Azərbaycan tayfalarının siyahısı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Sətir 43: Sətir 43:
| style="text-align:center;" | [[Şahsevən eli]] || || Sayılır.<ref>Шахсевены // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.</ref> || [[Bəybağlılar]] || Azərbaycanda bir çox Şahsevən kəndi var.
| style="text-align:center;" | [[Şahsevən eli]] || || Sayılır.<ref>Шахсевены // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.</ref> || [[Bəybağlılar]] || Azərbaycanda bir çox Şahsevən kəndi var.
|-
|-
| style="text-align:center;" | [[Qarapapaqlar]] || || Sayılır.<ref>{{cite book| author = | chapter = Азербайджанцы, армяне, айсоры| chapter-url = | format = | url = | title = Народы Передней Азии | orig-year = | agency = | edition = | location = М.| year = 1957 | publisher = Изд-во Академии наук СССР| at = | volume = | issue = | pages = 286| page = | series = | isbn = | ref = }}</ref> || [[Bəybağlılar]] || Azərbaycanda bir çox Şahsevən kəndi var.
| style="text-align:center;" | [[Qarapapaqlar]] || || Sayılır.<ref>{{cite book| author = | chapter = Азербайджанцы, армяне, айсоры| chapter-url = | format = | url = | title = Народы Передней Азии | orig-year = | agency = | edition = | location = М.| year = 1957 | publisher = Изд-во Академии наук СССР| at = | volume = | issue = | pages = 286| page = | series = | isbn = | ref = }}</ref> || ||
|-
|-
| style="text-align:center;" | [[Tərəkəmə camaatı]] || || Sayılır.<ref>{{cite book| author = [[Гаджиева, Сакинат Шихамедовна|Гаджиева С. Ш.]] | chapter = | chapter-url = | format = | url = | title = Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в | orig-year = | agency = | edition = | location = | year = 1990 | publisher = Наука| at = | volume = | issue = | pages = 3| page = | series = | isbn = 978-5-02-016761-2| ref = }}</ref><ref>Гаджиева С. Ш. Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в. — Наука, 1990. — С. 8-9. — {{ISBN|5020167614}}, 9785020167612</ref> || ||
| style="text-align:center;" | [[Tərəkəmə camaatı]] || || Sayılır.<ref>{{cite book| author = [[Гаджиева, Сакинат Шихамедовна|Гаджиева С. Ш.]] | chapter = | chapter-url = | format = | url = | title = Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в | orig-year = | agency = | edition = | location = | year = 1990 | publisher = Наука| at = | volume = | issue = | pages = 3| page = | series = | isbn = 978-5-02-016761-2| ref = }}</ref><ref>Гаджиева С. Ш. Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в. — Наука, 1990. — С. 8-9. — {{ISBN|5020167614}}, 9785020167612</ref> || ||

20:25, 17 iyul 2020 tarixindəki versiya

Azərbaycan el və oymaqları - azərbaycanlı və azərbaycanlılaşmış ellərdən və oymaqlardan ibarətdir.

Klassifikasiya

Adı Simvolu Müasir azərbaycanlı etnik qrup sayılıb-sayılmaması Tərkibinə daxildir Yer adları və ya məskunlaşma yerləri
Bayat tayfası Sayılır.[1] Müqəddəm eli Bayat coğrafi adına Ağcabədi, Salyan, Neftçala, Ucar, Şamaxı, Şabran, eləcə də Arran–Şirvan ərazisində və digər yerlərdə təsadüf edilir.
Əfşar boyu Sayılır.[2] Ermənistanın Vedi rayonu ərazisində avşar əsaslı iki etnotoponim özünü göstərir: Birinci yaşayış məntəqəsi rayon mərkəzindən 7 km cənub-şərqdə, Yerevan-Naxçıvan avtomobil yolunun üzərində yerləşən Avşar/Kəl Balavan/ kəndidir.[3]
Qacarlar Sayılır.[4] Dəvəlilər Gəncə xanlığı (Ziyadoğlular sülaləsi)
Alayuntlu boyu Azərbaycanlıların etnogenezində iştirak etmişdir. Cənubi Qafqazda azərbaycanlıların evlərində tamğaları tapılmışdır.[5] Ermənistan və Azərbaycanda müxtəlif yerlər onların adı ilə adlandırılmışdır.
Bəydili boyu Azərbaycanda müxtəlif yerlər onların adı ilə adlandırılmışdır.
Bayandur eli Mosullu oymağı Ermənistanda Bayandur kəndi var. Muğanda və Qarabağda Mosullu oymağının bir hissəsi məskunlaşmışdı.
Çəpni boyu Çəpni etnonimin izləri müxtəlif fonetik görüntülərdə Azərbaycanın bir çox bölgələrində qorunub saxlana bilmişdir: Cabanı (Şamaxı), Çəpni (Göyçay), Çepni (Quba qəzasının Şabran mahalında), Çəpli (Kəlbəcər). Kürdəmir rayonunun Karrar kəndi üç əsas hissədən ibarətdir: Karrar, Çəpni və Mollalar.
Yıva boyu Baharlı oymağı (Vladimir Minorskiyə görə)[6] Baharlı toponiminə Qarabağda rast gəlinir. Bu adlar Baharlı oymağı ilə bağlıdır.
Eymür boyu Ayrımlar[7] Cənubi Qafqazda Aşağı Ayrım, Yuxarı Ayrım, Quşçu Ayrım, Bağanis Ayrım kəndləri vardır.
Padarlar Sayılır.[7][8] Dərbənddən Muğan düzünə qədər yerləşiblər.
Qaradağlılar Sayılır.[7][9] İran İslam Respublikasının şimal-qərb bölgələrində yaşayırlar.
Abdallar Laçın şəhərinin keçmiş adı bununla bağlıdır.[10][11][12]
Alpavut oymağı Azərbaycanda bir çox Alpaut kəndi var.
Şahsevən eli Sayılır.[13] Bəybağlılar Azərbaycanda bir çox Şahsevən kəndi var.
Qarapapaqlar Sayılır.[14]
Tərəkəmə camaatı Sayılır.[15][16]
Təkə boyu Təkəli tayfası Xızı rayonunda Təkəli kəndi, Gürcüstanın Borçalı bölgəsində Marneuli rayonunda Təkəli kəndi və Ermənistanın Dərəçiçək bölgəsində Təkəli kəndi buna misal ola bilər.
Xançobanlı eli Şirvan xanlığı

Tarixi

S.Zelenskinin verdiyi məlumata görə Yelizavetpol quberniyasının Zəngəzur qəzasında 7 azərbaycan tayfa qrupu varmış: sofulu, dərzili, saralı, puşanlı, giyili, xocamusaqlı, baharlı[17]. Etnoqraf və qafqazşünas Mark Kosven(ru) qeyd edir ki, keçmişdə azərbaycanlılar arasında aşağıdakı qruplaşmalar ola bilərdi: cavanşir, dəmirçihəsənli, təklə və muğanlıya bölünənlər, daha sonra — cəbrayıllı, sarcalı, sofuli, gəyili, xocal-səhli, ciyilli, dələgərdə, kəngərli, imirli və s.[18].

Laçın şəhərinin əvvəlki adı Abdalyar idi, Abdal tayfasından götürülmüş idi.[11][19]

Qarabağ

Cavanşir (Əfşarlar)

border=none Əsas məqalə: Cavanşir eli
  1. Yağləvənd oymağı — Kür kənarı, Xanarxında
  2. Məfruzlu oymağı — Bayad nahiyəsi, Lətan arxında
  3. İbadi oymağı — Bayad nahiyəsi, Üzərlik arxında
  4. Sofulu oymağı — Xaçın nahiyəsi, Muxur ətrafında
  5. Dədəli oymağı — Arasbar qəzası, Xanarxında
  6. Tamətli oymağı — Dizaq nahiyəsi, Köndələn Sofi Həsən yerində, Arasbar qəzası, Soyuqaş və Sarıxan arxlarının yaxasında
  7. Gecəgözlü oymağı — Arasbar qəzası, Xanarxında
  8. Seyidəhmədli oymağı — Arasbar qəzası, Xanarxında
  9. Qarıbənd oymağı — Arasbar qəzası, Balağan və Qələmə yerlərində
  10. Köçərli oymağı — Dizaq nahiyəsi, Doqquzpərçim yerində
  11. Bəhmənli oymağı — Ləmbəran yerində
  12. Qarıbənd oymağı — Arasbar qəzası, Şıpartuda
  13. Dəmirli oymağı — Arasbar qəzasında
  14. Seyidmahmudlu oymağı — Arasbar qəzasında
  15. Sabir oymağı — Vərəndə nahiyəsində, Qaraçuqda
  16. Köçərli oymağı — Dizaq nahiyəsində, Lələli məzrəsində
  17. Göyməhəmməd oymağı — Dizaq nahiyəsində, Çərəkən yerində
  18. Yağləvənd oymağı — Arasbar qəzası, Xanarxında
  19. Şeyx Babalı oymağı — Bayat nahiyəsində, Qaraxan və Quttəpə yerlərində
  20. Sarıcalı oymağı — Xaçın nahiyəsində, Tərnəkirtdə
  21. Yağləvənd oymağı — Arasbar qəzasında, Xanarxında, Kamalkənd arxının yaxasında, Aral Həsirkörpü yerlərində
  22. Yağləvənd oymağı — Arasbar qəzasında, Xanarxında
  23. Molla Fazilli oymağı — Arasbar qəzasında, Qaşqa, Oxçuludərə, Ağbayır, Kələçi, Çoban və Bəyli yerlərində
  24. Köçərili oymağı — Dizaq nahiyəsində, Kəlli, Zəvicik, Quru çaylarının yaxasında, Tülyan, Çərəkən, Qaradağlı, Köndələn və Ərşə yerlərində
  25. Qaraburunlu oymağı — Dizaq nahiyəsində, Qızoğlu yerində
  26. Qaraburunlu oymağı — Dizaq nahiyəsində, Qızoğlu yerində
  27. Mahmudlu oymağı

Cəbrayıllı eli

border=none Əsas məqalə: Cəbrayıllı eli

Cəbrayıllı eli 18 oymaqdan və bir neçə obadan ibarət idi.

  • 1.Yarəhmədli oymağı
  • 2.Hasanlı oymağı
  • 3.Hacılı oymağı
  • 4.Maşanlı oymağı
  • 5.Eyvatlı oymağı
  • 6.Mirəkli oymağı
  • 7.Veysəlli oymağı
  • 8.Mirzəcanlı oymağı
  • 9.Fuğanlı oymağı
  • 10.Mahmudlu oymağı
  • 11.Çərəkənli oymağı
  • 12.Məzrəli oymağı
  • 13.Alıkovxalı oymağı
  • 14.Hərəküllü oymağı
  • 15.Şayıflı oymağı
  • 16.Hafizli oymağı
  • 17.Çullu oymağı
  • 18.Əhmədli oymağı

Cəbrayıllı elinin tərkibində bir neçə oba da var idi.

  • 1.Şıxəliağalı obası
  • 2.Feyzullabəyli (Minbaşılı) obası
  • 3.Cəfərağalı (Məstalıbəyli) obası
  • 4.Hüseynbəyli (Qovşutlu) obası
  • 5.Kazımağalı (Alıbəyli, Kavdar) obası
  • 6.Əbdürrəhmanbəyli obası
  • 7.Şükürbəyli obası
  • 8.Məlikağalı obası
  • 9.Əhmədağalı obası
  • 10.Əliəfəndi (Əfəndilər) obası
  • 1.Abdullabəyli obası
  • 12.Maqsudağalı obası
  • 13.Əliağalı obası

Kəbirli eli

border=none Əsas məqalə: Kəbirli eli

Kəbirli elinin Hacı Hüseynəlili, Hacı Həsənli, Mirzə Haqverdili, Cəfərbəyli, Həmidbəyli, Ağabəyli,Bağanıslıbəyli Hacıbəyli, Böyükbəyli və digər qolları vardı. Kəbili elinin XVIII yüzilin sonu, X1X yüzilin önlərindəki obaları: Çəmənli-Hətəmxan, Çəmənli-Hacı Tahir, Novruzlu, Seyidli, Qərvənd-Ağakişi bəy, Əhmədavar, Qurd-Qaradağlı, Qurd-Dördlər, Qurd-Gürcüstan, Qurd-Bərdə, Qaibalılı, Əfətli, Tərəkəmə-Cəfərbəyli, Tərəkəmə-Məhəmmədəlibəyli, Qiyaməddinli, Yusifcanlı, Mərzili, Saibalılı-Abbasqulu bəy, Saibalılı-Zeynalabdinli, Hüsülü, Pirzadlı, Rəncbərlər, pərioğlular, Kələbədin, Şelli, Minaxurlu, Təzəkçi, Tatar, Tərəkəmə-Əhmədağalı, Tərəkəmə-Imamqulubəyli, Hacıvəlilər və başqaları.

Qaradağ (İran)

Digər

İstinadlar

  1. ↑ Российский этнографический музей. Глоссарий. Баяты
  2. ↑ Richard V. Weekes. Muslim peoples: a world ethnographic survey. AZERI. Стр. 56
  3. ↑ Ələkbərli Ə. Qədim Türk-Oğuz yurdu - Ermənisatan. Bakı: Sabah, 1994, 208 s.
  4. ↑ James Stuart Olson,Lee Brigance Pappas,Nicholas Charles Pappas. An Ethnohistorical dictionary of the Russian and Soviet empires

    KAJAR. The Kajars are considered a subgroup of the Azerbaijanis*. Historically, they have been a Turkic* Tribe who lived in Armenia. In the seventeenth and eighteenth centuries, when the Safavids tried to conquer the region, the Kajars settled in the Karabakh Khanate of western Azerbaijan. Agha Mohammed, a Kajar leader, overturned the Zend dynasty in Iran and established Kajar control in the area. This arrangement lasted u^il Reza Shah came to power in Iran in 1925. The Kajar population today exceeds 35,000 people, the vast majority of whom live in Iran.
  5. ↑ Ibrahimov, T. (2019) Traces of the Oghuz Tribe Ulayundlug/Ala Yundlu (Ala Atly - with pinto horses) in Azerbaijan
  6. ↑ The History of Persia, London, 1829, I, s. 237.
  7. ↑ 1 2 3 "Азербайджанцы" (rus). Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. 1969—1978.
  8. ↑ Волкова Н. Г. Этнические процессы в Закавказье в XIX-XX вв. // Кавказский этнографический сборник. — М.: Изд-во АН СССР, 1969. — Т. 4. — С. 4
  9. ↑ Азербайджанцы, армяне, айсоры // Народы Передней Азии. М.: Изд-во Академии наук СССР. 1957. 284.
  10. ↑ Pospelov, p. 23
  11. ↑ 1 2 Karapetian, Samvel. Armenian Cultural Monuments in the Region of Karabagh. Yerevan: Gitutiun Publishing House, 2001, p. 169.
  12. ↑ Map of Armenia and Adjacent Countries by H. F. B. Lynch and F. Oswald in Armenia, Travels and Studies. London: Longmans, 1901.
  13. ↑ Шахсевены // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  14. ↑ Азербайджанцы, армяне, айсоры // Народы Передней Азии. М.: Изд-во Академии наук СССР. 1957. 286.
  15. ↑ Гаджиева С. Ш. Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в. Наука. 1990. 3. ISBN 978-5-02-016761-2.
  16. ↑ Гаджиева С. Ш. Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в. — Наука, 1990. — С. 8-9. — ISBN 5020167614, 9785020167612
  17. ↑ Волкова Н. Г. Этнонимия в трудах экономического обследования Кавказа 1880-х годов // Имя и этнос: общие вопросы ономастики, этнонимия, антропонимия, теонимия, топонимия: сборник. М.: Ин-т этнологии и антропологии. 1996. 24–30. ISBN 5-201-00825-9.
  18. ↑ Косвен М. О.(ru). Этнография и история Кавказа: исследования и материалы. М.: Изд-во Восточной литературы. 1961. 21.
  19. ↑ Map of Armenia and Adjacent Countries by H. F. B. Lynch and F. Oswald in Armenia, Travels and Studies. London: Longmans, 1901.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycan_tayfalarının_siyahısı&oldid=5218192"