Atlantlı ev

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Atlantlı ev
Atlantlı ev 2008-ci ildə.
Xəritə
40°22′13″ şm. e. 49°50′22″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Bakı Bakı
Yerləşir Yusif Məmmədəliyev küçəsi, 16
Memar İosif Ploşko
Tikilmə tarixi 1900
Üslubu Barokko
Vəziyyəti Sökülüb
İstinad nöm.3349
KateqoriyaYaşayış evi
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli
Atlantlı ev (Bakı)
Atlantlı ev

Atlantlı ev — Bakı şəhəri, Yusif Məmmədəliyev küçəsi, 16 ünvanında mövcud olmuş, memar İosif Ploşkonun layihəsi əsasında 1900-cü ildə inşa edilmiş yaşayış evi. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin sərəncamına əsasən, Azərbaycanın yerli əhəmiyyətli tarixi və mədəni memarlıq abidəsi elan edilib.[1]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bina, 1900-cü ildə Polis küçəsində (Yusif Məmmədəliyev küçəsinin keçmiş adı) polşalı memar İosif Ploşkonun layihəsi əsasında barokko üslubunda inşa edilib.[2] Binanın eyvanlarından birini iki atlant heykəli saxladığdan, bina daha çox
"Atlantlı ev" kimi tanınıb.[3] Bu yaşayış evi şəhərin tarixi mərkəzinin tikintisinin fəal elementlərindən biri kimi çıxış edib.[4] Fasadın memarlıq kompozisiyasının üfüqi formada mərkəzi tinləmə və yanlarda güclü atlantlar (dayaqlar) üzərində duran erker ilə təqdim edilmiş üç oxlu sistemi maraqlı fəza mühiti yaratmışdır. Mənzərəli kompozisiya, memarlıq kütlələrinin proporsional bölünməsi, order sistemi elementlərinin bacarıqla paylaşdırılması, incəsənət sahələrinin sintezi və interyerlərinin zənginliyi binanın memarlıq abidəsi kimi Bakıdakı tarixi əhəmiyyətli yaşayış evlərinin ən yaxşı nümunələrindən birinə çevirmişdi.[4]

Sökülməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

2004-cü ildə binanın söküləcəyi barəsində məlumatlar yayılıb. 2008-ci ildə binanın sakinləri köçürülüb. Köçürülməyə səbəb kimi isə binanın bərpası göstərilib. 2010-cu ildə, 14 saylı qonşu evin sakinlərinin sözlərinə görə, 18 saylı binanın sökülməsindən sonra, onlara deyilib ki, qrunt suları 16 saylı evində bünövrəsini yumağa başlayıb. 2010-cu ilin əvvəllərində "Atlantlı ev" sökülüb.[3]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı Arxivləşdirilib 2017-04-12 at the Wayback Machine (Распоряжение Кабинета Министров Азербайджанской Республики об исторических и культурных памятниках) (az.)
  2. Сафаров, Б. "Дом с атлантами восстановят?" (qəzet). Эхо. 2010. 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-19.
  3. 3,0 3,1 Фараджова, В. "Баку остался без исторического здания с «атлантами»". vesti.az. 2010. 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-19.
  4. 4,0 4,1 Bakının memarlıq ensiklopediyası. səh. 436