Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası | |
|---|---|
 | |
| Sədri | Əli Kərimli |
| Qurucu | Əbülfəz Elçibəy |
| Sədr müavinləri | Gözəl Bayramlı |
| Quruluş tarixi | 16 iyul 1989 |
| Sələfi | Azərbaycan Xalq Cəbhəsi |
| Xələfi | Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası, Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası, Milli Cəbhə Partiyası |
| Baş qərargah | yoxdur |
| İdeologiya |
Konservatizm Liberalizm |
| Üzvlüyü | |
| Üzv sayı | 50 000 |
| Rəngləri | Boz-ağ |
| Kabinetdə |
0 / 38 |
| Parlamentdə |
0 / 125 |
| Bələdiyyədə |
0 / 15.035 |
| Saytı | www.axcp.az |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası və ya qısaca AXCP — 1989-cu il iyulun 16-da Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi üçün Əbülfəz Elçibəy və 14 nəfər tərəfindən gizli iclasda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi adı altında təsis edilən, 1996-ci il sentyabrın 1-də Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası adı altında rəsmi qeydiyyata alınan siyasi partiya. Konservatizm və liberalizm ideologiyasına sahib olan Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası, 1992-ci ildən 1993-cü ildə qədər Azərbaycanda iqtidarda olan siyasi partiyadı. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası sədri 1989-2000-ci illərdə Əbülfəz Elçibəy olub. 2000-ci ildən isə AXCP-nin sədri Əli Kərimlidir.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri Əbülfəz Elçibəy 1992-ci ildə baş tutan Prezident seçimlərində qalib gəlib və 1992-1993-cü illərdə Azərbaycan Prezidenti olub.
1995, 2000, 2005, 2010 və 2015-ci illərdə baş tutan Parlament seçimlərində mübarizə aparan Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası, 125 üzvdən ibarət olan Milli Məclisdə, 1995-ci ildə 4 nəfərlə, 2000-ci ildə isə 7 nəfərlə təmsil olunub.
Tarixi
AXC-nin qurulması (1989—1995)
1989-cu il iyulun 16-da Bakı şəhərində baş tutan gizli iclasda 15 nəfər tərəfindən Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi üçün Azərbaycan Xalq Cəbhəsi quruldu. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Azərbaycan EA-nın Əlyazmalar İnstitutunun işçisi Əbülfəz Elçibəy, EA-nın Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunun işçisi Pənah Hüseynov, EA-nın Fizika İnstitutunun işçiləri Hikmət Hacızadə və Tofiq Qasımov, EA-nın Şərqşünaslıq İnstitutunun işçiləri İsa Qəmbərov və Zərdüşt Əlizadə, EA-nın Tarix İnstitutunun işçisi Leyla Yunusova, Azərbaycan Dövlət Universitetinin müəllimli Etibar Məmmədov, Azərbaycan İnşaat İnstitutunun müəllimi Rəhim Qazıyev, "Молодежь Азербайджана" qəzetinin rəhbəri Nəcəf Nəcəfov, "Azərbaycan" jurnalının rəhbəri Yusif Səmədoğlu, "AzNeftKimyaMaş" Konsernin Məlumat Hesablama İdarəsinin layihələndirmə üzrə sədr müavini Sabit Bağırov, gənc fəal Sülhəddin Əkbərov, Lənkəranda avtonəqliyyat müəssisəsinin rəhbəri Ələkrəm Hümbətov və Z. Bünyadov adına Maşınqayırma Zavodunun fəhləsi Nemət Pənahov.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası 2005-ci il noyabrın 6-da baş tutan Milli Məclisə III çağırış seçimləri üçün "Azadlıq" İttifaqının həmtəsisçilərindən biri oldu. "Azadlıq" İttifaqına İsa Qəmbərin sədri olduğu Müsavat Partiyası, Lalə Hacıyevanın sədri olduğu Azərbaycan Liberal Partiyası, Əli Əliyevin sədri olduğu Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası və Sərdar Cəlaloğlunun sdri olduğu Azərbaycan Democrat Partiyası daxil oldu. Seçimlərdə əsas mübarizə Yeni Azərbaycan Partiyası və "Azadlıq" İttifaqı arasında getdi. Avropa Şurası Parlament Assambleyasının rəyinə əsasən seçimlərdə "Azadlıq" İttifaqı qalib gəldi. MSK-nın açıqladığı rəsmi nəticələrə əsasən isə Milli Məclisdə YAP 60 nəfərlə, "Azadlıq" İttifaqı isə 6 nəfərlə təmsil olunmaq hüququ qazandı. Əli Kərimli isə "Azadlıq" İttifaqının 58 üzvünün Milli Məclisdə təmsil olunmaq hüququ qazandığını iddia edirdi. Parlament seçimlərinin nəticələrinə etiraz edən "Azadlıq" İttifaqının rəhbərləri tərəfindən noyabrın 10-da, 14-də və 26-da Qələbə meydanında etiraz mitinqləri baş tutdu. Noyabrın 26-da baş tutan etiraz mitinqinə 20 000 nəfər qatıldı və mitinqi gedişatında AXCP sədri Əli Kərimli tərəfindən "Azadlıq" İttifaqının tərəfdarlarına oturaraq etiraz etmələri tələb edildi. Bu müddət sonra isə mitinq Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunları tərəfindən dağıdıldı, nəticədə Azərbaycan Liberal Partiyasının sədr müavini Əvəz Temirxanda daxil olmağla 500 nəfər etirazçı yaralandı.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Rəhbərliyi
| Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Rəhbərliyi | |
 |
 |
Rəhbərləri
| Sıra | Rəhbər | Nəticələri | |
|---|---|---|---|
| Gəldiyi tarix | Getdiyi tarix | ||
|
|||
Nəticələri
Prezident
|
Parlament
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rəmzi
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının rəsmi rəmzinin təsviri belədir:
- Ağ bayrağın ortasında qara rəngdə AHC sözü yazılıb.
- AHC (Azərbaycan Halq Cəbhəsi).
- C hərfinin daxilində isə Azərbaycan bayrağı var.
AXCP Qadınlar Şurası
2002-ci il yanvarın 12-dən Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Qadınlar Şurası mövcuddur. AXCP Qadınlar Şurasının sədri Solmaz Hüseynovadır.
AXCP Gənclər Komitəsi
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Gənclər Komitəsi mövcuddur. AXCP Gənclər Komitəsinin sədri Emil Səlmovdur.
İstinadlar
 | |
|---|---|
| Parlament partiyaları | Yeni Azərbaycan Partiyası (69) • Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası (3) • Ana Vətən Partiyası (1) • Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası (1) • Böyük Quruluş Partiyası (1) • Demokratik İslahatlar Partiyası (1) • Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası (1) • Milli Cəbhə Partiyası (1) • Respublikaçı Alternativ Partiyası (1) • Vəhdət Partiyası (1) |
| Parlamentdən kənar partiyalar | Ağ Partiya • Azad Vətən Partiyası • Azadlıq Partiyası • Azərbaycan Demokrat Partiyası • Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası • Azərbaycan Ümid Partiyası • Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası • Azərbaycan Xalq Partiyası • Böyük Azərbaycan Partiyası • Ədalət Partiyası • Gələcək Azərbaycan Partiyası • Haqq Ədalət Partiyası • Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası • Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyası • Müasir Müsavat Partiyası • Müsavat Partiyası • Yeni Zaman Partiyası |
.jpg){kind=link}
Tarixi
Fəaliyyəti
1989-1990, 1990-1992 və 1992-1993-cü illərdə bir neçə ziddiyyətli mərhələdən keçən (xalq hərəkatının genişlənməsi, siyasi uğurlar və parçalanmalar, 20 yanvar faciəsi və dirçəliş, siyasi hakimiyyət və devrilmə) AXC sonrakı illərdə də siyasi sistemdə aparıcı mövqelərdə olub. Bu gün Azərbaycanda olan partiyaların bir çoxu AXC bazalı təşkilatlardır. Hərəkatda olan siyasətçilərin əksəriyyəti özlərinin ayrıca partiyasını yaradıblar.
AXC-nin varisi 1995-ci ildə yaradılmış, hazırda Əli Kərimlinin sədr olduğu Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasıdır. Adında Xalq Cəbhəsi olan daha iki partiya var – Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası (lideri Mirmahmud Mirəlioğlu) və Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (lideri Qüdrət Həsənquliyev).
Azərbaycanda bir çox tanınan siyasi təşkilat (Müsavat, Vətəndaş Həmrəyliyi, Milli İstiqlal, Xalq partiyaları və s.) vaxtilə AXC-nin bazasında yaradılıblar.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası
1995-ci il Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə seçkilərdə partiya Milli Məclisə 4 yer, 2000-ci il Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə seçkilərdə isə 6 yer qazanır.
2000-ci ildə Əbülfəz Elçibəyin ölümündən sonra AXCP 2 qola bölünür: konservativ (Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası) və reformist-proqressiv (Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası). 2000-ci ildən etibarən Əli Kərimli Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədridir. 2005-ci il Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə seçkilər ərəfəsində partiya Müsavat Partiyası, Azərbaycan Liberal Partiyası, Azərbaycan Demokrat Partiyası və Vətəndaş və İnkişaf Partiyası ilə birləşərək Azadlıq Blokunun tərkibində seçkilərdə iştirak edir.
Partiya 2008-ci il Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkilərini baykot edir və bu seçkilərdə iştirak etmir.
19 avqust 2015-ci ildə Əli Kərimlidən narazı qüvvələr AXCP-də sabiq müavin olan Razi Nurullayev və tərəfdarları AXCP Etimad Qurultayı Təşkilat Komitəsi (AXCP EQTK) yaratdıqlarını bəyan ediblər.[1]27 sentyabr 2015-ci ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) qurultayında Əli Kərimlinin növbəti dəfə sədr seçilməsindən[2][3] sonra AXCP EQTK bu qurultayı və seçkiləri tanımayıb[4], 17 oktyabr 2015-ci ildə qurultay keçirib və Razi Nurullayevi AXCP sədri seçib.[5][6]
Qərargahı
AXCP 2006-cı ilə qədər Bakı şəhəri, Xaqani küçəsi 33 ünvanında yerləşən binada fəaliyyət göstərib. 2006-cı ilin noyabrında binanın dövlət tərəfindən Hesablama Palatasının balansına verilməsi nəticəsində 23 noyabr 2006-cı ildən partiya qərargahsız qalıb. Bunun qanunsuz olduğunu iddia edən partiya məsələ ilə əlaqədar məhkəməyə müraciət edib. Dövlət tərəfindən partiyaya Keşlə qəsəbəsində qərargah təklif olunsa da partiya tərəfindən bundan imtina edilib. Partiyanın qərargahsız fəaliyyət göstərdiyi dönəmdə toplantılar digər siyasi partiyaların qərargahlarında keçirilib.[7] 2013-cü ildə Nərimanov rayonu, Tələt Şıxaliyev küçəsi 8 ünvanındakı ikimərtəbəli bina icarəyə götürülərək, partiyanın qərargahına çevrilib.[8][9] 3 mart 2014-cü ildə partiyanın qərargahı yerləşən binada partlayış baş verib. Bu səbəb əsas gətirilərək 5 mart 2014-cü ildə qərargah dövlət tərəfindən sökülüb.[10]
- ↑ "AXCP EQTK" (az.). axcp.biz. 2017-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- ↑ "Əli Kərimli AXCP-nin qurultayında yenidən sədr seçilib" (az.). Sputnik. 2015-09-27. 2017-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- ↑ Cavanşir Abbaslı. "Əli Kərimli yenidən AXCP sədri seçildi" (az.). musavat.com. 2015-09-28. 2017-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- ↑ Elçin Mehdiyev. "Razi Nurullayev: Əli Kərimli növbəti siyasi şouya əl atdı" (az.). trend.az. 2015-09-28. 2017-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- ↑ Röya Rəfiyeva. "Razi Nurullayev qurultay keçirdi və sədr oldu- FOTOLAR" (az.). musavat.com. 2015-10-18. 2017-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- ↑ Razi Nurullayev. "AXCP Etimad Qurultayı 18 Oktyabr 2015-ci il - Yeni siyasi tarix" (az.). YouTube/Razi Nurullayev. 2015-10-27. İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- ↑ Elnur Məmmədli. "Partiyalarımız hara sığınır? – ARAŞDIRMA" (az.). lent.az. 2010-02-04. İstifadə tarixi: 2014-04-20.
- ↑ Natiq Ədilov. "AXCP: 7 illik həsrətə son!" (az.). azadliq.info. 2013-11-10. İstifadə tarixi: 2014-04-20.
- ↑ "AXCP yeni qərargaha köçüb" (az.). azadliq.org. 2013-10-12. İstifadə tarixi: 2014-04-20.
- ↑ Ramin DEKO. "AXCP-nin partladılmış qərargahını uçurtdular FOTO/VİDEO" (az.). azadliq.info. 2014-03-05. İstifadə tarixi: 2014-04-20.