Azərbaycanın tarixi qoruqlarının siyahısı

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Keşikçidağ monastırı
Şəki xan sarayı
Bu məqalə tarixi qoruqlar haqqındadır. Təbiət qoruqları üçün baxın: Azərbaycan qoruqları.

Azərbaycanın tarixi qoruqlarının siyahısı — Azərbaycan Respublikası ərazisində mövcud olan 28 tarixi qoruğun siyahısı. Bu qoruqların 14-ü tarixi-mədəniyyət qoruğu, 8-i tarixi-memarlıq, 2-i tarixi-bədii qoruqdur. Yalnızca Yanardağ həm tarixi-mədəniyyət, həm də təbiət qoruğu olaraq fəaliyyət göstəririr. Qoruqlardan 3-ü Naxçıvan Muxtar Respublikası, 1-i erməni işğalındakı Dağlıq Qarabağ ərazisində, 1-i isə Gürcüstanla mübahisəli ərazidədir. İçərişəhər tarix-memarlıq qoruğu və Qobustan dövlət tarixi-bədii qoruğundakı Qobustan petroqlifləri Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir, Yuxarı Baş tarix-memarlıq qoruğunun öhdəliyindəki Şəki xan sarayı ilə Şəki tarixi mərkəzinin siyahıya daxil edilməsi üçün işlər davam edir.[1]

"Abidə qoruqlarının nümunəvi Əsasnaməsi"nin təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərarına görə qoruq tarix və mədəniyyət üçün böyük əhəmiyyəti olan, tarix və mədəniyyət abidələrinin, arxeoloji və memarlıq obyektlərinin, etnoqrafik, numizmatik, epiqrafik, antropoloji materiallarının, tarixi hadisə və şəxsiyyətlərlə bağlı olan binaların, xatirə yerlərinin, əşyaların yerləşdiyi və dövlət tərəfindən mühafizə edilən ərazilər və məskənlərdir. Xüsusi əhəmiyyət kəsb edən arxeoloji, etnoqrafik, memarlıq, şəhərsalma və digər komplekslər Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən Qoruq elan edilir.[2]

Siyahı[redaktə | əsas redaktə]

Rənglərin göstəriciləri
YUNESCO Ümumdünya irsi siyahısındadır Azərbaycanda qeydiyyata alınmış dünya əhəmiyyətli memarlıq abidələrinin siyahısındadır
№ Adı Şəkil Daxildir İstinad
1 Gülüstan tarix-mədəniyyət qoruğu Əlincəçay xanəgahı Naxçıvan.jpg Cuğa abidələri: Cuğa körpüsü  • Cuğa karvansarayı  • Cuğa qalası  • Cuğa türbəsi  • Cuğa kilsəsi  • Cuğa nekropolu (dağıdılması)
Xanəgah abidələri: Əlincəçay xanəgahı  • Xanəgah hamamı  • Xanəgah təkiyəsi  • Xanəgah nekropolları		 [3]
2 Nardaran tarix-mədəniyyət qoruğu Nardaran Fortress.JPG Xan bağının köşkü • Səfəvi dövrü karvansarayı • Hacı Baxşı məscidi (Nardaran məscidi) • Pirsəid məscidi • Cümə məscidi • Səid Yusif məscidi • Kiçik məscid • Xan hamamı • Qazi türbəsi [4]
3 İçərişəhər tarix-memarlıq qoruğu (siyahı) Baku, Azerbaiyán, 2016-09-26, DD 211.jpg Dünya əhəmiyyətli abidələr: Qız qalası  • Şirvanşahlar sarayı  • Məhəmməd məscidi
Ölkə əhəmiyyətli abidələr: Ağa Mikayıl hamamı  • Kiçik karvansaray  • Bakı qalası  • Molla Əhməd məscidi  • Hacı Bani hamamı  • İkimərtəbəli karvansaray  • Hacı Bani məscidi  • Xanlar məscidi  • Çin məscidi  • Qasım bəy hamamı  • Mədrəsə məscid  • Buxara karvansarayı  • Multanı karvansarayı  • Aşur məscidi  • Şeyx İbrahim məscidi  • Həzrəti Əli məscidi  • Xıdır məscidi  • Gileyli məscidi  • Dördbucaqlı qala  • Cümə məscidi  • Yeraltı tikintilər  • Bazar meydanı  • Təkiyə  • Ovdan  • Bakı xan sarayı  • Su kəməri və kanalizasiya  • Yeraltı hamam  • Baba Kuhi Bakuvi məscidi
Yerli əhəmiyyətli abidələr: Bəylər məscidi  • Müqəddəs Nikolay kilsəsi  • Müqəddəs Varfolomey kilsəsi  • Zəncirli bina  • Ağa Zeynal hamamı  • Cin məscidi  • Hacı Heybət məscidi  • Mirzə Əhməd məscidi  • Hacı Qayıb məscidi  • Dükan  • Şah Evi  • Dükan  • XVI-XVII əsrlər tikilisi  • XV əsr tikilisi  • Tağlı bina  • Karvansaray  • Karvansaray		 [5]
4 Çıraqqala tarixi qoruğu Chirag Gala from the hill.jpg [6]
5 Şabran tarixi qoruğu Qədim Şabran.jpg [7]
6 Yanardağ tarix-mədəniyyət və təbiət qoruğu Yanar Dagh.JPG [8]
7 Qobustan tarixi-bədii qoruğu Petroglyphs in Gobustan 01.jpg Ana zağa düşərgəsi  • Firuz-1 düşərgəsi  • Ceyranlar düşərgəsi  • Firuz-2 düşərgəsi  • Şonqar düşərgəsi  • Maral düşərgəsi  • Qobustan petroqlifləri  • Qaval daşı [9][10]
8 Xınalıq tarix-memarlıq və etnoqrafiya qoruğu Xinaliq 523.jpg [11]
9 Keşikçidağ tarix-mədəniyyət qoruğu David Garedzha (1).jpg Keşikçidağ monastırı [11]
10 Atəşgah tarix-memarlıq qoruğu Zoroastrian Fire Temple - panoramio.jpg [12]
11 Gəncə tarix-mədəniyyət qoruğu İmamzadə türbəsi (Gəncə) 2.jpg Qədim Gəncə  • Qədim Gəncə qalası  • Comərd Qəssab türbəsi  • İmamzadə türbəsi [13][10]
12 Qala tarix-etnoqrafiya qoruğu Qala Dövlət tarix-etnoqrafiya qoruğu. Dublalı ev.jpg 7 ölkə əhəmiyyətli,
34 yerli əhəmiyyətli abidə		 [14]
13 Şuşa tarix-memarlıq qoruğu Shushi039.JPG Şuşa qalası: Gəncə qapısı  • İrəvan qapısı  • Ağoğlan qapısı
Meydanlar: Divanxana  • Meydan  • Aşağı meydan
Küçələr: Rasta bazar  • Şeytan bazar  • Aşağı bazar
Saraylar və malikanələr: Qarabağ xan sarayı  • İbrahimxəlil xan sarayı  • Qaraböyük xanım sarayı  • Məhəmmədhəsən ağa sarayı  • Xan qızı Natəvanın evi  • Mehmandarovların evi  • Zöhrabbəyovların evi  • Səfərbəyovların evi  • Fərəməzovların evi  • Hacı Quluların mülkü  • Hacı Məmmədin evi  • Behbudovların evi  • Qədimovların mülkü  • Mir Möhsün Nəvvabın evi  • Əsəd bəyin evi  • Uğurlu bəyin evi  • Firudin bəyin evi  • Hüseyn bəyin evi  • Şükür bəyin evi  • Ələkbər bəyin evi  • Cahangir bəyin evi  • Mamay bəyin evi  • Cəfərqulu ağanın evi  • Üzeyir Hacıbəyovun evi  • Zülfüqar Hacıbəyovun evi  • Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin evi  • Yusif Vəzir Çəmənzəminlinin evi  • Sadıqcanın evi  • Seyid Şuşinskinin evi  • Qasım bəy Zakirin evi  • Bülbülün evi  • Firudin bəy Köçərlinin evi  • Keçəçi oğlu Məhəmmədin evi  • Süleyman Sani Axundovun evi  • Gəray Əsədovun evi  • Cabbar Qaryağdıoğlunun evi  • Süleyman Vəzirovun evi  • Hüsü Hacıyevin evi  • Nəcəf bəy vəzirovun evi
Karvansaralar: İki mərtəbəli karvansaray  • Xanlıq Muxtar karvansarayı  • Ağa Qəhrəman Mirsiyab oğlunun karvansarayı  • Səfərov qardaşlarının karvansarayı  • Zarıslıda Korun karvansarayı
Kilsə və monastırlar: Qazançı kafedralı  • Müqəddəs Vəftizçi İohann kilsəsi  • Müqəddəs Tanrı anası kilsəsi  • Qız monastırı
Məscidlər: Yuxarı Gövhər ağa məscidi  • Aşağı Gövhər ağa məscidi  • Hacı Yusifli məscidi  • Saatlı məscidi  • Malıbəyli məscidi  • Culfalar məscidi  • Çuxur məhəllə məscidi  • Çöl Qala məscidi  • Köçərli məscidi  • Mamay məscidi  • Mərdinli məscidi  • Quyuluq məscidi • Seyidli məscidi  • Təzə məhəllə məscidi  • Xoca Mərcanlı məscidi
Hamamlar: Şirin su hamamı  • Malıbəyli hamamı		 [15]
14 Yuxarı Baş tarix-memarlıq qoruğu Şəki xan sarayı common.jpg Qalalar: Nuxa qalası
Saraylar: Şəki xan sarayı • Şəkixanovların evi
Karvansaralar: Aşağı Karvansara • Yuxarı Karvansara
Məscidlər: Xan məscidi• Cümə məscidi • Ömər Əfəndi məscidi • Giləhli məscidi • İmam Əli məscidi
Hamamlar: Aqvanlar hamamı • Dərya hamamı • Yeraltı hamam
Digər: Dairəvi məbəd • Xan çinarı		 [16]
15 Basqal tarix-mədəniyyət qoruğu Basqal village.jpg 2 yerli əhəmiyyətli abidə [17]
16 Lahıc tarix-mədəniyyət qoruğu Lahic.jpg 93 yerli əhəmiyyətli abidə [17][10]
17 Kiş tarix-mədəniyyət qoruğu Kishchurchsideview.JPG [17]
18 Ordubad tarix-mədəniyyət qoruğu Ordubad qeyseriyye zorxana svln4821.jpg 1 ölkə əhəmiyyətli,
218 yerli əhəmiyyətli abidə		 [18][10]
19 Zaqatala tarix-mədəniyyət qoruğu Zagatala fortress.jpg 19 yerli əhəmiyyətli abidə [10]
20 Qəbələ tarix-mədəniyyət qoruğu Ancient Gabala00.jpg [10]
21 Avey tarix-mədəniyyət qoruğu Avey mebedi.jpg [10]
22 İlisu tarix-mədəniyyət qoruğu Sumug-Gala1.jpg [19]
23 Gəmiqaya tarix-bədii qoruğu Rock art in Ordubad.jpg [20]
24 Pir Hüseyn Xanəgahı tarix-memarlıq qoruğu Pir-huseyin-xanegahi-fotolar-7t4x7y1d.jpg
25 "Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi" Dövlət tarixi-memarlıq qoruq-muzeyi Şirvanşahlar saray kompleksi.jpg Yuxarı həyət: Şirvanşahların saray binası  • Divanxana
Orta həyət: Keyqubad məscidi  • Seyid Yəhya Bakuvinin türbəsi  • Murad darvazası
Aşağı həyət: Şah məscidi  • Şirvanşahlar türbəsi  • Saray hamamı  • Ovdan
26 Nizami məqbərə kompleksi Gəncə - 20.07.17 - 21.jpg [20]
27 Quba Soyqırımı Memorial Kompleksi View of Guba Genocide Memorial Complex statues.JPG [20]
28 Arpaçay tarix-mədəniyyət qoruğu Arpaçay vadisində Yengicə hamamı.PNG [20]

Qoruqların xəritələri[redaktə | əsas redaktə]

İçərişəhər[redaktə | əsas redaktə]

Xəritədə İçərişəhərdəki mühüm tarix-memarlıq abidələri göstərilib:
hamamlar: 4 — 7;
karvansaraylar: 8 — 11;
məscidlər: 12 — 27
kilsələr: 32— 33

Qobustan[redaktə | əsas redaktə]

Карта территории района наскальных изображений:
Roundel-sable.svg — Şəhər tipli qəsəbə
Black 30x30.png — qışlaq
Map symbol archaeology.svg — daşlar
Unesco Cultural Heritage logo.svg — Qoruq muzeyi


Yuxarı Baş[redaktə | əsas redaktə]

Azərbaycanın tarixi qoruqlarının siyahısı — yerləşdiyi ərazi Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu
M.F.Axundovun ev muzeyi
M.F.Axundovun ev muzeyi
Sabit Rəhmanın ev muzeyi
Sabit Rəhmanın ev muzeyi
Qurcana çayı üzərində körpü
Qurcana çayı üzərində körpü
Gödək minarə
Gödək minarə
Giləhli məscidi
Giləhli məscidi
Şəki tarix diyarşünaslıq muzeyi
Şəki tarix diyarşünaslıq muzeyi
Rəsm qalereyası
Rəsm qalereyası
Ağvanlar hamamı
Ağvanlar hamamı
Hamam
Hamam
1 №-li fabrikin binası
1 №-li fabrikin binası
Qurcana çayı
Qurcana çayı
Dəyirmanarx çayı
Dəyirmanarx çayı
B.Vahabzadənin heykəli
B.Vahabzadənin heykəli
«Sheki Palace» hoteli
«Sheki Palace» hoteli
Azərbaycanın tarixi qoruqlarının siyahısı
“Yuxarı Baş” Tarix-Memarlıq Qoruğu ərazisinində yerləşən obyeklər.

Şirvanşahlar sarayı[redaktə | əsas redaktə]

Şirvanşahlar saray kompleksinin planı

Şəkildəki planda abidələr rəqəmlərlə göstərilmiş, aşağıdakı isə hansı rəqəm altında hansı abidənin qeyd edildiyi yazılmışdır.

  1. Saray
  2. Divanxana
  3. Seyid Yəhya Bakuvinin türbəsi
  4. Dağılmış Keyqubad məscidinin yeri
  5. Murad darvazası
  6. Şah məscidi
  7. Şirvanşahlar türbəsi
  8. Saray hamamı
  9. Ovdan.

Qeyd: Sarayın təqdim edilən planının müəllifi V.N.Leviatovdur.[21]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ "Decision : 41 COM 8B.20 Historic Centre of Sheki with the Khan’s Palace (Azerbaijan)". http://whc.unesco.org/en/decisions/6892. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  2. ↑ "“Abidə qoruqlarının nümunəvi Əsasnaməsi”nin təsdiq edilməsi barədə AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ NAZİRLƏR KABİNETİN QƏRARI". Arxivləşdirilib: [1] saytından 2018-07-18 tarixində. https://web.archive.org/web/20180718191211/http://whc.unesco.org/en/decisions/6892. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  3. ↑ "Naxçıvan MSSR-nin Culfa rayonunda yerləşən “Gülüstan” tarix-mədəniyyət qoruğu haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə AZƏRBAYCAN SSR NAZİRLƏR SOVETİ QƏRAR". http://www.e-qanun.az/framework/33603. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  4. ↑ "Bakı şəhəri Sabunçu rayonunun Nardaran qəsəbəsində yerləşən tarix-mədəniyyət qoruğu haqqında Əsasnamə". http://www.e-qanun.az/framework/33605. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  5. ↑ "Bakı şəhərində İçərişəhər tarix-memarlıq qoruğunun mühafizəsi və bərpası ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/1968. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  6. ↑ ""Çıraqqala" tarixi abidələr kompleksinin bərpası və qorunması haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/2110. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  7. ↑ "Şabran şəhəri" tarix və mədəniyyət abidəsinin qorunması haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/2315. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  8. ↑ ""Yanardağ " dövlət tarix-mədəniyyət və təbiət qoruğunun yaradılması haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/13309. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  9. ↑ "Qobustan dövlət tarixi-bədii qoruğu ərazisində yerləşən tarixi və mədəni sərvətlərin qorunması haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/13455. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin bəzi qərarlarına dəyişikliklər edilməsi və bəzi qərarlarının və sərəncamlarının qüvvədən düşmüş hesab edilməsi barədə AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI". http://www.e-qanun.az/framework/12238. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  11. ↑ 11,0 11,1 "Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun Xınalıq kəndinin tarixi ərazisinin Azərbaycan Respublikasının “Xınalıq” Dövlət tarix-memarlıq və etnoqrafiya qoruğu və Ağstafa rayonunun ərazisində Keşikçidağ silsiləsinin bir hissəsini əhatə edən mağaralar kompleksinin Azərbaycan Respublikasının “Keşikçidağ” Dövlət tarix-mədəniyyət qoruğu elan edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/14401. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  12. ↑ "Azərbaycan Respublikasının Bakı şəhəri Suraxanı rayonunda Atəşgah məbədi ərazisinin “Atəşgah məbədi” Dövlət tarix-memarlıq qoruğu elan edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/14405. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  13. ↑ "Gəncə Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu ərazisindəki “İmamzadə” kompleksinin bərpası ilə əlaqədar tədbirlər haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/19297. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  14. ↑ "“Qala” Dövlət Tarix-Etnoqrafiya Qoruğunun fəaliyyətinin təmin edilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/22732. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  15. ↑ "Şuşa şəhərinin Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğalının iyirminci ildönümü haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMII". http://www.e-qanun.az/framework/23280. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  16. ↑ "Şəki şəhərinin tarixi hissəsinin qorunması haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://www.e-qanun.az/framework/31903. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 "Azərbaycan Respublikası Dövlət Turizm Agentliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindəki qurumların SİYAHISI". http://www.e-qanun.az/framework/39196. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  18. ↑ "Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI". http://www.e-qanun.az/framework/2847. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  19. ↑ "Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi haqqında Əsasnamənin, nazirliyin strukturunun təsdiq edilməsi və aparatının işçilərinin say həddinin müəyyən edilməsi barədə AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". http://www.e-qanun.az/framework/11611. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 "Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi haqqında Əsasnamənin, nazirliyin strukturunun təsdiq edilməsi və aparatının işçilərinin say həddinin müəyyən edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2006-cı il 18 aprel tarixli 393 nömrəli Fərmanında dəyişiklik edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". http://www.e-qanun.az/framework/11939. İstifadə tarixi: 2018-06-20.
  21. ↑ Левиатов, 1944, səh. 8.

Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

 Bu şablona bax Azərbaycan irsinin qorunması
Təbii irs Qoruqlar  • Milli parklar  • Yasaqlıqlar  • Ramsar yerləri  • Qırmızı Kitab  • Mərkəzi Nəbatat Bağı (Naxçıvan)
Mədəni irs
Tarixi abidələrin qeydiyyatı
Toponimlər
Digər
YUNESCO
səviyyəsində
Siyahılarda
Digər
 
Azərbaycanın tarixi qoruqları
Abşeron İçərişəhər  • Atəşgah  • Şirvanşahlar sarayı  • Nardaran  • Yanardağ  • Qala  • QobustanQız qalası
Namərdqala
Gəncə-Qazax Gəncə  • Keşikçidağ  • Avey  • Nizami məqbərə kompleksi
Dağlıq Şirvan Pir Hüseyn Xanəgahı  • Lahıc  • Basqal  • Qəbələ
Qarabağ Şuşa
Naxçıvan Ordubad  • Gülüstan  • Arpaçay
Quba-Xaçmaz Xınalıq  • Çıraqqala  • Şabran  • Quba Soyqırımı Memorial Kompleksi
Şəki-Zaqatala Yuxarı Baş  • Zaqatala  • Kiş  • İlisu  • Zaqatala
 Bu şablona bax Azərbaycan memarlığı
Tarixi Qafqaz Albaniyasının memarlığı  • Arran memarlıq məktəbi  • Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi  • Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbi  • Cənubi Azərbaycanda memarlıq  • Səfəvi memarlığı  • Qotika  • Barokko  • Stalinist  • KonstruktivizmŞirvanşahlar saray kompleksi.jpg
Tikililər
Klassifikasiya
Növləri
Digər
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycanın_tarixi_qoruqlarının_siyahısı&oldid=4650741"