Kərimbəyli (Füzuli)
Jump to navigation
Jump to search
Kərimbəyli | |
---|---|
39°30′30″ şm. e. 47°25′06″ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Kərimbəyli — Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
FÜZULİ RAYONU KƏRİMBƏYLİ KƏNDİNİN TARİXİ..[redaktə | mənbəni redaktə et]
1722-54-cü illərdə Kərimbəyli kəndi Araz çayının sol sahilində məskun-[redaktə | mənbəni redaktə et]
laşmışdır.Kənd əvvəllər “Hacılı”, sonralar Kərimbəyli adlandırılmışdır.Kəndə yaşayan əhali əsasən maldarlıq və qoyunçuluqla məşğul olmuşlar.XX əsrin başlanğıcına kimi kənd əhalisi dağa, arana getməklə, tərəkəmə həyatı sürmüşlər. Kərimbəyli kəndində Kərim bəy, Usub bəy, Nurullah bəy, Nəsrullah bəy, Mehdi bəy, Salman bəy, Süleyman bəy, Cabbar bəy öz zamanının sayılan ağalarından olmuşlar. Kəndə Qaraalovçu, Yağbəstili, Qaraçorlu, Əmədaylı, Bəyliklər Əmədaylı, [redaktə | mənbəni redaktə et]
tayfaları vardır.[redaktə | mənbəni redaktə et]
1918-ci ildə ermənlərə qarşı Kərimbəyli kəndinin məşhur bəyi Rzağlı bəyin və Bəhram bəyin döyüşçü dəstələri Qaryagin rayonunun Gorazıllı kəndində 60 atlı ilə döyüşüb və həmin kəndi düşmənlərdən azad etmişlər.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çar höhümətinə qarşı etirazını bildirən Səfər,qaçaq Süleymanın dəstəsində 1932-ci ilə kimi bolşeviklərə qarşı döyüşmüşdür. Həmin ilin yayında Batabat dağında[redaktə | mənbəni redaktə et]
ağır döyüşlərin birində qəhramancasına həlak olmuşdur, Qaçaq Səfərlə birlikdə onun həmyerlisi Məhəmmədəli də həlak olmuşdur.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kərimbəyli kəndində inqilaba qədər molla məktəbi faliyyət göstərmişdir.1912-ci ildə Kərbəlayi Tahirxanın evində natamam məktəb açılmışdır. Məktəbin ilk müəllimi Ziyad bəy Xanlar bəy oğlu olmuşdur.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mehrican Heydər bəy qızı,Güllər Nəsrullah bəy qızı,Mirzə Eyvaz oğlu,Bəhram Kərbəlayı Məhəmməd oğlu, Seyidalı Kərbalayı Tahirxan oğlu, Cümşüd Mansırxan oğlu ilk şagirdlər olmuşlar.1922-ci ildə M.C. Bağrov Kərimbəyli kəndini dağıtmış və yandırmışdır.1928-29-cu illərdə Kərimbəylidə kollektiv təsərrüfat yaradılmışdır.1936-cı ildə Kərimbəyli kəndinin torpaq sahəsi 2400 hektar olmuşdur. Kərimbəyli kəndində ilk sovet sədri Bəbəş Məmmədov olmuşdur. İlk kolxoz sədri Cəlil Əliyev və Mahmudxan Həsənxan olmuşlar.[redaktə | mənbəni redaktə et]
1928-ci ildə Kərimbəyli kəndinin Rusiyada təhsil almış ziyalısı və gözəl ağsaqqal,kəndin inkişafında fəal iştirak edən Polkovnik Bəhram bəy Kərimbəylinin xidmətləri əvəzsizdir.[redaktə | mənbəni redaktə et]
1937-ci ildə Kərimbəylidən 15 ailə Sibrə Qazaxstana sürgün edilmişdir.[redaktə | mənbəni redaktə et]
1939-45-ci illərdə II Dünya müharbəsində Kərimbəyli kəndində 85 nəfər iştrak etmişdir.Onlardan 35 nəfəri sağ-salamatqayıtmşlar.Cəfərov İbiş Dədəkişi oğlu ilk dəfə 1939-cu ildə Filandiyada döyüşlərə girmiş, 1941-45-ci illər böyük Vətən müharibəsində və Yaponlara qarşı döuüşlərdə iştirak etmişdir.[redaktə | mənbəni redaktə et]
1936-61-ci illərdə Kərimbəyli kəndi əvvəl Ağamalı oğlu madına kolxoz,1961-ci ildə isə M.Əzizbəyov adına kolxoz olmuşdur.Kolxozda əsas kənd təsərrüfatı məhsulları olan pambıq və taxılçılığın inkişafı iləəlaqədar olaraq bir qrup zəhmətkeşin əməyi dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Onlardan Kərimova Şamayıl, Babayev Misir Azərbaycan SSR ali Sovetinin deputatıseçilmiş, hər ikisinə “Lenin” ordeni verilmişdir.Qoyunçuluq sahəsində yüksək göstəricilərinə görə Şirin Şirinov “Lenin”ordeni ilə təltif olunmuşdur. Kərimova Cahana və Qəhramanova Firəngizə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni verilmişdir.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kərimbəyli kəndindən elm və təhsil sahəsində tanınmış alimlərdə vardır.Onlardan fizika- riyaziyyat elimləri doktoru professor Salmanov Vaqif Müseyib oğlu, Sənətşunaslıq elimləri doktoru, professor Quliyev Malik Bayram [redaktə | mənbəni redaktə et]
oğlu (“Əməkdar müəllim”) Texnika elimləri namizədi,dosent Quliyev Hüseyinqulu[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bayram oğlunu göstərmək Olar.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Məlikov Murad Hüseyin oğlu (1914-1992) Pedoqoji elimlər doktoru, professor, qabaqcıl marif əlaçısı.Şahverdiyev Əziz Rəhim oğlu (1905-1947)Qaryagin rayonu II katib,(indiki Füzuli rayonu).İmişli,Beyləqan rayonlarında I katib vəzifəsində işləmişdir.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rəhimov Sahib (1935) Azərbaycan SSR-nin Tikinti nazirinin I müavini, Azərbaycan Respublikasının Qaçqınlar və məcburi Köçkünlər Komitəsinin I müavini işləyir.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yusifov Nəsir Sərdar oğlu (1928 ) Bakı Şin zavodunda sex rəisi,baş mexanik, direktor müavini ,zavod direktoru vəzifəsində işləyib.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hüseyinov Hüseyin Əbil oğlu (1926-1976) Hüquq elimləri doktoru,professor, Gəncə və Naxçıvan M.V. Ali Məhkəməsinin sədri işləyib.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Şair soltan Yusif (Yusifov Sərdar oğlu) (1935-2003) Azərbaycan Respublikası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Lal Karlar Cəmiyyətinin sədri işləmiş,7 şerlər və poemalar kitabı,2 cilidlik seçilmiş əsərləri nəşr edilib.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Respublikamızın İdman şərəfini qoruyan həmyerlimiz Allahverdi Ağamməd oğlu Rüstəmov(1966 ). 1999-cu ildə Danimarkanın Kopenhagen şəhərində mütləq çəkidə Avropa çenpionu olmuşdur . Hal-hazırda, Azərbaycan Respublikası “Şin Kyokşin” karate federasiyasının prezdenti, IV dan qara kəmər ustasıdır.[redaktə | mənbəni redaktə et]
23 avqust 1993-cü il Füzuli rayonu işgal olunduğu zaman, 23 oktiyabrda Kərimbəyli kəndi ermənilər tətəfindən işğal edilmişdir.1994-cü il 5 yanvarda qəhraman[redaktə | mənbəni redaktə et]
əsgərlərimiz Füzuli rayonun “20”kəndini erməni işğalçılarından azad etdilər.Onlardan biridə Kərimbəyli kəndidir.Qarabağ döyüşlərində kəndimizdən 174 nəfər döyüşmüşdür.Onlardan 6-sı şəhid olmuş ,2-si itkin düşmüşdür.10 nəfər isə II qrup əlil olmuşdur.[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hal-hazırda kəndimizdə 624 şagird yeri olan orta məktəb faliyyət göstərir. Məktəb şəhid Əkrəm Yusif oğlu Səlimovun adını daşıyır.Məktəbdə 44 nəfər müəllim çalışır. Kərimbəyli kəndində 2002-ci ilin əvvəlinə olan məlumatına əsasən 2200 nəfər əhali yaşay[redaktə | mənbəni redaktə et]
Toponimikası[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Kərimbəyli oyk., sadə.
- Bərdə r-nunun Yeni Əyricə i.ə.v.-də kənd. Qarabağ düzündədir;
- Füzuli r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Düzənlikdədir;
- Salyan r-nunun Qarabağlı i.ə.v.-də kənd. Şirvan düzündədir. Kəndin ilk sakinləri Kərimbəyov, Şıxlıbəyov və Hüseynbəyovların tarlalarında muzdla işləyən ailələr olmuşlar. Kəndin adını Kərimbəyovun adı ilə bağlayırlar. Lakin oykonimin Qarabağdan gəlmiş kərimbəyli tayfası ilə əlaqədar olması da istisna deyil;
- Sədərək r-nunun Dəmirçi i.ə.v.-də kənd. Araz çayının sahilində, Arazboyu düzənlikdədir. Yaşayış məntəqələri qazaxlı tayfa birliyinə daxil olan kərimbəyli tayfasının məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Kərimbəylilər Qazax mahahndan Qarabağa köçüb gəlmiş, sonralar bir sıra yaşayış məntəqələrinin əsasını qoymuşlar.[1]
Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 2405 nəfər əhali yaşayır.[2]
İqtisadiyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əhalinin əsas məşğuliyyətini kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq təşkil edir.
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- ↑ Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629