Çin məscidi
| Çin məscidi | |
|---|---|
 | |
| 40°21′57″ şm. e. 49°49′57″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər |
 Bakı |
| Yerləşir | İçərişəhər |
| Aidiyyatı | İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
| Sifarişçi | Fəzlullah İmam ibn Osman Şirvani |
| Tikilmə tarixi | 1375 |
| Üslubu | Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi |
| Vəziyyəti | Bərpa olunub, Numizmatika Muzeyi kimi fəaliyyət göstərir. |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | vi |
| Təyin edilib | 2000 |
| İstinad nöm. | 958 |
| Dövlət | Azərbaycan |
| Region | Avropa və Şimali Amerika |
| İstinad nöm. | 67 |
| Kateqoriya | Məscid |
| Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
.JPG)
Çin məscidi — İçəri Şəhərdə yerləşən və ölkə əhəmiyyətli abidə olan məscid.
Məscid qala divarlarının İçərişəhər metrostansiyası tərəfdəki girişindən təxminən 50 metr məsafədə yerləşir. Arxa hissəsi Vahid bağına tərəf baxır.
Tarixi[redaktə | əsas redaktə]
Fasad üzərində, giriş qapısının üstündəki epiqrafik kitabə onun Hicri-qəməri təqvimlə 777-ci ildə[q 1] Fəzlullah İmam ibn Osman Şirvaninin vəsiyyəti ilə inşa olunmasından bəhs edir. Məhz buna görə bəzən məscidi onun adı ilə adlandırırlar.
Fasad üzərindəki digər epiqrafik yazıdan belə məlum olur ki, abidə Hicri-qəməri təqvimlə 1186-cı ildə[q 2] Məsud Əli tərəfindən bərpa olunmuşdur.
Məsciddə 2012-ci ildə İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi tərəfindən əsaslı şəkildə təmir-bərpa işləri aparılmışdır. Təmirdən sonra abidə İçərişəhər DTMQİ-nin nəzdində numizmatika muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.
Haqqında[redaktə | əsas redaktə]
Məscid Şirvanşahlar Sarayı Kompleksinin yaxınlığında yerləşir.
Xalq etimalogiyasına görə məscidin "Çin" adını alması bu məscidə gələn insanların arzu və diləklərinin çin olması faktı ilə əlaqədardır.
Ox üzrə interyerin cənub divarında dördbucaq çərçivəyə alınmış beşyaruslu stalaktik mehrab Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbinin müəyyən kompozisiya motivini bütövlüklə təşkil edir. Cinahlarda kiçik taxçalar yerləşdirilmişdir.
Əsas fasadı assimetrik olan məscidin sərt, iri həcmli kompozisiyası, klassik tipli portal-girişlə vurğulanır. Portalın dəqiq profillənmiş dördbucaq çərçivəsi, çatma oyuq və ərəb yazısının epiqrafik başlığı, fasadın bütöv daş divarının fonunda klassik formada təsvir edilmişdir. Şəhərin şərq üslublu orta əsr portalları arasında, məscidin portalı ən klassik olanıdır.
Qeydlər[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- "Çin məscidi" (azərb.). icherisheher.gov.az. İstifadə tarixi: 2014-09-29.
