Aralıq dənizi: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
| Sətir 70: | Sətir 70: | ||
Aralıq dənizi təxminən 4 milyon km²-lik bir ərazini əhatə edir. Keçmişdəki böyük antik sivilizasiyalar onun hövzəsində formalaşmışdır. |
Aralıq dənizi təxminən 4 milyon km²-lik bir ərazini əhatə edir. Keçmişdəki böyük antik sivilizasiyalar onun hövzəsində formalaşmışdır. |
||
== Etimologiya == |
== Etimologiya[mənşəyi] OXU BALA OXU == |
||
* [[Türk dili]]ndə - ''Akdeniz''; |
* [[Türk dili]]ndə - ''Akdeniz''; |
||
| Sətir 81: | Sətir 81: | ||
== Aralıq dənizinə sahili olan ölkələr == |
== Aralıq dənizinə sahili olan ölkələr == |
||
* |
**[[Avropa]]da (qərbdən şərqə): [[İspaniya]], [[Fransa]], [[Monako]], [[İtaliya]], [[Malta]], [[Sloveniya]], [[Xorvatiya]], [[Bosniya və Herseqovina]], [[Monteneqro]], [[Albaniya]], [[Yunanıstan]], [[Türkiyə]] AZƏRBAYCAN |
||
** |
|||
* [[Asiya]]da (şimaldan cənuba): [[Türkiyə]], [[Suriya]], [[Şimali Kipr Türk Respublikası|ŞKTR]], [[Kipr]], [[Livan]], [[İsrail]], [[Misir]] (Asiya hissəsi). |
* [[Asiya]]da (şimaldan cənuba): [[Türkiyə]], [[Suriya]], [[Şimali Kipr Türk Respublikası|ŞKTR]], [[Kipr]], [[Livan|LivaAn]], [[İsrail]], [[Misir]] (Asiya hissəsi). |
||
* [[Afrika]]da (şərqdən qərbə): [[Misir]], [[Liviya]], [[Tunis]], [[Əlcəzair]], [[Mərakeş]], [[İspaniya]] (Seuta və Melilya). |
* [[Afrika]]da (şərqdən qərbə): [[Misir]], [[Liviya]], [[Tunis]], [[Əlcəzair]], [[Mərakeş]], [[İspaniya]] (Seuta və Melilya). |
||
17:21, 25 fevral 2020 tarixindəki versiya
| Aralıq dənizi | |
|---|---|
 Aralıq dənizinin peyk vasitəsilə çəkilmiş fotoşəkli | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 0 m |
| Sahəsi |
|
| Həcmi | 3.839.000 km³ |
| Dərin yeri | 5.267 m, 1.541 m |
| Duzluluğu | 37,75 ± 1,75 ‰ |
| Yerləşməsi | |
| 35° şm. e. 18° q. u. | |
| Ölkələr | |
| Üst akvatoriyası | |
| Yerləşməsi | Avropa |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Aralıq dənizi — şərqdən Asiya, şimaldan Avropa, cənubdan Afrika qitəsi ilə əhatə olunmuş dəniz. Aralıq dənizi qərbdən Cəbəli-Tariq boğazı və Atlantik okeanı ilə, cənub-şərqdən isə Misirdəki Süveyş kanalı və Qırmızı dənizlə birləşir.
Aralıq dənizi təxminən 4 milyon km²-lik bir ərazini əhatə edir. Keçmişdəki böyük antik sivilizasiyalar onun hövzəsində formalaşmışdır.
Etimologiya[mənşəyi] OXU BALA OXU
- Türk dilində - Akdeniz;
- İngilis dilində - Mediterranean Sea. Bu da Latın dilindəki Mediterraneustan (Medi: orta + terra: torpaq, yer) mənasına gəlir.
- Yunan dilində - Mesogeios.
- Ərəb dilində - qarşılığı البحر المتوسط (Bahre-l Mutavassit) "ortada olan dəniz" mənasındadır.
- Fars dilində - Aralıq dənizi üçün istifadə edilən Bahr-e Sefid adı Osmanlı dövrü xəritələrində də görünməkdədir.
- Romalılarda - Mare Nostrum deyirlər ki, bu da Bizim Dəniz mənasına gəlir.
Aralıq dənizinə sahili olan ölkələr
- Avropada (qərbdən şərqə): İspaniya, Fransa, Monako, İtaliya, Malta, Sloveniya, Xorvatiya, Bosniya və Herseqovina, Monteneqro, Albaniya, Yunanıstan, Türkiyə AZƏRBAYCAN
- Asiyada (şimaldan cənuba): Türkiyə, Suriya, ŞKTR, Kipr, LivaAn, İsrail, Misir (Asiya hissəsi).
- Afrikada (şərqdən qərbə): Misir, Liviya, Tunis, Əlcəzair, Mərakeş, İspaniya (Seuta və Melilya).
Aralıq dənizindəki böyük adalar
- Aralıq dənizinin Şərq hissəsində Kipr, Krit, Rodos, Midilli, Xios
- Aralıq dənizinin Mərkəzi hissəsində Sardiniya, Korsika, Siciliya, Malta
- Aralıq dənizinin Qərb hissəsində İvitsa, Malyorka, Minorka
Aralıq dənizi də özü daxilində bir sira dənizlərə bölünür: Balear dənizi, Liquriya dənizi, Alboran dənizi, İоn dənizi, Kipr dənizi, Egey dənizi, Liviya dənizi, Adriatik dənizi.
- Boğazları: Andikitira boğazı, İtaka boğazı
