Aralıq dənizi: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
qabarma ile elaqadar olur araliq denizi lenkaran sahillerinecen artir |
185.30.90.80 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 3427114 dəyişikliyi geri qaytarıldı. |
||
| Sətir 65: | Sətir 65: | ||
|Commonsda kateqoriya = |
|Commonsda kateqoriya = |
||
}} |
}} |
||
'''Aralıq dənizi''' — şərqdən |
'''Aralıq dənizi''' — şərqdən [[Asiya]], şimaldan [[Avropa]], cənubdan [[Afrika]] qitəsi ilə əhatə olunmuş dəniz. Aralıq dənizi qərbdən [[Cəbəli-Tariq]] boğazı və [[Atlantik okeanı]] ilə, cənub-şərqdən isə [[Misir]]dəki [[Süveyş kanalı]] və [[Qırmızı dəniz]]lə birləşir. |
||
Aralıq dənizi təxminən 2.5 milyon km²-lik bir ərazini əhatə edir. Keçmişdəki böyük antik sivilizasiyalar onun hövzəsində formalaşmışdır. |
Aralıq dənizi təxminən 2.5 milyon km²-lik bir ərazini əhatə edir. Keçmişdəki böyük antik sivilizasiyalar onun hövzəsində formalaşmışdır. |
||
21:00, 19 noyabr 2015 tarixindəki versiya
| Aralıq dənizi | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 0 m |
| Sahəsi |
|
| Həcmi | 3.839.000 km³ |
| Dərin yeri | 5.267 m, 1.541 m |
| Duzluluğu | 37,75 ± 1,75 ‰ |
| Yerləşməsi | |
| 35° şm. e. 18° q. u. | |
| Ölkələr | |
| Üst akvatoriyası | |
| Yerləşməsi | Avropa |
|
Aralıq dənizi fiziki üçün xəritə mövcud deyil. |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Aralıq dənizi — şərqdən Asiya, şimaldan Avropa, cənubdan Afrika qitəsi ilə əhatə olunmuş dəniz. Aralıq dənizi qərbdən Cəbəli-Tariq boğazı və Atlantik okeanı ilə, cənub-şərqdən isə Misirdəki Süveyş kanalı və Qırmızı dənizlə birləşir.
Aralıq dənizi təxminən 2.5 milyon km²-lik bir ərazini əhatə edir. Keçmişdəki böyük antik sivilizasiyalar onun hövzəsində formalaşmışdır.
Etimologiya
- Türk dilində - Akdeniz;
- İngilis dilində - Mediterranean Sea. Bu da Latın dilindəki Mediterraneustan (Medi: orta + terra: torpaq, yer) mənasına gəlir.
- Yunan dilində - Mesogeios.
- Ərəb dilində - qarşılığı البحر المتوسط (Bahre-l Mutavassit) "ortada olan dəniz" mənasındadır.
- Fars dilində - Aralıq dənizi üçün istifadə edilən Bahr-e Sefid adı Osmanlı dövrü xəritələrində də görünməkdədir.
- Romalılarda - Mare Nostrum deyirlər ki, bu da Bizim Dəniz mənasına gəlir.
Aralıq dənizinə sahili olan ölkələr
- Avropada (qərbdən şərqə): İspaniya, Fransa, Monako, İtaliya, Malta, Sloveniya, Xorvatiya, Bosniya və Herseqovina, Monteneqro, Albaniya, Yunanıstan, Türkiyə.
- Asiyada (şimaldan cənuba): Türkiyə, Suriya, ŞKTR, Kipr, Livan, İsrail, Misir (Asiya hissəsi).
- Afrikada (şərqdən qərbə): Misir, Liviya, Tunis, Əlcəzair, Mərakeş, İspaniya (Seuta və Melilya).
Aralıq dənizindəki böyük adalar
- Aralıq dənizinin Şərq hissəsində Kipr, Krit, Rodos, Midilli, Xios
- Aralıq dənizinin Mərkəzi hissəsindəSardiniya, Korsika, Siciliya, Malta
- Aralıq dənizinin Qərb hissəsində İvitsa, Malyorka, Minorka
Aralıq dənizidə özü daxilində bir sira dənizlərə bölünür:Balear dənizi, Liquriya dənizi, Alboran dənizi, İоn dənizi, Kipr dənizi, Egey dənizi, Liviya dənizi, Adriatik dənizi.
- Boğazları: Andikitira boğazı, İtaka boğazı
