Georq Büxner
| Georq Büxner | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 17 oktyabr 1813[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 19 fevral 1837[2][3][…] (23 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | səpmə yatalaq[d] |
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | tərcüməçi, dramaturq, şair, həkim-yazıçı[d], təbiətşünas, inqilabçı, yazıçı, müəllif, filosof |
| Fəaliyyət illəri | 1834– |
| Əsərlərinin dili | almanca[1] |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Georq Büxner (Tam adı: alm. Georg Büchner; 17 oktyabr 1813[1][2][…], Goddelau[d], Hessen – 19 fevral 1837[2][3][…], Sürix[5]) — alman yazıçısı.[6]
Həyatı[redaktə | əsas redaktə]
Atası həkim olmuşdur. Strasburq və Gisendə tibbi öyrənmişdir. 1834-cü ildə Hessendə “İnsan hüquqları cəmiyyəti”ni yaratmış, sol radikal ideyalar aşılayan “Hessen kəndlilərinə” müraciətini (1834) yazmışdır. Cəmiyyət üzvlərinin təqib olunması və həbsi onu Sürixə köçməyə vadar etmişdir.[6]
Fəaliyyəti[redaktə | əsas redaktə]
Üç pyesin: “Dantonun ölümü” (1835), “Voysek” (1836–37-ci illərdə tamamlanmamışdır; A.Berq onun əsasında “Votsek” operasını yazmışdır, 1921) dramlarının, həmçinin “Leons və Lena” (nəşri 1839-cu ilə aiddir) komediyasının müəllifidir. U. Şekspirin poetikası və “Fırtına və təzyiq” dramaturgiyasının təsiri ilə yazılan Büxnerin pyesləri yığcamlığı, dinamik səhnələri, qroteskliyi və bununla yanaşı obrazların son dərəcə reallığı ilə ekspressionizm dramının bir çox xüsusiyyətlərini qabaqlamışdır. Mənəvi cəhətdən yaxınlıq hiss etdiyi Y.M. Lens haqqında “Lens” povesti tamamlanmamışdır.[6]
Əsərləri[redaktə | əsas redaktə]
- Hessen kuryeri, 1834;
- Dantonun ölümü, 1835;
- Voysek, 1836–37;
- Lenz, 1835 (Qısa hekayə);
- Leons və Lena, nəşri 1839;
- Pietro Aretino, onun Pietro Aretino haqqında yazdığı əsər itkin düşmüşdür.
Tərcümələri[redaktə | əsas redaktə]
- Lukretia Borgia, 1835 (Viktor Hüqo);
- Maria Tudor, 1835 ( Viktor Heqo).
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ 1 2 3 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq data platforma — 2011.
- ↑ 1 2 3 4 SNAC — 2010.
- ↑ 1 2 3 4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 1 2 Encyclopædia Britannica
- ↑ 1 2 Бюхнер Георг // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 3 Büxner// Büssel – Çimli-podzol torpaqlar / baş red. M.K. Kərimov. — Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. — Bakı: “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, 2014. — 25 cilddə. — V cild. — Səhifələrin sayı: 592. — Səh.: 146. — 25 000 nüsx. — ISBN 978-9952-441-10-9.