Şah Abbas məscidi (Keşlə)
Şah Abbas məscidi | |
---|---|
![]() | |
40°23′51″ şm. e. 49°53′41″ ş. u. | |
Ölkə |
![]() |
Şəhər | Keşlə |
Yerləşir | M.H.Kazımov küçəsi |
Sifarişçi | I Şah Abbas |
Tikilmə tarixi | XVII əsr |
Üslubu | Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
İstinad nöm. | 2860 |
Kateqoriya | Məscid |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
|
|
![]() |
Şah Abbas məscidi və ya Keşlə məscidi — Bakı şəhəri Nizami rayonunun Keşlə qəsəbəsində yerləşən tarixi məscid binasıdır.
Memarlıq xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Keşlə məscidi xaricdən hər tərəfi 12 metr uzunluğa malik olan kvadrat formasına malikdir. Məscidin planı Abşeron məscidləri üçün xarakterik olan sxemi təkrarlayır: binanın mərkəzində günbəzlə örtülmüş əsas zal yerləşdirilmiş, onun dörd tərəfində isə zala bitişəntağ-tavan örtüklü kiçik otaqlar tikilmişdir. Həmin kiçik otaqlar planın kvadrat xarakteri almasını təmin edir.[1]
Memar, portalın bölünməsini binanın ümumi həcminin bölünməsi ilə əlaqələndirməyə çalışmışdır. Bunun üçün Abşeron memarların hələ Divanxana binasından məlum olan, bina karnizinin portal çərçivəsinin davamı olması üsulundan istifadə olunmuşdur.[1]
Məscidin planı Mərdəkandakı Tuba Şahi məscidinin (1481) planı ilə oxşarlıq təşkil edir.[2] Hər iki binanın planında əsas fərq məscidlərin girişinin təşkilindədir. Tuba Şahi məscidində giriş önə çıxarılaraq qabarıq həcm şəklində həll edilsə də Ələskərzadə , Keşlə məscidinin girişi binanın həcmi daxilində həll edilmiş və şimal-şərq künc otağını təşkil etmişdir.[1]
Binanın dəqiq planlaşdırması onun fasadlarının aydın inşasına uyğundur; Giriş portalı və günbəz tikilinin düz divar səthləri ilə kontrast təşkil edir. Məscidin divarları tsokoldan 60 dərəcə maililikdə əyilmişdir. Portal satə olub, stalaktit yarımtağına malik deyil.[1]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 3 4 Саламзаде, 1964. səh. 28
- ↑ Алескерзаде, А. Надписи мечети Туба-Шахи (Труды Ин-та истории и философии АН Азеб. ССР, вып. III). Баку. 1951. (#accessdate_missing_url)
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Саламзаде, А. В. Архитектура Азербайдана XVI-XIX вв. Баку: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР. 1964.