Azərbaycan siyasi partiyalarının siyahısı
Jump to navigation
Jump to search
Azərbaycan siyasi partiyaları — Azərbaycanda fəaliyyət göstərən və göstərmiş siyasi partiyalara verilən ad.
Azərbaycanda siyasi partiyalar və onların fəaliyyəti "Siyasi partiyalar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu" ilə tənzimlənir.[1]
Azərbaycanda siyasi partiyaların dövlət qeydiyyatı məsələsi Ədliyyə Nazirliyinin balansındadır. Dövlət qeydiyyatında olan siyasi partiyalar bələdiyyə, parlament və prezident seçkilərində iştirak edə bilər.
Zəmin[redaktə | mənbəni redaktə et]
İlk partiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanda siyasi partiyaların tarixi 1900-cü illərdən başlayır. O dövrdə Rusiya İmperiyasının Dövlət Duması yaradıldı və bu dumaya seçkilər təyin olundu. Bu prosseslər siyasi partiyaların yaranmasına təkan verdi.[2]
Çar Rusiyasının süqutu və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması ilə Azərbaycanın ali qanunverici orqanı-Azərbaycan parlamentinin fəaliyyətə başlaması siyasi partiyaların fəaliyyətinə təkan verdi.[3][4]
Azərbaycan Kommunist Partiyasının XXX qurultayı.
1920-ci ilin 28 aprelində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 11-ci Qırmızı Ordu tərəfindən işğal edildi və bütün partiyaların fəaliyyətinə son qoyuldu. SSRİ dönəmində leqal olaraq tək fəaliyyət göstərən partiya Azərbaycan Kommunist Partiyası oldu.[5][6]
1980-ci illərin sonundan etibarən xalq Kommunist Partiyasına və ümumiliksə hökumətə qarşı etiraz aksiyalarına başladı. Aksiyalarda etiraz əlaməti olaraq vətəndaşlar Azərbaycan Kommunist Partiyasının biletlərini cırırdılar və 1991-ci ilin sentyabr ayında partiya bütün strukturlarını buraxaraq ləğv olunduğunu elan etdi.[5]
SSRİ dönəmində qeyri qanuni şəkildə fəaliyyət göstərən bir neçə siyasi partiya və ya ictimai təşkilatlar da olmuşdur. Bu təşkilatlar Rafiq Turabxanoğlu liderliyində 1960-cı illərdə yaradılan Azərbaycan Xalq Demokratik Partiyası, Azər Qasımzadə liderliyində 1989-cu ildə yaradılan Azərbaycan Dirçəliş Partiyası və 1990-cı idə Azərbaycan Xalq Partiyası ilə birləşməsindən yaranan Azərbaycan Xalq Dirçəliş Partiyası, Əbülfəz Elçibəy liderliyində 1989-cu ildə yaradılan Azərbaycan Xalq Cəbhəsi, Araz Əlizadə liderliyində 1989-cu ildə yaradılan Azərbaycan Sosial Demokrat Partiyası, 1990-cı ildə bir qrup şəxs tərəfindən yaradılan və Müsavat Partiyasının bərpasından öncə fəaliyyət göstərən Azərbaycan Milli Demokrat Partiyası "Yeni Müsavat" , Birlik Partiyası və Fəzail Ağamalı liderliyində 1990-cı ildə yaradılan Ana Vətən Partiyası olmuşdur.
28 aprel 1920 (sağ) | |
Dövlət qeydiyyatlı partiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
1991-ci ilin 18 oktyabr tarixində Azərbaycan dövlət müstəqilliyi əldə etdi. Müstəqillik qazanıldıqdan sonra Etibar Məmmədovun rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası, Azad Nəbiyevin rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Dirçəliş və Tərəqqi Partiyası və Fəzail Ağamalının rəhbərlik etdiyi Ana Vətən Partiyası dövlət qeydiyyatına alınmış ilk siyasi partiyalar kimi Azərbaycanın siyasi tarixinə düşdülər. Hal-hazırda isə dövlət qeydiyyatında 53 partiya var. Qeydiyyata alınan sonuncu siyasi partiya Azad Vətən Partiyası olmuşdur.
 Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən dövlət qeydiyyatına alınmış partiyalar | ||||
|---|---|---|---|---|
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
.svg) |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
.png){kind=small} |
||||
 |
||||
 |
||||
 |
||||
.svg) |
||||
 |
||||
Dövlət qeydiyyatı olmayan partiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Müxtəlif dövrlərdə Azərbaycanda onlarla siyasi partiya təsis olunmuş, lakin onlar dövlət qeydiyyatına alınmamışdır. Zamanla bu partiyalardan çoxu fəaliyyətini dayandırmışdır. Bəzi siyasi partiyalar dövlət qeydiyyatına alınmasa da hal-hazırda aktiv siyasi fəaliyyət göstərməkdədir.
| Loqo | Adı | Qısaltma | Sədri |
|---|---|---|---|
Parlament partiyaları[redaktə | mənbəni redaktə et]
9 fevral 2020-ci ildə keçirilən seçkilərdə parlamentdə təmsil olunmağa 11 siyasi partiya haqq qazanmışdır.
VI çağırış Milli Məclisdə partiyalar üzrə paylanma
 VI çağırış Milli Məclisdə təmsil olunan partiyalar | |||
|---|---|---|---|
| YAP | İlham Əliyev | ||
| VHP | Sabir Rüstəmxanlı | ||
| AVP | Fəzail Ağamalı | ||
| DİP | Asim Mollazadə | ||
| ADMP | Elşən Musayev | ||
| BQP | Fazil Mustafa | ||
| BAXCP | Qüdrət Həsənquliyev | ||
| MCP | Razi Nurullayev | ||
| REAL | İlqar Məmmədov | ||
| VƏHDƏT | Tahir Kərimli | ||
| VBP | Sabir Hacıyev | ||
Bağlanan partiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Siyasi partiyalar birçox səbəbdən bağlana bilər. Azərbaycanda daha çox bu 4 halda baş verir:
- Ali Məhkəmənin qərarl ilə dövlət qeydiyyatı ləğv olunur.
- Başqa partiya ilə/partiyaya birləşir.
- Ad dəyişmə baş verir.
- Fəaliyyəti dayandırılır.
Qeydiyyatı ləğv edilənlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanda indiyədək 4 siyasi partiyanın qeydiyyatı Ali Məhkəmə tərəfindən ləğv olunub.
 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(Talış Xalq Partiyası) |
||||||||||||
Fəaliyyətini dayandıranlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
| Fəaliyyətini dayandıran partiyalar | |
|---|---|
| Partiyanın Adı | Fəaliyyətini Dayandırdığı Tarix |
| İttifaqi-Müslimin | 1906 |
| Müdafiə Partiyası | 1909 |
| Qafqaz İttihad və Tərəqqi Firqəsi | 28 may 1918 |
| İttihad Partiyası | 28 aprel 1920 |
| Əhrar | |
| Xalqçı Partiyası | |
| Azərbaycan Kommunist Partiyası | 1 sentyabr 1991 |
| Azərbaycan Hümmət Partiyası (Zakir Tağıyev) |
1998[i] |
| Yaşıllar Partiyası | 2003[60] |
| Azərbaycan Naminə Alyans Partiyası | 2 mart 2023[61] |
| Azərbaycan Təkamül Partiyası | 9 mart 2023[62] |
| Birlik Partiyası | 9 mart 2023[63] |
| Milli Vəhdət Partiyası | 13 mart 2023[64] |
| Azərbaycan Azad Respublikaçılar Partiyası | 14 mart 2023[65] |
| Azərbaycan Sosial Rifah Partiyası | 23 mart 2023[66] |
Ad dəyişənlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Aşağıdakı partiyalar adlarını dəyişərək əvvəlki partiyanın fəaliyyətinə xitam vermiş, qurultay vasitəsilə yeni partiya yaradıblar.
| Ad dəyişdirərək yenidən yaradılan partiyalar | ||
|---|---|---|
| Partiyanın əvvəlki adı | Partiyanın yeni adı | Dəyişdiyi Tarix |
| Qeyrət Partiyası (1905) | Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Firqəsi | 1917 |
| Azərbaycan Kommunist Partiyası (1993) | Azərbaycan Vahid Kommunist Partiyası | 1993[j] |
| Azərbaycan Vahid Kommunist Partiyası | Azərbaycan Kommunist Partiyası (1993) | 1995[k] |
| Bozqurd Partiyası | Azərbaycan Milli Demokrat Partiyası | 1999[67] |
| Açıq Cəmiyyət Partiyası | Azad Demokratlar Partiyası | 22 dekabr 2013[68] |
| Vahid Azərbaycan Partiyası | Ağ Partiyası | 26 iyun 2016[69] |
| Demokratik Azərbaycan Dünyası Partiyası | Milli Həmrəylik Partiyası | 22 avqust 2020 |
| Azərbaycan Dirçəliş və Tərəqqi Partiyası | Yeni Yol Partiyası[l] | 2022[70] |
Birləşənlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
| Başqa partiya ilə birləşib yeni ad alan partiyalar | |||
|---|---|---|---|
| Fəaliyyətini Dayandıran Partiyalar | Yeni Partiya | Birləşmə Tarixi | |
| Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Firqəsi | Müsavat | Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Firqəsi "Müsavat" | 3 iyul 1917 |
| Rusiyada Müsəlmanlıq Partiyası | "İttihadi-İslam" Cəmiyyəti | Rusiyada Müsəlmanlıq "İttihad" | Yanvar 1918 |
| Ədalət Partiyası | Rusiya Kommunist (bolşeviklər) Partiyası Bakı Komitəsi | Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyası | 11–12 fevral 1920 |
| Əkinçi Partiyası | |||
| Hümmət | |||
| Başqa partiyaya birləşərək fəaliyyətini dayandıran partiyalar | ||
|---|---|---|
| Fəaliyyətini Dayandıran Partiya | Birləşdiyi Partiya | Birləşdiyi Tarix |
| Difai Partiyası | Müsavat Partiyası | 1917 |
| Azərbaycan Ana Torpaq Partiyası (Rövşən Qəmbər) |
Müsavat Partiyası | 1995[71] |
| Doğru Yol Partiyası (Tamerlan Qarayev) | ||
| Ədalət Partiyası | Azərbaycan Demokrat Partiyası | 1996[72] |
| Demokratik Azərbaycan Partiyası (Aydın Quliyev) |
1998[72] | |
| Demokratik Yol Partiyası (Yaqub Abbasov) |
2000[72] | |
| Azərbaycan Demokratik Sahibkarlar Partiyası | Yeni Azərbaycan Partiyası | 2021[73] |
| Azərbaycan Xalq Demokratik Partiyası | ||
| Azərbaycan Kəndli Partiyası | ||
| Azərbaycan Milli Hərəkat Partiyası | ||
| Azərbaycan Yurddaş Partiyası | ||
| Milli Qurtuluş Partiyası | ||
Qeydlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Çar hökuməti tərəfindən fəaliyyəti dayandırılır, lakin gizli şəkildə fəaliyyəti davam edir. 1917-ci ildə Müsavata birləşir.
- ↑ Çar hökuməti tərəfindən fəaliyyəti dayandırılır, üzvləri həbs edilir.
- ↑ Çar hökuməti tərəfindən fəaliyyəti 1907-ci ildə dayandırılır, 1917-də gizli fəaliyyət göstərən Difai Müsavata birləşir.
- ↑ Xalqçı və Əkinçi Partiyalarına parçalandı.
- ↑ Çar hökuməti tərəfindən fəaliyyəti dayandırılır.
- ↑ Daha sonra bərpa edildi.
- ↑ Müsavata birləşdi.
- ↑ AXC hökuməti partiyanın fəaliyyətini dayandırdı.
- ↑ Sədr siyasətdən getmişdir.1998-ci ildə Prezident seçkilərinə qatılmışdır
- ↑ Elçibəy höküməti tərəfindən SSRİ yönlü olduğu iddiasıyla AKP-nin fəaliyyəti dayandırılmışdır. AKP yeni AVKP adıyla siyasətə qayıtmışdır.
- ↑ AVKP 1995-ci ildə bağlandıqdan sonra Ramiz Əhmədov AKP olaraq siyasətə dönmüş, Sayad Sayadovun partiyası isə AVKP adını almışdır.
- ↑ Rəsmi dövlət qeydiyyatı olmayan Yeni Yol Partiyası dövlət qeydiyyatlı Azərbaycan Dirçəliş və Tərəqqi Partiyası ilə birləşmə qurultayı keçirərək vahid ad altında birləşdi. Lakin rəsmi sənədlərdə prosses ad dəyişmə olaraq qeydə alındı.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- "Azərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatına alınmış siyasi partiyalar haqqında rəsmi məlumat". Mərkəzi Seçki Kommisiyası (az.).
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ e-qanun.az. "Siyasi partiyalar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu" ( (az.)). 2017-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ Hüseynov, M. C. Партия "Мусават" в прошлом и настоящем (rus).
- ↑ Paşayev, Ataxan. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920) (az.). Bakı: Parlament (stenoqrafik hesabatlar). 1998.
- ↑ Paşayev, Ataxan. "Açılmamış səhifələrin izi ilə". Xalq Cəbhəsi (az.). Bakı. 1 may 2013. səh. 14.
- ↑ 1 2 Azərbaycan Kommunist Partiyasının tarixi (az.). 1958.
- ↑ Azərbaycan tarixi (az.). III. 1973.
- ↑ 1 2 :Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, c.5., B., 2001; Azərbaycan Cümhuriyyəti (1918–1920), B., 1998; Əfəndiyev S. M., Azərbaycan proletariatının inqilabi hərəkatı tarixindən, B.,1957; Багирова И.С., Политические партии и организации Азербайджана в начале XX века , Б., 1997;
- ↑ Aslani S.ġ., Ġran "Ġctimaiyyun-amiyyun" (Mücahid) Partiyasına aid yeni sənədlər, ADU-nun Elmi əsərləri (tarix və fəlsəfə elmləri seriyası), 1973,
- ↑ Seyid za d ə D., Azərbaycan XX əsrin əvvəllərində: müstəqillyə aparan yollar, B., 1998; Багирова И.С., Политические партии и организации Азербаиджана в начале XX века, Б., 1997; Ахмедов А., Азербаиджанские тюрки в революции 1905 г., Б., 2001.
- ↑ ;Багирова И.С., Политические партии и организации Азербайджана в начале XX века , Б., 1997;
- ↑ Seyidzadə D. B., Azərbaycan XX əsrin əvvəllərində: müstəqilliyə aparan yollar, B., 2004; Süleymanova S., Azərbaycanda ictimai-siyasi hərəkat, B.. 1999; Вагирова И.С., Политические партии и организации Азербаиджана в начале XX века ,Б., 1997; Ахмедов А., Азербаиджанские тюркивреволюций1905года,Б.,2002.
- ↑ Müsavat Partiyasının Proqram və nizamnamə sənədləri, Gəncə, 1993; Azərbaycantarixi,7cilddə, c.5, B.,2001;"GəncAzər"(Ġstintaqmateriallarıüzrə), B.,1993;
- ↑ Paşayev A., Haqqverilməz, alınar,"'Respublika" qəzeti,1990,22dekabr.
- ↑ 1 2 Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, c.5, B., 2001; Mustafayev Q., XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda Ġslam ideologiyası və onun tənqidi, B., 1973; Göyüşov A., Azərbaycanda Ġttihadçılıq, B., 1997; Süleymanova S., Azərbaycanda ictimai-siyasi hərəkat (XIX yüzilliyin sonu — XX yüzilliyin əvvəlləri), B., 1999; Агамлиева Н., Худиев Р., Азербаиджанская Республика. Страницы политической истории. 1918–1920, Б., 1994.
- ↑ Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, c.5, B., 2001.
- ↑ Azərbaycan Kommunist Partiyasının tarixi, B., 1958; Azərbaycan tarixi, 3 cilddə. c.3, B., 1973;
- ↑ "AMİP-in XI qurultayı" ( (az.)). 16.08.2020. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-08-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-30.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-03-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-30.
- ↑ Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;:avpadlı istinad üçün mətn göstərilməyib - ↑ Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;:vhpadlı istinad üçün mətn göstərilməyib - ↑ BBC News. "Müsavat Partiyasının IX qurultayı" ( (az.)). 13.10.2020. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;:yapadlı istinad üçün mətn göstərilməyib - ↑ "4 siyasi partiya dövlət qeydiyyatına alındı" ( (az.)). 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-19.
- ↑ APA TV. "Nizami Süleymanov vəfat etdi" ( (az.)). Youtube.com. 01.12.2016. 2016-12-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-12-04.
- ↑ "Ümid Partiyasının IV qurultayı" ( (az.)). 13.08.2013. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-03.
- ↑ "AzVP". 2021-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-01.
- ↑ "AXCP-nin VI (IX) qurultayı" ( (az.)). 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Partiya sədri Musa Tukanov vəfat etdi" ( (az.)). 15.02.2019. 2020-06-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;:vpadlı istinad üçün mətn göstərilməyib - ↑ "AXP-nin III qurultayı" ( (az.)). 25.07.2015. 2015-07-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "ALDP-nin V qurultayı" ( (az.)). 13.04.2017. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Ədalət Partiyasının VI qurultayı" ( (az.)). 27.01.2018. 2018-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "BQP-nin onlayn qurultayı və sədr seçkisi" ( (az.)). 18.07.2020. 2020-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ "DİSP-in V Qurultayı" ( (az.)). 01.02.2016. 2016-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;:baxcpadlı istinad üçün mətn göstərilməyib - ↑ "KXCP-nin III qurultayı" ( (az.)). 01.08.2015. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "VİP-in IV qurultayı" ( (az.)). 28.05.2017. 2017-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "MDHP-nin II qurultayı" ( (az.)). 14.05.2017. 2018-09-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ 1 2 "Müstəqil Xalq Partiyası və Cümhuriyyət Xalq Partiyası dövlət qeydiyyatına alındı" ( (az.)). 07.05.2020. 2020-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ "MCP-nin I onlayn qurultayı" ( (az.)). 28.07.2020. 2020-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "İki partiya qeydiyyata alındı". novator.az (az.). 1 sentyabr 2020. 2021-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 sentyabr 2021.
- ↑ "İlqar Məmmədov REAL sədri seçildi" ( (az.)). 18.08.2020. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "GAP-ın II qurultayı" ( (az.)). 22.06.2019. 2020-08-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-01-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-15.
- ↑ "HƏP I təsis konfransı" ( (az.)). 26.01.2020. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-21.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-21.
- ↑ "Ölkədə yeni siyasi partiya yaradıldı" ( (az.)). 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-09.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-17.
- ↑ "AİP-in yeni sədr əvəzi seçildi" ( (az.)). 17.08.2015. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ "ASP onlayn qurultay keçirdi" ( (az.)). 13.08.2020. 2020-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-11-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-13.
- ↑ "VNBP-nin təsis qurultayı keçirildi-Azərbaycanda yeni siyasi partiya yarandı". 2021-11-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-15-03.
- ↑ "Azərbaycan Respublikasının Lənkəran, Astara, Masallı, Lerik, Yardımlı, Cəlilabad və Biləsuvar rayonlarında yaranmış vəziyyət haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN Q Ə R A R I" ( (az.)). 17.08.1993. 2011-05-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ 1 2 "Fəaliyyətsiz partiyaların dövlət qeydiyyatı niyə ləğv edilmir?" ( (az.)). 04.05.2009. 2020-06-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ "Yaşıllar Partiyası fəaliyyətsizdir" ( (az.)). 03.09.2019. 2020-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ "SON DƏQİQƏ! Azərbaycanın məşhur partiyası fəaliyyətini dayandırdı". 2023-03-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-02.
- ↑ "Azərbaycanda daha bir partiya fəaliyyətini dayandırdı: 28 il öncə yaradılmışdı - BƏYANAT". 2023-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-24.
- ↑ "Azərbaycanda 30 ildən artıq fəaliyyət göstərən partiya fəaliyyətini dayandırdı". 2023-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-24.
- ↑ "Azərbaycanda bu partiya FƏALİYYƏTİNİ DAYANDIRDI". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-24.
- ↑ Daha bir partiya fəaliyyətinə xitam verdi: 2002-ci ildən rəsmi qeydiyyatda idi
- ↑ "Azərbaycanda bu partiya fəaliyyətini DAYANDIRDI". 2023-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-24.
- ↑ "AMDP siyasi kursunu dəyişmir" ( (az.)). 15.12.2008. 2020-06-29 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Açıq Cəmiyyət Partiyasının bütün seçkili orqanları buraxıldı" ( (az.)). 22.12.2013. 2020-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ Azadlıq Radiosu. "Vahid Azərbaycan Partiyası qurultayda adını dəyişdi" ( (az.)). 27.06.2016. 2016-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.08.2020.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-08-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-30.
- ↑ "Siyasi qardaşlaşma tarixi" ( (az.)). Modern.az. 09.12.2010. 2020-06-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21.08.2020.
- ↑ 1 2 3 "ADP tarixi" ( (az.)). www.modern.az. 2020-06-26 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "6 Partiya YAP-a birləşdi" ( (az.)). www.report.az. 2021-03-05 tarixində arxivləşdirilib.
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- CİA. The World Factbook.
- Vilyam Overstrit. Political Handbook of the World (1999). CSA Nəşriyyatı
- Vilyam Bənks. Political Handbook of the World 2007. CQ Nəşriyyatı.
- Tahirə Allahyarova, Fərhad Məmmədov. Azərbaycanda Siyasi Partiyalar: Seçkidən Seçkiyə. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzi. (az.)
- Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, 2001
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920), B., 1998
- Süleymanova S., Azərbaycanda ictimai-siyasi hərəkat, B., 1999
- Aslani S. Ş., İran "İctimaiyyun-amiyyun" (Mücahid) Partiyasına aid yeni sənədlər, ADU-nun Elmi əsərləri (tarix və fəlsəfə elmləri seriyası), 1973,. № 8;
- Azərbaycan Milli Kimliyi, Bakı-2014, "Difai partiyası: antiterror mübarizədən Cümhuriyyətə gedən yol" səh. 142–158
- Багирова И.С. Политические партии и организации Азербайджана в начале ХХ века. 1900–1917. Баку, 1997, с.30, 31–32.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
 | |
|---|---|
| Parlament partiyaları | Yeni Azərbaycan Partiyası (69) • Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası (3) • Ana Vətən Partiyası (1) • Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası (1) • Böyük Quruluş Partiyası (1) • Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (1) • Demokratik İslahatlar Partiyası (1) • Milli Cəbhə Partiyası (1) • Respublikaçı Alternativ Partiyası (1) • Vəhdət Partiyası (1) • Vətəndaş Birliyi Partiyası (1) |
| Parlamentdən kənar partiyalar | Ağ Partiyası • Aydınlar Partiyası • Azad Demokratlar Partiyası • Azad Vətən Partiyası • Azadlıq Partiyası • Azərbaycan Azad Respublikaçılar Partiyası • Azərbaycan Demokrat Partiyası • Azərbaycan Kommunist Partiyası • Azərbaycan Liberal Demokrat Partiyası • Azərbaycan Liberal Partiyası • Azərbaycan Milli Demokrat Partiyası • Azərbaycan Milli Dövlətçilik Partiyası • Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası • Azərbaycan Mübarizləri Partiyası • Azərbaycan Respublikaçılar Partiyası • Azərbaycan Sosial Demokrat Partiyası • Azərbaycan Tərəqqi Partiyası • Azərbaycan Ümid Partiyası • Azərbaycan Vahid Kommunist Partiyası • Azərbaycan Vətənpərvərlər Partiyası • Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası • Azərbaycan Xalq Partiyası • Azərbaycan Yüksəliş Partiyası • Böyük Azərbaycan Partiyası • Cümhuriyyət Xalq Partiyası • Ədalət Partiyası • Gələcək Azərbaycan Partiyası • Haqq Ədalət Partiyası • Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası • Milli Demokrat İdrak Partiyası • Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyası • Milli Həmrəylik Partiyası • Milli Konqres Partiyası • Müasir Müsavat Partiyası • Müsavat Partiyası • Müstəqil Azərbaycan Partiyası • Müstəqil Xalq Partiyası • Qorqud Partiyası • Sosial Ədalət Partiyası • Vahid Azərbaycan Milli Birlik Partiyası • Vətəndaş və İnkişaf Partiyası • Yeni Yol Partiyası • Yeni Zaman Partiyası |
| Ləğv edilən | Azərbaycan İslam Partiyası • Azərbaycan Xalqlarının Bərabərlik Partiyası • Bozqurd Partiyası |
| Ləğv olunan | Azərbaycan Ana Torpaq Partiyası • Azərbaycan Demokratik İstiqlal Partiyası • Azərbaycan Demokratik Sahibkarlar Partiyası • Azərbaycan Xalq Demokratik Partiyası • Azərbaycan Kəndli Partiyası • Azərbaycan Milli Hərəkat Partiyası • Azərbaycan Naminə Alyans Partiyası • Azərbaycan Sosial Rifah Partiyası • Azərbaycan Təkamül Partiyası • Azərbaycan Yurddaş Partiyası • Birlik Partiyası • Doğru Yol Partiyası • Milli Vəhdət Partiyası • Milli Qurtuluş Partiyası |