Urud (Zəngəzur)
| Urud | |
|---|---|
 | |
|
|
|
|
39°29′19″ şm. e. 46°08′29″ ş. u. |
|
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi | 18,24 km² |
| Saat qurşağı | UTC+04:00 |
| Rəsmi dili | erməni dili |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Urud — Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Qarakilsə (Sisyan) rayonu ərazisində kənd.Erməni mənbələrində kəndin başqa adının Orod olduğu göstərilir[1].
Mündəricat
Tarixi[redaktə | əsas redaktə]
Mədəniyyəti[redaktə | əsas redaktə]
Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | əsas redaktə]
Rayon mərkəzindən 8 km cənub-şərqdə, Bazarçay çayının sol sahilində yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsindən qeyd edilmişdir[2].
Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]
Kənddə 1831-ci ildə 111 nəfər, 1873-cü ildə 222 nəfər, 1886-cı ildə 211 nəfər, 1897-ci ildə 359 nəfər, 1908-ci ildə 435 nəfər, 1914-cü ildə 408 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[3]. 1918-ci ildə kəndin sakinləri qırğınlarla deportasiya olunmuşdur[4]. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra sağ qalan urudlular öz evlərinə dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 173 nəfər, 1926-cı ildə 263 nəfər, 1931-ci ildə 340 nəfər[3], 1987-ci ildə 16-18 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin noyabr ayında azərbaycanlılar Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi torpaqlardan deportasiya olunmuşdur. İndi burada ermənilər yaşayır. Toponim türk dilində "dağ, təpə" mənasında işlənən ur sözünə[5] türk dillərində yer məzmunu əmələ gətirən - ud şəkilçisinin birləşməsindən əmələ gəlib "dağlı, təpəli, yerdə salınan kənd" mənasını verir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 3.VII.1968-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Vorotan qoyulmuşdur[6]
1988-ci ildə ermənilər tərəfindən törədilən soyqırım siyasəti nəticəsində azərbaycanlılar qovulmuşlar.[7]
İqtisadiyyatı[redaktə | əsas redaktə]
Əkinçilik və heyvandalıq
Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]
Görkəmli şəxsiyyətləri[redaktə | əsas redaktə]
- Əbdülmənaf Hacıyev (d.1896 — ö.1984) — Naxçıvan MSSR–nin İlk Ədliyyə Naziri, Əməktar müəllim.
- Sabir Hacıyev (professor) — Azərbaycan Milli Elmlər akademiyasinin müxbir üzvü.
- Qəhrəmanov Nadir — Fizika–riyaziyyat elmləri doktoru, professor Sumqayıt Dövlət Universitetinin ilk rektoru, Azərbaycan Respublikasının Şöhrət Ordeni ilə təltif edilmişdir.
- Qəhrəmanov Rəşid — Kimya elmləri namizədi, Əməkdar müəllim.
- Qəhrəmanov Polad — Riyaziyyat elmləri doktoru, professor.
- Rauf Hacıyev (I) —
- Gülsüm Fətəliyeva —
- Aqil Quliyev (milli qəhrəman) (d.1963 – ö.1992) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı; Qarabağ müharibəsi şəhidi.
- Azay Quliyev — ATƏT–in Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü.
- Məmməd Sadıq Aran (18989-1972) — Azərbaycan Demokratik Respublikası parlamentinin üzvü, yazıçı.
- Flora Xəlilzadə — tanınmış azərbaycan jurnalisti, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü.
- Musa Urud — şair, tibb elmləri namizədi, 1994-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
- Elşad Qurbanov — biologiya elmləri doktoru, professor.
- Tahirov Vladimir İsmayıl oğlu — Azərbaycan Milli Elmlər akademiyasinin müxbir üzvü.
- Yolçuyev Yaqub Yamin oğlu — Azərbaycan Milli Elmlər akademiyasinin müxbir üzvü.
- Tahirov Bəkir Abbas oglu — Fizika–riyaziyyat elmləri doktoru, professor.
- İskəndərov Məhəmmed Salman oğlu — Tarix elmləri doktoru.
- Tahirov Sabir İsmayıl oğlu — Fizika–riyaziyyat elmləri namizədi, 3 tomluq astronomiyaya həsr olunmuş kitabın müəllifi.
- Tahirov Məmmədxan Həşim oğlu — Fizika–riyaziyyat elmləri namizədi, Azərbaycan Dövlət Neft–Kimya İnstitunun (indiki ADNA–nın) tətbiqi riyaziyyat kafedrasinin müdiri.
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.76
- ↑ Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.252
- ↑ 3,0 3,1 Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.76-77, 146-147
- ↑ История Азербайджана по документам и публикациям, Баку, «Элм», 1990. s.205
- ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., «Мысль», 1984. s.415
- ↑ http://karabakh-doc.azerall.info/ru/azerpeople/ap069az-23.php
- ↑ http://www.west-land.az/index.php?mod=static&page=kendu
