Birinci Bulqar dövləti

Tarixi dövlət
Birinci Bulqar dövləti
bolq. Първo българско царство
Bayraq Gerb
I Simeon dövründə
→ 681 — 1018
Paytaxt	Pliska, Preslav, Skopye, Ohrid
Dilləri	Bulqar dili
Rəsmi dilləri	Bulqar dili, Yunan dili, Qədim Kilsə Slavyancası
Dövlət dini	Xristianlıq, İslam
İdarəetmə forması	Monarxiya
Sülalə	Dulo sülaləsi, Kometopuli sülaləsi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dunay Bolqar Dövləti — Asparux xan tərəfindən qurulan Bulqar dövləti.

Qısa tarixi

Böyük Bulqar türk dövlətinin parçalanmasından sonra bulqarların bir hissəsi Kubrat xanın oğlu Asparux xanın başçılığı ilə 681-ci ildə Dunay çayı ətrafında öz dövlətlərini yaratdılar. 679-cu ildə bulqarlar Bizans İmperiyasına yürüş etdi. Bunun nəticəsində:

1. Bizans asılılığı qəbul etdi.
2. Hər il bulqarlara xərac verməyə razı oldu.

Bizans İmperiyası ilə Avarlar arasında qalan Bolqarlar, 681-ci ildə edilən razılaşma ilə Bizans İmperiyası tərəfindən rəsmi olaraq tanındı. Asparuxdan sonra yerinə oğulu Tervel xan keçdi. O, Bizans İmperiyası ilə dostluq müqaviləsi imzaladı.

Konstantinopolisin (bugünkü İstanbul) bulqarlar ərəblər tərəfindən mühasirə edilməsində Bizans İmperiyasına kömək etdilər. VII əsrdən sonra Bizans İmperatorluğu ilə müqavilən pozuldu və bu onlar arasında müharibəyə səbəb oldu. Macarıstanı və Rumıniyanı ələ keçirdilər. 811-ci də Bizans Bizans İmperiyasını məğrubiyyətə uğratdılar. 813-cü ildə bugünkü Ədirnəni alan Krum xan, 814-cü ildə Konstantinopolu mühasirəyə aldı, lakin o, mühasirə zamanı öldü. Yerinə oğlu Omurtaq xan keçdi. Omurtaq xanın dövründə Dunay Bolqar Xanlığı daha da gücləndi. I Boris (852–889-cu illər) dövründə, bulqarlar 864-cü ildə rəsmi olaraq xristianlığı qəbul etdilər. IX əsrin birinci yarısı Bulqar türk dövlətinin ən parlaq dövrü idi. Bu dövrdə yeni şəhərlər salındı, suvarma şəbəkələri yaradıldı. Şərqi Avropadakı yeganə duz mədənləri də bulqarlara məxsus idi.

Dövlətin süqutu

Sonrakı dövrlərdə slavyanlar bura köç etməyə başladılar. Zaman keçdikcə bura köçmüş slavyanların içərisində bulqarlar öz mənliklərini itirdilər və özləri də yavaş-yavaş slavyanlaşdılar. Bunun nəticəsi olaraq 864-cü ildə bulqarlar rəsmi olaraq xristianlığı qəbul etdilər. Bütün bu amillər dövləti zəiflətdi və 1018-ci ildə Dunay Bolqar Türk Dövləti süqut etdi.

Hökmdarları

1. Asparux xan
2. Tervel xan
3. Kormesi xan
4. Sevar xan
5. Kormisoş xan
6. Vinek xan
7. Telets xan
8. Sabin xan
9. Umor xan
10. Toktu xan
11. Paqan xan
12. Teleriq xan
13. Kardam xan
14. Krum xan
15. Omurtaq xan
16. Malamir xan
17. I Presian xan
18. I Boris
19. Vladimir-Rasate
20. I Simeon
21. I Pyotr
22. II Boris
23. Roman
24. Samuil
25. Qavril Radomir
26. İvan Vladislav
27. II Presian