Yelena Stasova

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Yelena Stasova
rus. Еле́на Дми́триевна Ста́сова
Stasova2.jpg
bayraqAzərbaycan SSR KP MK-nın Prezidiumunun 3-cü I katibibayraq
9 sentyabr 1920 — 15 sentyabr 1920
Sələfi Viktor Naneyşvili
Xələfi Vladimir Dumbadze
Şəxsi məlumatlar
Partiya
Doğum tarixi 3 (15) oktyabr 1873[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 31 dekabr 1966(1966-12-31)[1][2] (93 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Təltifləri Sosialist Əməyi Qəhrəmanı "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yelena Dmitriyevna Stasova (rus. Еле́на Дми́триевна Ста́сова partiya ləqəbləri: Absolyut, Varvara İvanovna, Quşa, Delnaya, Delta, Zelma, Gerta; 3 [15] oktyabr 1873[1], Sankt-Peterburq[1][2] – 31 dekabr 1966(1966-12-31)[1][2], Moskva[1][2]) — Rusiya və SSRİ siyasi və dövlət xadimi, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Rəyasət Heyətinin sədri (9–15 sentyabr 1920-ci il), Sosilaist Əməyi Qəhrəmanı (1960).

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yelena Stasova 3 oktyabr 1873-cü ildə Sankt-Peterburqda zadəgan vəkil Dmitri Stasovun ailəsində dünyaya gəlib. 6 uşaqdan beşincisi olub. Məşhur memar Vasili Stasovun nəvəsi idi. 13 yaşınadək evdə təhsil alıb, 1887-ci ildə birbaşa qadın gimnaziyasının 5-ci sinfinə daxil olub və cəmi 3 il sonra gimnaziyanı qızıl medalla bitirib. Həmin vaxtlarda inqilabçı qadın A. Kollontayla dostluq münasibətləri yaranıb. 20 yaşında V.İ.Leninin həyat yoldaşı Nadejda Krupskaya ilə tanış olub və hər ikisi fəhlələr üçün bazar məktəblərində çalışıblar. 1901-ci ildən "İskra" qəzetinin agenti olub. Sankt-Peterburqda, Oryolda, Moskvada, Minskdə, Vinüsdə gizli partiya işi aparıb. 1905–1906-cı illərdə İsveçrədə mühacirətdə olub.

1906-cı ildə Finlandiyada silah, pul və partiya işçilərinin sərhəddən keçirilməsi ilə məşğul olub, elə həmin il də həbs edilib. 1907-ci ildə Qafqaza gəlib və 5 il Tiflisdə çalışıb. 1912-ci ildə Peterburqa gedib və valideynlərinin mənzilində həbs olunub. 3 il Yenisey quberniyasında sürgündə olub və Beya kəndindəki evində hələ də xatirə lövhəsi var. 1920-ci ildə Mərkəzi Komitə Stasovanı Bakıya göndərib və həmin il sentyabrın 9-dan 15-nə qədər Azərbaycan KP MK Rəyasət Heyətinin sədri olub.

1938–1946-cı illərdə "Beynəlxalq ədəbiyyat" jurnalının redaktoru olub. Müharibə illərində xarici dilləri bildiyi üçün cəbhəyə getmək istəsə də, icazə verilməyib.

1942-ci ildən ömrünün sonunadək Moskvada yaşayıb. 4 dəfə Lenin ordeni ilə təltif edilən Yelena Stasova 1966-cı ildə Yeni il axşamında Moskvada vəfat edib və Qızıl Meydanda dəfn olunub.

Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • "Страницы жизни и борьбы". М., 1960. — [1]

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Большая советская энциклопедия (rus.) / под ред. О. Ю. Шмидт — Москва: Большая российская энциклопедия, 1926. — ISBN 978-5-85270-292-0, 978-5-85270-324-8
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Стасова Елена Дмитриевна // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Yelena_Stasova&oldid=6111744"