Azərbaycan–BƏƏ münasibətləri

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Azərbaycan-BƏƏ münasibətləri
Azərbaycan Azərbaycan BƏƏ BƏƏ

Azərbaycan–BƏƏ münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr.

Tarixi[redaktə | əsas redaktə]

Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini 1991-ci ilin dekabrın 26-da tanımışdır.[1]

Diplomatik əlaqələr[redaktə | əsas redaktə]

İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin sentyabrın 1-də qurulmuşdur.[2]

Azərbaycan ilə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri arasında əlaqələr əsasən beynəlxalq təşkilatlar, xüsusilə də Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı çərçivəsində mövcud olmuşdur.

Fövqəladə və səlahiyyətli səfirlər[redaktə | əsas redaktə]

İki ölkə arasında səfirlik səviyyəsində rəsmi münasibətlər yaradılmışdır.

Azərbaycan Respublikasının 11 aprel 1997-ci il tarixli Qanunu ilə Azərbaycan Respublikasının Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində Səfirliyi təsis edilmişdir[3] ki, həmin səfirlik 2001-ci il 16 iyun tarixindən etibarən BƏƏ-nin paytaxtı Əbu-Dabi şəhərində fəaliyyət göstərir[1]. Bundan başqa 14 mart 2012-ci il tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Dubay şəhərində Baş Konsulluq təsis edilmişdir.[4] Azərbaycanın BƏƏ-də səfiri Daşqın Şikarov, BƏƏ-nin Azərbaycandakı səfiri Mohamed Ahmed Alqubaisidir.

Parlamentlərarası əlaqələr[redaktə | əsas redaktə]

Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində Azərbaycan-Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərir[5]. Bu işçi qrupu 7 mart 1997-ci il tarixində yaradılmış və ilk rəhbəri Nizami Ələkbərov olmuşdur[6]. 4 mart 2016-cı il tarixindən Cavanşir Paşazadə işçi qrupunun rəhbəridir[5].

Viza[redaktə | əsas redaktə]

BƏƏ-yə gedən ümumi pasportlara, həmçinin xidməti və xüsusi pasportlar malik Azərbaycan vətəndaşları üçün viza tələb edilir[7]. Diplomatik pasportlar üçün 90 günə qədər viza tələb edilmir[7].

Mədəni əlaqələr[redaktə | əsas redaktə]

1991-ci ildə Əbu-Dabidə Azərbaycan mədəniyyəti sərgisi, 2005-ci ildə isə turizm sərgisi təşkil edilmişdi.[8]

BƏƏ-nin televiziya qrupu Azərbaycana gəlmiş, ölkə barədə film çəkmiş və həmin filmi İran körfəzinin bütün ölkələrində bir neçə dəfə nümayiş etdirmişdir.[8]

Qarabağ mövzusu[redaktə | əsas redaktə]

BƏƏ-nin prezident sarayında və Qırmızı Aypara Cəmiyyətində Qarabağda baş verən hadisələri, qaçqınların vəziyyətini, erməni terrorçularının törətdikləri cinayətləri əks etdirən foto sərgilər təşkil edilmişdir.[8]

Azərbaycanda baş verən hadisələri düzgün və olduğu kimi dünya ölkələrinə çatdırmaq məqsədilə Azərbaycana BƏƏ müxbirləri tez-tez gəlmişlər. BƏƏ-nin Qırmızı Aypara Cəmiyyəti Azərbaycanda erməni faşistlərinin törətdikləri cinayətlərdən əziyyət çəkən uşaqlara, qaçqınlara və döyüş meydanlarında yaralanan əsgərlərə ərzaq, geyim və zəruri dava-dərmanlar göndərmişlər. BƏƏ-də Azərbaycan Respublikasına humanitar yardımın uzunmüddətli proqramı hazırlanmışdır.[8]

İqtisadi əlaqələr[redaktə | əsas redaktə]

BƏƏ ilə Azərbaycan Respublikası arasında əlaqələrin mühüm formalarından biri də xarici ticarətdir. Azərbaycan Respublikasının Asiya ölkələri ilə ticarət əlaqələrində idxalatın 6-7, ixracatın isə 3-4 faizi BƏƏ-nin payına düşür (2005). Azərbaycana BƏƏ-dən kimya və neft-kimya, maşınqayırma məhsulları, elektrotexnika avadanlığı, yüngül və yeyinti sənaye məhsulları gətirilir. Azərbaycandan BƏƏ-nə isə kimya və neft-kimya sənaye məhsulları, yeyinti sənayesi və metallurgiya məhsulları ixrac edilir.[8]

Rəsmi sənədlər[redaktə | əsas redaktə]

Azərbaycan Respublikası hökuməti ilə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri hökuməti arasında 23 sənəd imzalanmışdır.[1]

İdman sahəsində əməkdaşlıq[redaktə | əsas redaktə]

Futbol qarşılaşmaları[redaktə | əsas redaktə]

Əsas məqalə: Azərbaycan-BƏƏ futbol matçlarının siyahısı

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Azərbaycan - Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri münasibətləri. mfa.gov.az, 18.09.2014  (azərb.)
  2. ↑ Azərbaycan Respublikası ilə diplomatik əlaqələr qurmuş dövlətlərin siyahısı. mfa.gov.az  (azərb.)
  3. ↑ Azərbaycan Respublikasının Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində Səfirliyinin təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının 11 aprel 1997-ci il tarixli, 261-IQ nömrəli Qanunu. e-qanun.az  (azərb.)
  4. ↑ Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Dubay şəhərində Azərbaycan Respublikasının Baş Konsulluğunun təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 14 mart 2012-ci il tarixli, 2091 nömrəli Sərəncamı. e-qanun.az  (azərb.)
  5. ↑ 5,0 5,1 "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının rəhbərlərinin seçilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 4 mart 2016-cı il tarixli, 161-VQR nömrəli Qərarı. e-qanun.az  (azərb.)
  6. ↑ "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının yaradılması haqqında" Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 7 mart 1997-ci il tarixli, 256-I QR nömrəli Qərarı. e-qanun.az  (azərb.)
  7. ↑ 7,0 7,1 "Passport and visa requirements". olympicair.com
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Soltanova H.B., Məmmədov C.A.«Yaxın və Orta Şərq ölkələrinin iqtisadi və sosial coğrafiyası» (dərslik). Bakı: «Bakı Universiteti» nəşriyyatı, 2008, səh. 55  (azərb.)
 Bu şablona bax Azərbaycanın xarici əlaqələri
Asiya Banqladeş • Bruney • Bəhreyn • BƏƏ • Cənubi Koreya • Ermənistan • Filippin • Fələstin • Gürcüstan • Hindistan • Kamboca • Küveyt • Laos • Livan • Malayziya • Maldiv adaları • Monqolustan • Myanma • Nepal • Oman • Pakistan • Qazaxıstan • Qırğızıstan • Qvatemala • Qətər • Sinqapur • Suriya • Səudiyyə Ərəbistanı • Tacikistan • Tailand • Türkiyə • Türkmənistan • Vyetnam • Yaponiya • Yəmən • Çin • Özbəkistan • İndoneziya • İordaniya • İran • İraq • İsrail • Şimali Koreya • Şri-Lanka • Şərqi Timor • Əfqanıstan
Avropa Albaniya • Almaniya • Andorra • Avstriya • Belarus • Belçika • Bolqarıstan • Bosniya və Herseqovina • Böyük Britaniya (Uels • İngiltərə • Şimali İrlandiya • Şotlandiya) • Danimarka (Farer adaları) • Estoniya • Finlandiya • Fransa • Kipr (Şimali Kipr) • Kosovo • Latviya • Litva • Lixtenşteyn • Lüksemburq • Macarıstan • Makedoniya • Malta • Moldova • Monako • Monteneqro • Niderland • Norveç • Polşa • Portuqaliya • Rumıniya • Rusiya (Başqırdıstan • Tatarıstan) • San-Marino • Serbiya • Slovakiya • Sloveniya • Ukrayna • Vatikan • Xorvatiya • Yunanıstan • Çexiya • İrlandiya • İslandiya • İspaniya • İsveç • İsveçrə • İtaliya
Şimali Amerika ABŞ • Antiqua və Barbuda • Baham adaları • Beliz • Haiti • Honduras • Kanada • Kosta-Rika • Kuba • Meksika • Nikaraqua • Panama • Qvatemala • Salvador • Sent-Kits və Nevis • Seynt Vinsent və Qrenadin • Trinidad və Tobaqo • Yamayka
Cənubi Amerika Argentina • Boliviya • Braziliya • Ekvador • Kolumbiya • Paraqvay • Peru • Qayana • Surinam • Uruqvay • Venesuela • Çili
Afrika Anqola • Benin • Burkina-Faso • Burundi • CAR • Cibuti • Cənubi Sudan • Efiopiya • Ekvatorial Qvineya • Eritreya • Kabo-Verde • Kamerun • Keniya • Kot-d'İvuar • Liberiya • Liviya • Madaqaskar • Malavi • Mali • Mavriki • Mavritaniya • Misir • Mozambik • Mərakeş • Niger • Nigeriya • Qabon • Qambiya • Qana • Qvineya • Qvineya-Bisau • Ruanda • San-Tome və Prinsipi • Seneqal • Seyşel adaları • Somali • Sudan • Esvatini • Syerra-Leone • Tunis • Uqanda • Zambiya • Zimbabve • Çad • Əlcəzair
Okeaniya Avstraliya • Nauru • Solomon adaları • Yeni Kaledoniya • Yeni Zelandiya
Beynəlxalq təşkilatlar ATƏT • Avropa Birliyi • BMT • NATO • İƏT
Digər Azərbaycan səfirliklərinin siyahısı • Azərbaycanda yerləşən diplomatik nümayəndəliklər
Flag-map of Azerbaijan.svg Azərbaycan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Flag map of the United Arab Emirates.svg  Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycan–BƏƏ_münasibətləri&oldid=4412575"