Ələddin Paşa

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Osman Qazioğlu Ələddin Paşa
türk. Alaeddin Paşa
Osmanlı sədrəzəmi
1320 – 1331
Əvvəlkiyoxdur
SonrakıNizaməddin Əhməd Paşa
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1281
Doğum yeri Söğüt,Biləcik ili, Rum Sultanlığı
Vəfat tarixi 1333[1]
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Fəaliyyəti siyasətçi
Atası I Osman
Anası Rəbiə Bala Xatun
Dini islam

Ələddin Paşa (1281, Söğüt, Biləcik ili1333[1], Bursa) — İkinci Osmanlı padşahı olan Orxan Qazi dönəmində, təxminən 1320–1331 müddətində sədrəzəmlik etmiş Osmanlı dövlət adamı.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlk Osmanlı tarixçiləri olan Aşiqpaşazadə, Oruc bəy, Nəsri, İbn Kamalın qeydlərinə görə ilk Osmanlı sədrəzəmi olan Ələddin Paşa ilk Osmanlı padşahı I. Osman Qazinin oğlu idi. Ələddin Paşa atasının səltənəti dönəmində məsləhətlər vermiş, daha sonra atasının əmriylə babası Şeyx Ədəbalının yanına Biləciyə getmiş və burada ona xidmət etməyə başlamışdır. Dövrün tarixi qaynaqlarında atasının vəfatından sonra təşkil olunan müşavirə məclisində taxtdan imtina etdiyi və qardaşı şahzadə Orxanı taxta layiq gördüyü göstərilir.

Ələddin bəy vəzirlik dövründə maliyyə, saray geyimi, ordu və qanun tərtibatı ilə bağlı mühüm islahatlar aparmış, onun məsləhəti ilə Orxan Qazinin adına sikkə kəsilmişdir. İlk nizami piyada ordusu və ilk Osmanlı qanunnaməsi məhz onun vəzirlik dövründə tərtib edilmişdir.

1331 tarixində vəzirlikdən ayrılaraq sadə həyat tərzi keçirmiş, bundan 2 il sonra Biga qalasında vəfat etmişdir. Cənazəsi Bursadakı Osman Qazi türbəsinə dəfn edilmişdir. Ölümündən sonra övladlarına səltənət tərəfindən hörmət əlaməti olaraq Ələddin Paşanın adına xeyriyyə cəmiyyəti qurulmuşdur.

Ailə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əlaəddin Paşa Bələdin qızı ilə evləndi və bu evlilikdən təxminən səkkiz övladı oldu: [2]

  • Hörmətli Kılıç: Onların uşaqları var idi.
  • Hızır bəy: Uşaqları var idi.
  • Mehmed bəy: Bir oğlu və bir qızı var idi.
  • İbrahim bəy: Bir oğlu və bir qızı var idi.
  • Şahi Çələbi: Bir qızı var idi.
  • Taci Hatun
  • Ayşe Hatun
  • Paşa Hatun

Xeyriyyə işləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bursada Qala içində iki məscidi və bir imarət tikdirmiş, adına vəqf təsis olunmuşdur.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 Stern S. M. Encyclopaedia of Islam, 2nd edition. Leyden: Brill, 1986. C. I. S. 348.
  2. Alderson, 1956. səh. 163-164