Xaçınçay su anbarı
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
| Xaçınçay su anbarı | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yerləşməsi | Ağdam rayonu |
| Uzunluğu | 2,500 m |
| Eni | 1,500 m |
| Sahəsi | 1.76 mln m² |
| Həcmi | 23 mln m³ |
| Orta dərinliyi | 13 m |
Xaçınçay su anbarı — Ağdam rayonunda Xaçınçay üzərində yerləşir. Su anbarı, əkin sahələrinin suvarılması üçün su ehtiyatının təmin edilməsi məqsədilə Azərbaycan höküməti tərəfindən 1964-cü ildə istismara verilmişdir.
1993-cü ildə Ağdam rayonunun Erməni qəsibkarları tərəfindən işğalı nəticəsində Azərbaycan tərəfindən su anbarının istismarı 2020-ci ilin sonuna qədər mümkün olmamışdır.
Texniki göstəriciləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bəndin hündürlüyü 44 m, uzunluğu 940 m və su anbarının ümumi həcmi 23 mln.m³-dir. Su səthinin güzgü sahəsi 1.76 kv.km, suyun maksimal dərinliyi 37 metrdir.[1] Normal su səviyyəsində su səthi dəniz səviyyəsindən 507.4 m yüksəklikdə, ölü həcminin səviyyəsi isə 487.5 m yüksəklikdədir. Suvarma sahəsi 7000 ha-dır.[2]
Xaçınçay su anbarında suyun orta çoxillik temperaturu yanvar ayında 3.8 °C, avqust ayında 23.1 °C, ən yüksək temperatur 13 iyun 1964-cü ildə 30.5 °C olmuşdur. Buz hadisələri ayrı-ayrı illərdə sahil buzu formasında olur.
Tarixçə[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xaçınçay su anbarı Sovet İttifaqı dövründə meliorasiya məqsədləri üçün istifadə edilirdi. Eyni zamanda bu anbar vasitəsilə Ağdam şəhəri və şəhərətrafı yaşayış məntəqələrinin su ehtiyacı ödənilirdi.
Ağdam rayonunun 1993-cü ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğalı nəticəsində 27 il anbardan istifadə etmək mümkün olmamışdır. Ağdam rayonu işğaldan azad edildikdən sonra, su hövzələrinin monitorinqi üzrə işçi qrupu tərəfindən 2021-ci ilin fevral ayında Xaçınçay su anbarında monitorinq keçirildi və anbarın vəziyyəti qiymətləndirildi.[3]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Azərbaycanın əsas su anbarları və su kanalları (PDF) (Hesabat). Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyi, İqtisadi İslahatlar Elmi Tədqiqat İnstitutu. 2020. səh. 51. 2020-10-18 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-01.
- ↑ Xaçınçay su anbarı bərpa edilir (Televiziya xəbəri). Ağdam: Real TV. 1 May 2021.
- ↑ Əbülfət, İlhamə. "Xaçınçay su anbarı ilə bağlı təkliflər hazırlanır - Açıqlama". Oxu.az. Bakı. 09.02.2021.
