Yod: Redaktələr arasındakı fərq
k Bot redaktəsi əlavə edilir: ceb:Yodo |
k Bot: Migrating 107 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1103 (translate me) |
||
| Sətir 44: | Sətir 44: | ||
{{Link FA|ro}} |
{{Link FA|ro}} |
||
[[af:Jodium]] |
|||
[[am:አዮዲን]] |
|||
[[an:Yodo]] |
|||
[[ar:يود]] |
|||
[[be:Ёд]] |
|||
[[be-x-old:Ёд]] |
|||
[[bg:Йод]] |
|||
[[bn:আয়োডিন]] |
|||
[[br:Iod]] |
|||
[[bs:Jod]] |
|||
[[ca:Iode]] |
|||
[[ceb:Yodo]] |
|||
[[ckb:یۆد]] |
|||
[[co:Iodiu]] |
|||
[[cs:Jod]] |
|||
[[cv:Иод]] |
|||
[[cy:Ïodin]] |
|||
[[da:Jod]] |
|||
[[de:Iod]] |
|||
[[dv:އަޔޮޑިން]] |
|||
[[el:Ιώδιο]] |
|||
[[en:Iodine]] |
|||
[[eo:Jodo]] |
|||
[[es:Yodo]] |
|||
[[et:Jood]] |
|||
[[eu:Iodo]] |
|||
[[fa:ید]] |
|||
[[fi:Jodi]] |
|||
[[fr:Iode]] |
|||
[[fur:Jodi]] |
|||
[[ga:Iaidín]] |
|||
[[gl:Iodo]] |
|||
[[gv:Eeadeen]] |
|||
[[hak:Tièn]] |
|||
[[he:יוד]] |
|||
[[hi:आयोडिन]] |
|||
[[hif:Iodine]] |
|||
[[hr:Jod]] |
|||
[[ht:Yòd]] |
|||
[[hu:Jód]] |
|||
[[hy:Յոդ]] |
|||
[[ia:Iodo]] |
|||
[[id:Yodium]] |
|||
[[io:Iodo]] |
|||
[[is:Joð]] |
|||
[[it:Iodio]] |
|||
[[ja:ヨウ素]] |
|||
[[jbo:zirkliru]] |
|||
[[jv:Yodium]] |
|||
[[ka:იოდი]] |
|||
[[kk:Йод]] |
|||
[[ko:아이오딘]] |
|||
[[kv:Йод]] |
|||
[[la:Iodum]] |
|||
[[lb:Iod]] |
|||
[[lij:Iodio]] |
|||
[[lt:Jodas]] |
|||
[[lv:Jods (elements)]] |
|||
[[mk:Јод]] |
|||
[[ml:അയോഡിൻ]] |
|||
[[mr:आयोडिन]] |
|||
[[mrj:Иод]] |
|||
[[ms:Iodin]] |
|||
[[my:အိုင်အိုဒင်း]] |
|||
[[nds:Jod]] |
|||
[[nl:Jodium (element)]] |
|||
[[nn:Jod]] |
|||
[[no:Jod]] |
|||
[[oc:Iòde]] |
|||
[[os:Йод]] |
|||
[[pa:ਆਇਓਡੀਨ]] |
|||
[[pl:Jod]] |
|||
[[pnb:آئیوڈین]] |
|||
[[pt:Iodo]] |
|||
[[qu:Yudu]] |
|||
[[ro:Iod]] |
|||
[[ru:Иод]] |
|||
[[sa:अयोडिन्]] |
|||
[[scn:Iodiu]] |
|||
[[sh:Jod]] |
|||
[[simple:Iodine]] |
|||
[[sk:Jód]] |
|||
[[sl:Jod]] |
|||
[[sq:Jodi]] |
|||
[[sr:Јод]] |
|||
[[stq:Iod]] |
|||
[[sv:Jod]] |
|||
[[sw:Iodini]] |
|||
[[ta:அயோடின்]] |
|||
[[te:అయోడిన్]] |
|||
[[tg:Йод]] |
|||
[[th:ไอโอดีน]] |
|||
[[tl:Yodo]] |
|||
[[tr:İyot]] |
|||
[[tt:Иод]] |
|||
[[uk:Йод]] |
|||
[[ur:آیوڈین]] |
|||
[[uz:Yod]] |
|||
[[vep:Jod]] |
|||
[[vi:Iốt]] |
|||
[[war:Yodo]] |
|||
[[xal:Йод]] |
|||
[[yi:יאד]] |
|||
[[yo:Iodínì]] |
|||
[[zh:碘]] |
|||
[[zh-min-nan:Ak-sò͘]] |
|||
[[zh-yue:碘]] |
|||
15:18, 8 mart 2013 tarixindəki versiya
| ||||||
| Ümumi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ad, İşarə, Nömrə | yod, I, 53 | |||||
| Qrup, Dövr, Blok | 17, 5, p | |||||
| Xarici görünüşü | 
| |||||
| Atom kütləsi | 126.90447 q/mol | |||||
| Elektron formulu | [Kr] 4d10 5s2 5p5 | |||||
| Fiziki xassələr | ||||||
| Halı | ||||||
| Sıxlığı | (0 °C, 101.325 kPa) q/L | |||||
| Ərimə temperaturu | 113.7 °C (386.85 K, 236.66 °F) | |||||
| Qaynama temperaturu | 184.3 °C (457.4 K, 363.7 °F) | |||||
| Elektromənfiliyi | ||||||
| Oksidləşmə dərəcəsi | ||||||
| Spektr = | ||||||
| İonlaşma enerjisi | kCmol-1 | |||||
Yod (I) – D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 53-cü element.
Yod (J) – 70 kq ağırlığında sağlam insanın orqanizmində təхminən 25 mqdır. Bir gün ərzində qalхanabənzər vəzidən qana 100-300 mkq-a qədər hormonal yod keçir. Insan qidasında yodun çatışmazlığı endemik ur (zob) хəstəliyinin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Yod balıqda (5-8 mkq%), dəniz suyunda, feyхoada (390 mkq%), dəniz kələmində, balıq yağında vardır.
Suyunda yod çatışmayan rayonların əhalisi üçün yodlaşdırılmış duz hazırlanır. 1 ton duza 25 q KJ əlavə edilir ki, həmin duz vasitəsilə insan sutkada 200 mkq yod qəbul edir. Sutkalıq tələbat insanın əməyindən və həyat tərzindən asılı olaraq 100-260 mkq-dır. Mikroelementlər yeyinti məhsullarında cüzi miqdarda vardır və bunların miqdarı mikroqram və ya qamma ilə göstərilir. Mikroelementlərin də orqanizm üçün çoх böyük əhəmiyyəti vardır. Belə ki, Cu və Co qanın əmələ gəlməsində, F və Mn dişlərin formalaşmasında iştirak edir.[1]
Tarixi
Yod ilk dəfə Kurtua tərəfindən dəniz yosunlarının külündə tapılmış, 1815-ci ildə Gey-Lyussak tərəfindən kimyəvi elemnt kimi qəbul edilmişdir.
İstinadlar
- ↑ Musayev N.Х. "Ərzaq malları əmtəəşünaslığının nəzəri əsasları". Dərslik. Bakı, "Çaşıoğlu" nəşriyyatı, 2003 – 368 səh.
|
Kimyəvi element haqqında olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||