ailəsi

Flora Kərimova üç dəfə ailə qurub. Zümrüd adlı bir qızı və Oqtay adlı oğlu var. İbrahim Topçubaşovla[13] ailəli olub.

Rəsimlər

Filmoqrafiya

Mahnı ifa etdiyi filmlər

  1. Böyük dayaq (film, 1962)
  2. Payız konserti (film, 1962) (Qısametrajlı Bədii Film)
  3. Qanun naminə (film, 1968)
  4. Azərbaycan elmi (film, 1969)
  5. Mənim universitetim (film, 1969)
  6. İntizar (film, 1969)
  7. Toyda görüş (film, 1970)
  8. Abşeron ritmləri (film, 1970)
  9. O qızı tapın (film, 1970)
  10. Gün keçdi (film, 1971)
  11. Konsert proqramı (film, 1971) (I)
  12. Həyat bizi sınayır (film, 1972)
  13. Odlar yurdunun qızları (film, 1972)
  14. Sovet Azərbaycanı (film, 1972)
  15. Mahnı qanadlarında (film, 1973)
  16. Qız, oğlan və şir (film, 1974)
  17. Azırbaycan teatrının 100 illiyi (1974)
  18. Payız melodiyaları (film, 1974)
  19. Şahzadə-qara qızıl (cizgi film, 1974)
  20. Pıspısa xanım və Siçan bəy (cizgi film, 1974)
  21. Qeyri-adi ov (film, 1974)
  22. Alma almaya bənzər (film, 1975)
  23. Mezozoy əhvalatı (film, 1976)
  24. Şir evdən getdi (film, 1977)
  25. Toplan və kölgəsi (cizgi film, 1977)
  26. Qayınana (film, 1978)
  27. Sonrakı peşmançılıq (cizgi film, 1978)
  28. Yollar görüşəndə... (film, 1979)
  29. Sular qizi (1979)
  30. Onun bəlalı sevgisi (film, 1980)
  31. Nəğməkar torpaq (film, 1981)
  32. Səni axtarıram (film, 1981)
  33. Evləri köndələn yar (film, 1982)
  34. Əzablı yollar (film, 1982)
  35. Bağışla (film, 1983)
  36. Humayın yuxusu (cizgi film, 1985)
  37. Səndən xəbərsiz (film, 1985)
  38. Xüsusi vəziyyət (film, 1986)
  39. Sən həmişə mənimləsən (film, 1987)
  40. Analar və laylalar (cizgi film, 1991)
  41. Ağ atlı oğlan (film, 1995)
  42. Göylər sonsuz bir dənizdir. İkinci film. Züleyxa (film, 1995)
  43. Göylər sonsuz bir dənizdir. Birinci film. Leyla (film, 1995)
  44. Bir cənub kəndində (film, 1997)
  45. Arşın mal alan (film, 2002)
  46. Qış nagili (film, 2002)
  47. Ünvansız eşq (film, 2012)
  48. Balta (film, 2015)
  49. Qayınana (film, 2018)
  50. Qan Qohumları (seral 2019)

Çəkildiyi filmlər

  1. Payız konserti (film, 1962)
  2. Abşeron ritmləri (film, 1970)
  3. Toyda görüş (film, 1970)
  4. Konsert proqramı (film, 1971) (I)
  5. Mahnı qanadlarında (film, 1973)
  6. Payız melodiyaları (film, 1974)
  7. Nəğməkar torpaq (film, 1981)

İstinadlar

Mənbə

  • M. Paşaoğlu. "Mən taleləri oxuyuram" //Odlar yurdu.- 1992,- 20 noyabr.- № 32-33.- səh. 5.