Dövləkən rayonu
Rayon | |||||
Dövləkən rayonu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Дәүләкән районы | |||||
|
|||||
54°13′00″ şm. e. 55°01′59″ ş. u. |
|||||
Ölkə | |||||
İnzibati mərkəz | Davlekonovo | ||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 20 avqust 1930 | ||||
Sahəsi | 1907,31[1] km² | ||||
Saat qurşağı | |||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
|
||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | 34768 | ||||
Poçt indeksi | 4534ХХ | ||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Dövləkən rayonu (başq. Дәүләкән районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon.
Rayonun inzibati mərkəzi Dövləkən şəhəridir.
Coğrafi yerləşməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Başqırdıstanın cənub-qərbində yerləşir. Rayonun ərazisi 1 907 km² təşkil edir. İqlimi mülayim-kontinental, isti və quraqdır. Ərazisindən Dim, Kiçik Üydürək, Ürşək çayları axır. Burada Asılıkul gölü yerləşir. Torpaq örtüyü əsasən qaradır. Güçlü küləklərə məruz qalır. Ərazisindən neft, gil, qum, qum-çınqıl qarışı çıxarılır. Rayonun ən gözəl və görməli yerlərindən biri Asılıkuldur. Başqırdıstanın mirvarisi hesab edilir. 1993-cü ildə milli park statusu almışdır.
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Aurqazin rayonu 20 avqust 1930-cu ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikası kantonları ləğv edərək yerində 48 rayon təşkil etməsi ilə təsis edilmişdir.
Əhali[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Davlekanovski rayonu ərazisinin milli tərkibi: başqırdlar — 36,3 %, ruslar — 36,1 %, tatarlar — 17,5 %, çuvaşlar — 3,4 %, ukraynalılar — 3,3 %, digər millər — 3,4 %[3].
İnzibati-ətazi vahidləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rayonda 16 kənd inzivati vahidliyinə 92 yaşayış məntəqəsi daxildir.
İqtisadiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
Aqrar-sənaye rayonudur. Dövləkəndə yeyinti və yüngül sənaye sahələri inkişaf etmişdir. Burada dəmir-beton məmulatları hazırlanır və kənd təsərrüfatı texnikası təmir edilir. Dövləkən süd və kərpiç zavodları fəaliyyət göstərir. Ətlik-südlük istiqamətli maldarlıq, qoyunçuluq və donuzçuluq inkişaf etmişdir. 162,4 min ha ərazi (rayonun 85,2 % ərazisi) kənd təsərrüfatına cəlb edilmişdir. Bunun 34,6 min hektarı otlaq sahəsidir. Meşələr rayonun 5,2 % ərazisini tutur.
Nəqliyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rayon ərazisindən Çelyabinsk — Moskva və regional Şişmə — Qırğız-Meyəkə və Büzdək— Tolbazı avtomagistralı keçir.
Sosial sfera[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rayon ərazisində 52 ümumtəhsil mərkəzi, 14 orta məktəb, Davlekanovo peçəkar uçilişi, 28 kütləvi kitabxana, 52 klub, mərkəzi rayon xəstəxanası fəaliyyət göstərir. Burada rus və başqırd dillərində «Asılıkul» — «Balkantau» qəzetləri buraxılır.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Rayon administrasiyası Arxivləşdirilib 2020-08-03 at the Wayback Machine
- Совет Муниципального района Давлекановский район Республики Башкортостан
- Давлекановская центральная районная больница[ölü keçid]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Республика Башкортостан. Общая площадь земель муниципального образования". 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-11.
- ↑ Численность населения муниципальных образований Республики Башкортостан. 2019. S. 62.
- ↑ "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.