Aralıq dənizi

Aralıq dənizi
Aralıq dənizinin peyk vasitəsilə çəkilmiş fotoşəkli
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü	0 m
Sahəsi	2.500.000 km²
Həcmi	3.839.000 km³
Dərin yeri	5.267 m, 1.541 m
Duzluluğu	37,75 ± 1,75 ‰
Yerləşməsi
35° şm. e. 18° q. u.
Ölkələr	Fransa  İtaliya  İspaniya  Yunanıstan  Türkiyə  Misir  Tunis  Mərakeş  Kipr  Əlcəzair  İsrail
Üst akvatoriyası	Atlantik okeanı
Yerləşməsi	Avropa
Aralıq dənizi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Aralıq dənizi — şərqdən Asiya, şimaldan Avropa, cənubdan Afrika qitəsi ilə əhatə olunmuş dəniz. Aralıq dənizi qərbdən Cəbəllüttariq boğazı və Atlantik okeanı ilə, cənub-şərqdən isə Misirdəki Süveyş kanalı və Qırmızı dənizlə birləşir.

Aralıq dənizi təxminən 4 milyon km²-lik bir ərazini əhatə edir. Keçmişdəki böyük antik sivilizasiyalar onun hövzəsində formalaşmışdır.

Etimologiya

• Türk dilində — Akdeniz;
• İngilis dilində — Mediterranean Sea. Bu da Latın dilindəki Mediterraneustan (Medi: orta + terra: torpaq, yer) mənasına gəlir.
• Yunan dilində — Mesogeios.
• Ərəb dilində — qarşılığı البحر المتوسط (Bahre-l Mutavassit) "ortada olan dəniz" mənasındadır.
• Fars dilində — Aralıq dənizi üçün istifadə edilən " دریای مدیترانه" ('Daryay-e Meditarane) yazilib və işlədilir.
• Romalılarda — Mare Nostrum deyirlər ki, bu da Bizim Dəniz mənasına gəlir.

Aralıq dənizinə sahili olan ölkələr

• Avropada (qərbdən şərqə): İspaniya, Fransa, Monako, İtaliya, Malta, Sloveniya, Xorvatiya, Bosniya və Herseqovina, Monteneqro, Albaniya, Yunanıstan, Türkiyə.
• Asiyada (şimaldan cənuba): Türkiyə, Suriya, Kipr, Livan, İsrail, Misir (Asiya hissəsi).
• Afrikada (şərqdən qərbə): Misir, Liviya, Tunis, Əlcəzair, Mərakeş, İspaniya (Seuta və Melilya).

Aralıq dənizindəki böyük adalar

• Aralıq dənizinin Şərq hissəsində Kipr, Krit, Rodos, Midilli, Xios
• Aralıq dənizinin Mərkəzi hissəsində Sardiniya, Korsika, Siciliya, Malta
• Aralıq dənizinin Qərb hissəsində İvitsa, Malyorka, Minorka

Aralıq dənizi də özü daxilində bir sıra dənizlərə bölünür: Balear dənizi, Liquriya dənizi, Alboran dənizi, İon dənizi, Kipr dənizi, Egey dənizi, Liviya dənizi, Adriatik dənizi, Tirren dənizi.

• Boğazları: Andikitira boğazı, İtaka boğazı

Həmçinin bax

• Arcentario burnu