Dağlıq Altay dilləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Dağlıq Altay dilləri
Ölkə
Danışanların ümumi sayı
  • 65.000 nəf.
Təsnifatı
türk dilləri
Ortaq türk dili
Sibir türk dilləri
Altay dili
Yazı kiril əlifbası
Dil kodları
Glottolog alta1276

Dağlıq Altay dilləri və ya Mərkəzi Altay dilləri, ənənəvi olaraq Altay dili — bir qrup qohum türk dilləri. 2010-cu il ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına görə Rusiyada 55 720 nəfər Altay dillərini ana dili hesab ediblər.[1]

Eyni zamanda, "Dağlıq Altay" adı elmi ədəbiyyatda nə formal, nə də ümumi şəkildə tanınır və ənənəvi olaraq bu dillər Altay dilinin dialektləri və ya dialekt qrupları kimi qəbul edilir.[2][3] Bundan əlavə, Nikolay Baskakovun geniş yayılmış təsnifatına görə, onlar türk dillərinin müxtəlif alt qruplarına aiddir (Baskakov Cənubi Altay dialektlərini qırğız-qıpçaq dillərinə əlaqələndirir).[4][5] Oleq Mudrak öz təsnifatında (2002) "Altay dili" və "Altay dilləri və dialektləri" terminlərindən istifadə etmişdir.[6] Lars Yohanssonun təsvirinə əsaslanan Qərb ədəbiyyatı adətən bu takson üçün Altay türkcəsi terminindən istifadə edir.[7] "SİQTAY. Prototürk dil əsası. Dilə görə prototürk etnosu dünyasının mənzərəsi" nəşrində və A. V. Dıbonun "Erkən türklərin linqvistik əlaqələri. Leksik fond" kitabında "Mərkəzi Şərq dilləri" termini təqdim olunur.[8]

  1. "Всероссийская перепись населения 2002 года. Том 13. «Коренные малочисленные народы Российской Федерации»". 2012-02-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-07-08.
  2. «Лингвистический энциклопедический словарь», Москва, 1990
  3. http://www.krugosvet.ru/articles/80/1008043/1008043a1.htm Arxivləşdirilib 2006-10-09 at the Wayback Machine Энциклопедия «Кругосвет»
  4. Н. А. Баскаков «Введение в изучение тюркских языков», Москва, 1969
  5. Н. А. Баскаков. Очерк истории функционального развития тюркских языков, Ашхабад, 1988
  6. О. А. Мудрак «Об уточнении классификации тюркских языков с помощью морфологической лингвостатистики» // «Сравнительно-историческая грамматика тюркских языков. Региональные реконструкции.» Москва, 2002
  7. Lars Johanson (1998) «The History of Turkic». In Lars Johanson & Éva Ágnes Csató (eds) The Turkic Languages. London, New York: Routledge, 81-125.
  8. А. В. Дыбо. Лингвистические контакты ранних тюрков. Лексический фонд, 2007