Lüksemburq: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 72: | Sətir 72: | ||
# İxracat Ortaqları: Almaniya %21, Fransa %16.3, Belçika %9.2, Birləşmiş Krallıq %8.3, İtaliya %7.5, İspaniya %6.6, Hollandiya %4.3 |
# İxracat Ortaqları: Almaniya %21, Fransa %16.3, Belçika %9.2, Birləşmiş Krallıq %8.3, İtaliya %7.5, İspaniya %6.6, Hollandiya %4.3 |
||
# İdxalat Ortaqları: Belçika %28.2, Almaniya %21.8, Çin %12.8, Fransa %9.6, Hollandiya %5.1 |
# İdxalat Ortaqları: Belçika %28.2, Almaniya %21.8, Çin %12.8, Fransa %9.6, Hollandiya %5.1 |
||
Hər nəfərə düşən ÜDM-ə görə - 2012-ci ildə - 81 100 $-Lüksemburq dünyada 5-ci yerindədir. |
|||
== İstinadlar == |
== İstinadlar == |
10:59, 4 noyabr 2013 tarixindəki versiya
Bu məqalə Lüksemburq dövləti haqqındadır. Digər mənalar üçün Lüksemburq (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın. |
| ||||
Şüar: | ||||
Rəsmi dil | Fransız dili, Alman dili, Lüksemburq dili | |||
Paytaxt | Lüksemburq | |||
Baş Nazır | Jan-Klod Yunkör [20.I.1995 ~] | |||
Ərazi - Ümumi - % Su |
179-cı yer 2,586 km²[1] -% | |||
Əhali - Ümumi - Əhali sıxlığı |
171-ci yer 510 min nəfər (2013 il) 197/km² | |||
Pul | Avro | |||
Saat qurşağı | UTC +1 | |||
Internet TLD | .lu | |||
Telefon kodu | 352 |
Lüksemburq - Avropada dövlət. Rəsmi adı Böyük Lüksemburq hersoqluğudur(Lüksemborq dilində: Groussherzogtum Lëtzebuerg, fransızca: Grand-Duché de Luxembourg, almanca: Großherzogtum Luxemburg). Dövlətə Böyük Hersoq Anri başçılıq edir. Bu dövlət həmçinin "polad hersoqluğu" kimi də tanınır.
Tarix
Lüksemburqun tarixi 963-cü ildən qraf Siegfriedin Lütteburg Qalasını qurdurmasıyla başlayır 15. əsrdə 4 Müqəddəs Roma Cermen İmperatoru Lüksemburqdan seçilmişdir. Bunlardan I. Karl, Lüksemburqu 1354-ci ildə qraflıqa çevirmişdir. 1443-cu ikdə Bourgogne Xanədanının əlinə keçən və əsrlər tərəfindən xarici ölkələrin suverenliyində yaşayan qraflıq Bourgogne Xanədanından Marienin Avstriya imperatoru I. Maximillian ilə evlənməsi nəticəsi Habsburglara keçmişdir. Habsburgların bölünməsi ilə Lüksemburq ailənin İspan qoluna keçdi. 1684-cu ildə Fransa kralı XVI. Luis tərəfindən ələ kecirildi. 1697-cu ildə Habsburgların geri allınmışdır. Ölkə 1794-cu ildəyenə Fransız işğalına məruz qalmışdır 1815-ci ilə qədər Fransız suverenliyi altında qalan ölkə Viyana Konqresində müstəqil bir Böyük Qraflıq olaraq Hollandiyaya keçmişdir. 1830 qiyamından sonra Belçikanın bir parçası halına gəlmişdir. Fransız İmperatoru III. Napoléon'un ələ keçərmə cəhdinin müvəffəqiyyətsizliyə uğramasından sonra 1827-ci ildə müstəqilliyə qovuşan Lüksemburq Böyük Qraflıqın böyük dövlətlərin himayəsi altına alınmış və 1868 də üstündə bir çox dəyişikliklər edilməsinə baxmayaraq indiki vaxtda da eyni etibarlı olan konstitusiya istifadə edilməkdədir. O tarixdən etibarən bitərəflik siyasəti tətbiqinə qarşı hər iki dünya döyüşündə də Alman işğalında qalan Lüksemburq, 1947 Qağayında Belçika və Hollandiyayla iqtisad və gömrük birliyi Benelüksü meydana gətirmiş, 1949 da NATO, 1957 də Avropa İqtisadi Birliyinə üzv olmuşdur. Paytaxtı Lüksemburq, 2007 Avropa mədəniyyət paytaxtı seçildi. Ayrıca adam başına düşən illik milli gəlirdə dünyada ilk sıradadır (81.000$ 2006 təxmini). Digər ölkələrə nəzərən zəngin bir cəmiyyət olması, ölkə torpaqlarının kiçik olması və nüvə bir ölkə olaraq yaşaması ilə doğru mütənasibdir. Bunların xaricində, Lüksemburq, dünyada hələ də müstəqil olaraq varlığını davam etdirən və Qraflıq sistemiylə idarə olunan tək dövlətdir.
Siyasət
- İdarəetmə forması - konstitusiyalı monarxiya
- Dövləöt başçısı - Böyük Lüksemburq hersoqu
- Hersoq - Anri, Nassau sülaləsindən (2001)
- Ali qanunverici orqan - Deputatlar Palatası
- Ali icraçı orqan - hökumət
Din
Katoliklər - 87%, protestantlar - 13%, müsəlmanlar.[mənbə göstərin]
Əhali
Lüksemburqlular - 63%, portuqallar - 15%, italyanlar - 5%.[mənbə göstərin]
Ərazi
Kantonlara bölünən 3 dairə, kantonlar kommunalara bölünür.
İqtisadiyyat
- Real artım: % 5.7
- İnflyasiya nisbəti: % 2.6
- İşsizlik nisbəti: %4.1
- İxracat Ortaqları: Almaniya %21, Fransa %16.3, Belçika %9.2, Birləşmiş Krallıq %8.3, İtaliya %7.5, İspaniya %6.6, Hollandiya %4.3
- İdxalat Ortaqları: Belçika %28.2, Almaniya %21.8, Çin %12.8, Fransa %9.6, Hollandiya %5.1
Hər nəfərə düşən ÜDM-ə görə - 2012-ci ildə - 81 100 $-Lüksemburq dünyada 5-ci yerindədir.
İstinadlar
Həmçinin bax