Çin məscidi

Çin məscidi
40°21′57″ şm. e. 49°49′57″ ş. u.
Ölkə	Azərbaycan Azərbaycan
Şəhər	Bakı Bakı
Yerləşir	İçərişəhər
Aidiyyatı	İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu
Sifarişçi	Fəzlullah İmam ibn Osman Şirvani
Tikilmə tarixi	1375
Üslubu	Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi
Vəziyyəti	Bərpa olunub, Numizmatika Muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.
UNESCO Ümumdünya İrsi
Tipi	Mədəni
Kriteriya	vi
Təyin edilib	2000
İstinad nöm.	958
Dövlət	Azərbaycan
Region	Avropa və Şimali Amerika
Azərbaycandakı tarixi abidələrin milli qeydiyyatı
İstinad nöm.	67
Kateqoriya	Məscid
Əhəmiyyəti	Yerli əhəmiyyətli
Çin məscidi

Çin məscidinin arxa tərəfinin cənub-qərbdən (Vahid bağından) görünüşü

Çin məscidi — İçəri Şəhərdə yerləşən və ölkə əhəmiyyətli abidə olan məscid.

Məscid qala divarlarının İçərişəhər metrostansiyası tərəfdəki girişindən təxminən 50 metr məsafədə yerləşir. Arxa hissəsi Vahid bağına tərəf baxır.

Tarixi

Fasad üzərində, giriş qapısının üstündəki epiqrafik kitabə onun Hicri-qəməri təqvimlə 777-ci ildə Fəzlullah İmam ibn Osman Şirvaninin vəsiyyəti ilə inşa olunmasından bəhs edir. Məhz buna görə bəzən məscidi onun adı ilə adlandırırlar.

Fasad üzərindəki digər epiqrafik yazıdan belə məlum olur ki, abidə Hicri-qəməri təqvimlə 1186-cı ildə Məsud Əli tərəfindən bərpa olunmuşdur.

Məsciddə 2012-ci ildə İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi tərəfindən əsaslı şəkildə təmir-bərpa işləri aparılmışdır. Təmirdən sonra abidə İçərişəhər DTMQİ-nin nəzdində numizmatika muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.

Haqqında

Məscid Şirvanşahlar Sarayı Kompleksinin yaxınlığında yerləşir.

Xalq etimalogiyasına görə məscidin "Çin" adını alması bu məscidə gələn insanların arzu və diləklərinin çin olması faktı ilə əlaqədardır.

Ox üzrə interyerin cənub divarında dördbucaq çərçivəyə alınmış beşyaruslu stalaktik mehrab Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbinin müəyyən kompozisiya motivini bütövlüklə təşkil edir. Cinahlarda kiçik taxçalar yerləşdirilmişdir.

Əsas fasadı assimetrik olan məscidin sərt, iri həcmli kompozisiyası, klassik tipli portal-girişlə vurğulanır. Portalın dəqiq profillənmiş dördbucaq çərçivəsi, çatma oyuq və ərəb yazısının epiqrafik başlığı, fasadın bütöv daş divarının fonunda klassik formada təsvir edilmişdir. Şəhərin şərq üslublu orta əsr portalları arasında, məscidin portalı ən klassik olanıdır.

Mənbə

• "Çin məscidi" (azərb.). icherisheher.gov.az. İstifadə tarixi: 2014-09-29.

Həmçinin bax

• İçərişəhər