Namibiya

Namibiya
Republic of Namibia
Bayraq Gerb[d]
Unity, Liberty, Justice Birlik, Azadlıq, Ədalət
Himn: Namibia, Land of the Brave Namibiya – cəsurların torpağı
Rəsmi dilləri	ingilis dili
Paytaxt	Vindhuk-340 min nəfər (2009 il)
İdarəetmə forması	Respublika
Prezident	Nangolo Mbumba [4.I.2024]
Baş nazir	Saara Kuugongelwa-Amadhila [21.III.2015]
Sahəsi	Dünyada 34-cü
• Ümumi	825418 km²
• Su sahəsi (%)	0
Əhalisi
• Əhali	2 300 min nəfər (142-ci)
• Siyahıyaalma (28.VIII.2011)	2 113 077 nəf.
• Sıxlıq	2,7 nəf./km²
ÜDM (AQP)
• Ümumi	17 790 million dollar  (139-cu)
• Adambaşına	8 200 dollar  (132-ci)
Valyuta	Cənubi Afrika randı
İnternet domeni	.na
ISO kodu	NA
BOK kodu	NAM
Telefon kodu	+264
Saat qurşaqları	UTC+02:00
Nəqliyyatın yönü	sol[d]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Namibiya (ing. Namibia; afrik. Namibië) və ya rəsmi adı ilə Namibiya Respublikası (ing. Republic of Namibia; afrik. Republiek van Namibië)— Cənubi Afrikada dövlət. Namibiya Atlantik okeanın sahillərində yerləşir. Şimaldan Anqola və Zambiya, şərqdən Botsvana, cənubdan Cənubi Afrika Respublikası ilə həmsərhəddir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Vindhuk, ümumi sahəsi 825,615 kvadrat kilometrdir. Namibiya 21 mart 1990-cı ilə CAR-dan müstəqilliyini əldə etmişdir.

Etimologiya

Namib səhrasının adından (hottent dilində — "dairədə dolana" deməkdir).

Tarixi

1884-cü ildə Almaniya nın protektoru elan olunur. 1915-ci ildə Cənubi Afrika qoşunlarının işğalına məruz qalmışdır.1966-cı ildə isə istiqlaliyyət uğrunda mübarizəyə başlanmışdır. 1989-cu ildə BMT-nin planına əsasən ölkəyə BMT qoşunları yeridilir. CAR qoşunlarının əsas hissəsi ölkə ərazisindən çıxarılır. 1990-cı il 21 mart Namibiya CAR ilə sürən döyüşdə (Namibiya müharibəsi) qalib gəlir və müstəqilliyini qazanır.

Coğrafi vəziyyət

Şimalada Anqola, şimal-şərqdə Zambiya, qərbdə Atlantik okeanı, şərqdə Botsvana, cənubda CAR ilə həmsərhəddir. Ən böyük şəhəri və paytaxtı Vindhukdur.[1] , CAİB, Afrika birliyi və s. təşkilatlara üzvdür.

Relyefi

Ölkənin əsas hissəsi yaylalar, şərqdə Qalaxari səhrası, qərbdə Namib səhrası ilə əhatələnib. Qərbində Keyp-Kross yarımadası yerləşir.

İqlimi

Tropik iqlim qurşağına malikdir. Orta aylıq hərarət: Yanvarda +18 +27 selsi. İyulda +12 +16 selsi. İllik yağıntı: 400–600 mm.

Müstəqillik dövrü

1878-ci il ingilis koloniyası, Velvis körfəzi və pinqvin adası birləşdirildi.1948-ci il milli partiya seçilməklə cənubi afrika cənubi-qərbi afrikanı tanıdı.1973-cü il cənubi afrika xakq təşkilatı namibiyanı xalq kimi tanıdı.1985-ci ildən 1990-cı ilə qədər Namibiya Cənubi Afrika Respublikasının ərazisi olsa da 1990-cı il Namibiya müstəqillik qazandı.lakin Velvis körfəzi və pinqvin adaları 1994-cü ilədək Cənubi Afrikanın hakimiyyətində qaldı.