Aynallu dialekti

Aynallu dialekti
Ölkə	İran
Təsnifatı
Kateqoriya	Avrasiya dilləri
Altay dilləri Türk dilləri Oğuz dilləri
Yazı	ərəb əlifbası
Dil kodları
Glottolog	ayna1239

Aynallu dialekti, İnanlu dialekti və ya İnallu dialekti^[1] — Azərbaycan dilinin cənub oğuz qrupuna aiddir. Bu dialektdə aynallu tayfası danışır.^[2]

Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aynallular təxminən 7 min nəfərdən ibarət bir etnik qrupdurlar. Danışdıqları ləhcə Oğuzcanın cənub qoluna daxildir və Əfşar ləhcəsi ilə Qaşqaycaya çox bənzəyir.^[2]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ "Azerbaijani, South: Aynallu language" (ing. ). globalrecordings.net. 7 aprel 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 mart 2020.
↑ ¹ ² Cavanşir Feyziyev. Türk dünyası. I cild - Türk Sivilizasiyasının təməl dəyərləri. Bakı: Mütərcim. 2017. səh. 280. ISBN 978-9952-28-382-2.

Azərbaycan dili

Dil

Orta azərbaycanca • Azərbaycan dilinin statusu • Azərbaycan əlifbası (ərəb • kiril • latın) • Azərbaycanda əlifba islahatları • Azərbaycan şəxs adları • Azərbaycan şəxs soyadları • Ahəng qanunu • Orfoqrafiya qaydaları • Orfoepiya qaydaları • Leksika • Qrammatika (Morfologiya • Sintaksis) • Azərbaycan mənşəli sözlər • Azərbaycan Dili və Əlifbası Günü

Dialektlər¹

Azərbaycan dilinin dialektləri • Dərbənd • Quba • Şamaxı • Bakı • Salyan • Lənkəran • Aşağı Qatrux • Qərb dialektləri (Qazax • Ayrım • Borçalı • İrəvan • Gəncə • Şuşa) • Zaqatala • Nuxa • Qutqaşen • Naxçıvan • Ordubad • Şimali İraq • Təbriz • Rezaiye • Cənubi–şərqi Xəzər • Şərqi Anadolu • Qaşqay • Aynallu • Sonqur • Qumun cənubu • Kabil Əfşar • Səlcuq

Şivələr	İlisu şivəsi

Ədəbiyyat

Azərbaycan ədəbiyyatı • Azərbaycan aşıq yaradıcılığı • Orta əsrlər Azərbaycan tərcümə sənəti • Azərbaycan folkloru • Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatı • Azərbaycan mühacirət ədəbiyyatı • Azərbaycan şair və yazıçılarının siyahısı • Orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatının xronologiyası • Nizami Gəncəvinin Azərbaycan ədəbiyyatına təsiri • Azərbaycan–Çağatay ədəbi əlaqələri • Beytüs-səfa • Divani-hikmət • Fövcül-füsəha • Gülüstan • Məclisi-fəramuşan • Məclisi-üns • Məcməüş-şüəra • Qönçeyi-ülfət • Əncüməni-şüəra

Şifahi xalq
ədəbiyyatı

Dastanlar	Kitabi-Dədə Qorqud • Abbas və Gülgəz • Aşıq Qərib • Əsli və Kərəm • Koroğlu • Novruz • Şah İsmayıl
Digər nümunələr	Nağıl • Lətifə • Holavar • Nanay • Sayaçı sözlər • Düzgü • Oxşama • Bayatı • Ağı • Layla • Azərbaycan atalar sözləri və məsəlləri • Tapmaca • Rəvayət

Müəlliflər

Orta əsrlər

İzzəddin Həsənoğlu • Nəsir Bakuvi • Mustafa Zərir • Qazi Bürhanəddin • Şah Qasım Ənvar • İmadəddin Nəsimi • Şeyx İbrahim Gülşəni • Cahanşah Həqiqi • Hamidi • Xəlili • Əhmədi Təbrizi • Sultan Yaqub • Şeyx Əlvan Şirazi • Xətai Təbrizi • Həbibi • Aşıq Qurbani • Şah İsmayıl Xətai • Məqsudi • Mahmud Şirvani • Həzini • Məhəmməd ibn Hüseyn Katib Nişati • Məhəmməd Füzuli • Həqiri Təbrizi • Kişvəri • Saib Təbrizi • Qövsi Təbrizi • Məhəmməd Əmani • Rəhməti • Səfiqulu bəy Şamlu • Fədai • Nəşə • Mürtəzaqulu sultan Şamlı • Tərzi Əfşar • Rzaqulu xan • Mirzə Möhsün Təsir Təbrizi • Mirzə Cəlal Şəhristani • Rəfiqi • Fatma xanım Ani • Sarı Aşıq • Aşıq Abbas Tufarqanlı • Aşıq Abdulla • Məhcur Şirvani • Məsihi • Nişat Şirvani • Məlik bəy Avcı • Mirzə Saleh Təbrizi • Kəlbəli xan Müsahib-Gəncəvi • Sadıq bəy Avşar • I Abbas • II Abbas • İbrahim mirzə Cahi • Salman Mümtaz Mövci • Mürtəzaqulu xan Şamlı • Mirzə Məhəmməd Məhcub Təbrizi • Vaiz Qəzvini • Şakir Şirvani • Arif Şirvani • Arif Təbrizi • Hacı Çələbi Zari • Ağa Məsih Şirvani • Nəbi • Xəstə Qasım • Aşıq Valeh • Aşıq Lələ • Şikəstə Şirin • Miskin Məhəmməd • Sayat Nova • Molla Vəli Vidadi • Məhəmmədhüseyn xan Müştaq • Molla Pənah Vaqif • Səid Koçkursi

Yeni dövr

Qasım bəy Zakir • Əndəlib Qaracadaği • Seyid Əbülqasım Nəbati • Seyid Əzim Şirvani • Abbasqulu ağa Bakıxanov • Mirzə Şəfi Vazeh • İsmayıl bəy Qutqaşınlı • Mirzə Fətəli Axundzadə • Nəcəf bəy Vəzirov • Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev • Həsən bəy Zərdabi • Mirzə Ələkbər Sabir• Abbas Səhhət • Cəlil Məmmədquluzadə • Məhəmməd Hadi • Xurşudbanu Natəvan • Əbülfət xan Cavanşir • Ağabəyim ağa • Qəmər bəyim Şeyda • Qönçəbəyim • Cəfərqulu xan Nəva • Əbülqasım Nəbati • Mehdiqulu xan Vəfa • Almas İldırım • Səkinə Axundzadə • Sultan Məcid Qənizadə • Həsənəli xan Qaradaği • Firidun bəy Köçərli • Mirzə Əli Möcüz • Salman Mümtaz • Məhəmməd Tağı Sidqi • Heyran xanım • Əli Nəzmi • Vəli Xuluflu • Tağı Şahbazi Simurğ • Rəşid bəy Əfəndiyev

Ən yeni dövr

Anar • Bəxtiyar Vahabzadə • Hüseyn Cavid • Cəfər Cabbarlı • Şəhriyar • Mikayıl Müşfiq • Nəriman Nərimanov • Səməd Vurğun • Süleyman Rüstəm • Rəsul Rza • Nigar Rəfibəyli • Süleyman Rəhimov • Süleyman Sani Axundov • Əhməd Cavad • Mikayıl Müşfiq • İlyas Əfəndiyev • Məmməd Səid Ordubadi • Yusif Vəzir Çəmənzəminli • Mir Cəlal Paşayev • Mehdi Hüseyn • Ənvər Məmmədxanlı • İsa Muğanna • Məmməd Araz • Əkrəm Əylisli • Elçin Əfəndiyev • Sabir Rüstəmxanlı • Fərman Kərimzadə • Nəbi Xəzri • Nəriman Həsənzadə • Ənvər Əlibəyli • Rövşən Abdullaoğlu

1.Gerhard Dörferin təsnifatı

Türk dilləri
Qədim türk dili †
Bulqar dilləri	qədim: Avar (türk) dili †¹ • Bulqar dili † • Hun dili †¹ • Xəzər dili †¹ müasir: Çuvaş dili (dialektləri: üst dialektləri, alt dialektləri; Malokaraç ləhcəsi)
Qədim türk dilləri	Qədim qırğız (Yenisey-qırğız) dili † • Orxon-Yenisey (qədim türk) dili • Uyğur runa (Orxon-uyğur) dili †
Dağlıq Altay (mərkəzi-şərqi) dilləri¹	Qırğız-qıpçaq dilləri³: Qırğız dili (Şimali qırğız dili dialektləri, Fərqanə-qıpçaq dili (†), Cənubi qırğız dili dialektləri) • Tubalar dili² • Cənubi Altay dili (dialektləri: Sibir tatar - cənubi Altay dialektləri¹, Əsl Altay dili (oyrot, Altay-kiji), Telengit ləhcəsi, Teleut ləhcəsi) Şimali Altay dilləri¹: Şor dilinin kondom dialekti² • Çulım dilinin aşağı çulım dialekti² • Şimali Altay dili (dialektləri: Kumandin ləhcəsi, Çelkan ləhcəsi) • Sibir tatar dili - Şimali Altay dialektləri
Qarluq dilləri¹	Qədim qarluq dili † Qarluq-uyğur dilləri¹: Qədim uyğur dili † • Qaraxani (qaraxani-uyğur) dili † • Xələc dili (arğu)¹ Qarluq-Xorəzm dilləri¹: ədəbi qədim yazılı — Xorəzm-türk dili † • Çağatay dili † • Türki dili † (Povolj türkisi)¹ müasir — Ayni (əynu) dili ‡² • İli-türk dili¹ • Lobnor dili ‡¹ • Sibir tatar dili — qarluq dialektləri¹ • Özbək (qarluq) dili • Uyğur (yeni uyğur) dili (dialektləri: Xotan dili) • Xoton dili (†) ‡¹ • Cənubi qırğız — qarluq dili dialektləri²
Qıpçaq dilləri	Qədim qıpçaq dili † Noqay-qıpçaq dilləri — Alabuqat-noqay dili² • Həştərxan-noqay dili² • Qazax dili • Qaraqalpaq dili • Noqay dili • Sibir tatar — noqay dialektləri¹ • Krım-tatar dilinin çöl dialekti • Özbək-noqay dili (özbək dilinin qıpçaq dialektləri) ‡² • Fərqanə-qıpçaq — noqay-qıpçaq dielktləri² • Cənubi qırğız dili — noqay-qıpçaq dialektləri² • Yurtov-noqay dili² Povolj-qıpçaq dilləri — Başqırd dili • Sibir tatar dili¹ (dialektləri: Baraba dili, Tobol-irtış dialekti, Tom dialekti) • tatar-başqırd idiomu² • tatar dili (dialektləri: Kazan dialekti, Mişar dialekti; Kryaşen dialekti¹) Poloves-qıpçaq dilləri — Qədim polovets (Kuman) dili † • Qəraim dili (dialektlər: Qal dialekti, Krım dialekti¹, Traka dialekti) • Krım-tatar (Ədəbi dili, Krımçaq dili², Krım-tatar dilinin orta dialekti, Urum (azovyanı) — qıpçaq şivələri²) • Qafqaz¹ (Erməni-qıpçaq dili †, Qaraçay-balkar dili, Qumuq dili) • Məmlük-qıpçaq dili †¹
Oğuz dilləri	Qədim oğuz dili † Pəçənək dili †¹ • Salar dili • Şimali özbək (ikan-qarabulağ) dili¹ Oğuz dilləri — Azərbaycan dili (dialektləri, Türk-tatar dili) • Aynallu² • Çəpni dili • Əfşar dili² • Balkan-qaqauz dili • Qaqauz dili • Qaşqay dili² • Osmanlı dili † • Səlcuq dili² • Suriya-türkmən dialektləri² • Kirmanşahın Sunqur şivəsi • Türk dili (dialektləri: Kipr dialekti, Salk dili) • Türkmən dili (dialektləri: Truxmən dili) • Urum (azovyanı) — oğuz şivələri • Xorasan-türk dili (dialektləri: Bocnurdi dili) • Xarəzm dili (özbək dilinin oğuz dialektləri)² • Krım-tatar dilinin cənub sahil dialekti
Sayan (tobas) dilləri	çol dilləri — Kök-monçak dili • Tıva dili • Səngəl dili tayqa dilləri — Şərqi tıva dili dialektləri² • Soyot-satan dili (dialektləri.: soyot, uryanxay, satan) • Tofalar dili
Xakas (qırğız) dilləri	Sarıq-yuqur (xara-yoqur) dilləri • Fuyuy-qırğız dili Xakas-altay (əsl Xakas) dilləri — Şor dilinin mras dialekti² • Çulım dilinin orta çulım dialekti² • Xakas dili (dialektləri: kaçin dialekti, Qızıl dialekti, Saqay dialekti, Şor dialekti)
Yakut dilləri	"A"laşan yakut dili dialektləri • "O"laşan yakut dili dialektləri, o cümlədən Dolqan dili², Ədəbi yakut dili
Qarışıq türk dilləri və dil qrupları	Altay (Dağlıq Altay, Oyrot) dili • Krım-tatar dili • Sibir tatar dili • Özbək dili • Urum (azovyanı) dili • Fərqanə-qıpçaq dili (†) • Çulım dili • Şor dili • Cənubi qırğız dili dialektləri qarışıq dil qrupları: Qarluq dilləri • xakas, şimali Altay və qırğız-qıpçaq dillərinin birləşməsi
Yazısı	Orxon-Yenisey runaları • Bolqar runaları • Yanalif • Qədim uyğur yazısı
Qeyd: ¹ dilin və ya dil qrupunun təsnifatı mübahisəlidir, dil və ya dil qrupu hipotetikdir (bax: Türk dillərinin təsnifatı); ² "dil" terminin tətbiqi mübahisəlidir, "Dil və dialekt" problemi; ³ mümkündür ki, qıpçaq dilidir; † Ölü, bölünmüş və ya dəyişilmiş dillər; (†) Mümkündür ki, ölü dildir; ‡ qarışıq dillər

Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naviqasiya menyusu

Axtar