İnkişaf etmiş ölkə

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

İnkişaf etmiş ölkələrIMF-yə görə aşağıda qeyd edilən 40 ölkə inkişaf etmiş ölkələrdir. İsveçrə 0.962 insan inkişaf indeksi və 98,767 ABŞ dolları ilə dünyanın ilk inkişaf etmiş ölkəsidir. İEÖ-i birləşdirən oxşar cəhətlərə əhalinin həyat və sağlamlıq səviyyəsinin yüksək, ÜDM-in hər nəfərə orta hesabla 20-30 min ABŞ dolları həcmində olması və orta ömür müddətinin çoxluğu aiddir. Bu ölkələrdə urbanizasiya və əhalinin təhsil səviyyəsi yüksək, xidmət sferası və emal sənayesinin payı böyükdür. Onlar dünya sənaye və kənd təsərrüfatı məhsullarının əsas hissəsini istehsal edir. Asiya ilk inkişaf etmiş ölkəsi Yaponiya, Şimali Amerikanın ilk inkişaf etmiş ölkəsi Birləşmiş Ştatlar, Okeaniyanın isə ilk inkişaf etmiş ölkəsi Avstraliyadır. Bu gün mövcud olan 38 inkişaf etmiş ölkənin təxmini 71.1% Avropada, 15.8%-i Asiyada, 5.3%-i Şimali Amerikada, 5.3%-i isə Okeaniyadadır.

İnkişaf Etmiş Ölkələrin bu kateqoriyaya daxil edilməsinin ardıcıllığı:

Ölkələrin inkişaf etmiş qrupa daxil edilməsi üçün nəzərə alınan amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Həyat və sağlamlıq səviyyəsinin yüksək olması
  • ÜDM-in hər bir nəfərə orta hesabla 20-30 min ABŞ dolları həcmində olması
  • Orta ömür müddətinin çoxluğu
  • Əhalinin təhsil səviyyəsinin yüksək olması
  • Xidmət sferası və emal sənayesinin payı olması

İEÖ-in bölündüyü yarımqruplar[redaktə | mənbəni redaktə et]

G7[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Yeddilik kimi də adlandırılan G7-yə iqtisadiyyatı yüksək səviyyədə olan inkişaf etmiş ölkələr daxildir. G7-yə üzr ölkələr və əsas liderləri:

Qərbi Avropanın digər İEÖ-i[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu ölkələrdə yüksək texnologiyaya malik olan sənayedə istehsal edilən məhsulların çoxu ixrac edilir, əsas gəlirləri qeyri-sənaye sahələrindən (bank işləri, xidmət sahələri, turizm və s.) formalaşır. Bu ölkələrə aiddir:

Köçürmə Kapitalizm Ölkələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Köçürmə Kapitalizm ölkələri Birləşmiş Krallığın müstəmləkəsi olmuş ölkələrdir. Ölkələrin əhalisi əsasən müstəmləkəsi olduğu dövlətlərdən (metropoliyadan) olan miqrasiyaların hesabına formalaşmışdır. Bu ölkələrin təsərrüfat sitemi də Birləşmiş Krallığın köməyi ilə qurulmuşdur. Metropoliyadan olan şirkətlərin rolu böyükdür. Bu ölkələrə aiddir:

QEYD: ABŞ və Kanada həm G7, həm də köçürmə kapitalist ölkələridir. İsrail isə Birləşmiş Krallığın müstələki olmasa da, köçürmə kapitalizm ölkəsidir.

Avropanın "Cırtdan" ölkələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Cırtdan ölkələr xəritədə görülməyəcək qədər kiçikdir və əsasən öz dilləri və hökumət başçıları yoxdur, tərəfsizdirlər. Cırtdan ölkələrə aiddir:

QEYD: Vatikan cırtdan ölkə olsa da, İEÖ-ə aid deyil.

İnkişaf etməyə ən yaxın ölkələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ölkənin inkişaf etmiş olması üçün 4 kateqoriya mövcuddur və bunlar təsdiq olunmalıdır:

İnkişaf etməyə ən yaxın ölkələr:

Bu ölkələrin heç biri IMF-in "inkişaf etmiş" iqtisadiyyat kateqoriyasına daxil olmadığından İEÖ deyil, amma inkişaf etmək potensialı ən yüksək ölkələrdir.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]