Valeh Bərşadlı

Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir.

Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz.

Valeh Bərşadlı
Valeh Əyyub oğlu Bərşadlı


Azərbaycan Respublikasının 1-ci Müdafiə naziri
5 sentyabr 1991 – 11 dekabr 1991
Əvvəlki	vəzifə təsis olunub
Sonrakı	Tacəddin Mehdiyev
Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi
11 dekabr 1991 – 4 sentyabr 1992
Əvvəlki	Rüfət Əmirov (əvəzedici)
Sonrakı	Səfər Əbiyev (əvəzedici)
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	6 iyul 1927(1927-07-06)
Doğum yeri	Eyvazlı, Zəngəzur qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	15 may 1999(1999-05-15) (71 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Dəfn yeri	II Fəxri Xiyaban
Təhsili	Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının Hərbi Akademiyası^[d], Kiyev Ali Ümumqoşun Komandirlər Məktəbi^[d], Zirehli Qoşunların Hərbi Akademiyası^[d]
Hərbi xidmət
Rütbəsi	general-leytenant

Təltifləri

Bərşadlı Valeh Əyyub oğlu (6 iyul 1927, Eyvazlı, Zəngəzur qəzası – 15 may 1999, Bakı) — general, Azərbaycanın müdafiə naziri.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Valeh Bərşadlı 6 iyul 1927-ci ildə Qubadlı rayonunun Eyvazlı kəndində dünyaya gəlmişdir. Bakı Ali Birləşmiş Komandanlıq məktəbini bitirmişdir. 50 yaşında sovet ordusunda general-leytenant rütbəsi almış ilk azərbaycanlıdır. Müstəqil Azərbaycanın 1992-ci ildə ilk müdafiə naziri və Azərbaycan tarixində ilk müvəffəqiyyətli Goranboy və Ağdərə əməliyyatlarını həyata keçirmiş baş qərargah rəisi olmuşdur. 1992-ci ildə tutduğu vəzifədən istefa vermişdir.

Valeh Bərşadlı 43 il SSRİ Silahlı Qüvvələrində xidmət etmiş, tağım komandirliyindən ən nəhəng ordulardan (Almaniya Demokratik Respublikasında yerləşən sovet qoşun birləşmələrindən) birinin müavinliyinə qədər yüksəlmişdir.^[1]

1999-cu il, 15 may tarixində vəfat etmiş və məzarı Fəxri Xiyabanda yerləşir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ "İkinci müstəqilliyimizin ilk müdafiə naziri". 2021-05-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-01-25.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Qarabağın görkəmli şəxsiyyətləri:Valeh Bərşadlı (1927-1999)". "Virtual Qarabağ" İKT Mərkəzinin rəsmi portalı (az.). virtualkarabakh.az. 2013. 2017-12-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-14.
General Bərşadlının oğlu: “Elçibəy atama verdiyi vədə sahib çıxmadı”

Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin rəhbərliyi
Ali Baş Komandan	Ayaz Mütəllibov (1991-1992) • Əbülfəz Elçibəy (1992-1993) • Heydər Əliyev (1993-2003) • İlham Əliyev (2003-)
Müdafiə Naziri	Valeh Bərşadlı (1991) • Tacəddin Mehdiyev (1991-1992) • Şahin Musayev (1992) • Tahir Əliyev (1992) • Rəhim Qazıyev (1992-1993) • Dadaş Rzayev (1993) • Səfər Əbiyev (1993) • Vahid Musayev (1993) • Məmmədrəfi Məmmədov (1993-1995) • Səfər Əbiyev (1995-2013) • Zakir Həsənov (2013-)
Müdafiə Nazirliyinin Baş Qərargah rəisi	Şahin Musayev (1991-1992) • Rüfət Əmirov (1992) • Valeh Bərşadlı (1992) • Nurəddin Sadıqov (1992-1993) • Səfər Əbiyev (1993) • Nəcməddin Sadıkov (1993-2020) • Kərim Vəliyev (2021-)
Quru Qoşunlarının Komandanı	Ənvər Əfəndiyev (2021)
Hərbi Hava Qüvvələrinin Komandanı	Vladimir Kravtsov (1992–1993) • Rail Rzayev (1993–2009) • Altay Mehdiyev (2009–2014) • Ramiz Tahirov (2014—)
Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Komandanı	Rafiq Əsgərov (1991–1993) • Fuad Yusifov (1993–1999) • Şahin Sultanov (1999–2014) • Yunus Məmmədov (2014) • Şahin Məmmədov (2014–2016) • Hicran Rüstəmzadə (2016–2017) • Zaur Hümbətov (2017–2020) • Sübhan Bəkirov (2020—)
Əlahiddə Ümumqoşun Ordusunun Komandanı	Kərəm Mustafayev (2014-)
Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin Komandanı	Hikmət Mirzəyev (2018-)
Azərbaycan Sülhməramlı Qüvvələrin Komandanı	-
Daxili Qoşunların Komandanı	Rafiq Ağayev (1992) • Fəhmin Hacıyev (1992–1993) • Ramiz Məmmədov (1993–1995) • Elşən Kazımov (1995–2003) • Zakir Həsənov (2003–2013) • Şirin Xəlilov (2013) • Şahin Məmmədov (2013—)
Dövlət Sərhəd Xidmətinin Komandanı	Elçin Quliyev (2017-)

Azərbaycanın müdafiə nazirləri
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918-1920)	Xosrov bəy Sultanov (28 may 1918 - 11 iyun 1918) • Fətəli xan Xoyski (7 noyabr 1918 - 25 dekabr 1918) • Səməd bəy Mehmandarov (25 dekabr 1918 - 28 aprel 1920)
Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası (1920-1991)(Hərbi komissarı)	Əliheydər Qarayev • Heydər Vəzirov
Azərbaycan Respublikası (1991-dən sonra)	Valeh Bərşadlı (5 sentyabr 1991 - 11 dekabr 1991) • Tacəddin Mehdiyev (11 dekabr 1991 - 17 fevral 1992) • Şahin Musayev (yanvar 1992 - 24 fevral 1992) • Tahir Əliyev (24 fevral 1992 - 16 mart 1992) • Rəhim Qazıyev (17 mart 1992 - 20 fevral 1993) • Dadaş Rzayev (20 fevral 1993 - 17 iyun 1993) • Səfər Əbiyev (17 iyun 1993 - avqust 1993) • Vahid Musayev (avqust 1993 - 25 avqust 1993) • Məmmədrəfi Məmmədov (2 sentyabr 1993 - 6 fevral 1995) • Səfər Əbiyev (6 fevral 1995 - 22 oktyabr 2013) • Zakir Həsənov (22 oktyabr 2013- indiyədək)

Qarabağ münaqişəsi
Zəmin	Qarabağ Tarix Azərbaycan–Ermənistan müharibəsi (1918–1920) Erməni-Azərbaycan müharibəsi (1918-1920) zamanı etnik təmizləmələr və qırğınlar Mart soyqırımı Azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiyası (1948-1953) Azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiyası (1988-1989) Topxana meşəsinin qırılması (1988) Sovet İttifaqının dağılması Ermənistanda Qarabağ hərəkatı Miatsum Azərbaycan erməniləri Ermənistan azərbaycanlıları Azərbaycan–Ermənistan münasibətləri
Birinci Qarabağ müharibəsi (1988-1994)	Qafan hadisələri Əsgəran toqquşması Sumqayıt hadisələri Quqark faciəsi Zvartnots Hava Limanında toqquşma Xankəndi talanları Gəncə hadisələri Leninakan yaxınlığında İl-76 qəzası Qara Yanvar Tbilisi-Ağdam marşrut avtobusunun partladılması Çaykənd əməliyyatı Qarakənd faciəsi Xankəndinin işğalı Daşaltı əməliyyatı Şuşa yaxınlığında Mi-8 helikopterinin vurulması Malıbəyli və Quşçular qətliamı Qaradağlı qətliamı Xocalı soyqırımı Ağdaban faciəsi Marquşavan əməliyyatı Şuşanın işğalı May hadisələri Laçının işğalı Başkənd əməliyyatı Goranboy əməliyyatı Naxçıvanda dövlət çevrilişinə cəhd Ballıqaya qətliamı Kəlbəcər uğrunda döyüş Başlıbel faciəsi Gəncə qiyamı Ağdam uğrunda döyüş 1993 Yay əməliyyatları Kəlbəcər əməliyyatı Horadiz əməliyyatı Çeildağ əməliyyatı Bakı metrosunda partlayışlar İşğal olunmuş ərazilər: Sədərək rayonu (1 kənd) • Qazax rayonu (7 kənd) • Xankəndi şəhəri • Xocalı rayonu • Şuşa rayonu • Laçın rayonu • Xocavənd rayonu (əksərən) • Kəlbəcər rayonu • Tərtər rayonu (qismən) • Ağdam rayonu (yarıdan çox) • Cəbrayıl rayonu (əksərən) • Füzuli rayonu (qismən) • Qubadlı rayonu • Zəngilan rayonu
Atəşkəs sonrası toqquşmalar (1994)	Xocavənd əməliyyatı (1997) Ağdərə toqquşması (2008) Ağdam toqquşması (2009) Çaylı döyüşü Azərbaycan–Ermənistan sərhəd münaqişəsi (2012) Azərbaycan-Ermənistan döyüşləri (2014) Erməni helikopterinin vurulması (2014) Barambat əməliyyatı Odundağ əməliyyatı Aprel döyüşləri Alxanlı hadisəsi Azərbaycan–Ermənistan münaqişəsi (2017) Günnüt əməliyyatı Tovuz döyüşləri
İkinci Qarabağ müharibəsi (2020)	Xronologiya Reaksiyalar Naftalan faciəsi Suqovuşanın azad edilməsi Arazboyu əməliyyatlar Tərtərin bombalanması Cəbrayılın azad edilməsi Gəncə bombalanmaları Hadrutun azad edilməsi Füzulinin azad edilməsi Zəngilanın azad edilməsi Qubadlının azad edilməsi Bərdənin bombalanması Şuşanın azad edilməsi Rusiyaya məxsus Mi-24 helikopterinin vurulması Azad olunmuş ərazilər: Şuşa rayonu (qismən) • Laçın rayonu (əksərən) • Xocavənd rayonu (yarıdan çox) • Kəlbəcər rayonu (yarıdan çox) • Tərtər rayonu (yarıdan çox) • Ağdam rayonu (yarıdan çox) • Cəbrayıl rayonu • Füzuli rayonu • Qubadlı rayonu • Zəngilan rayonu
Atəşkəs sonrası toqquşmalar (2020)	Azərbaycan–Ermənistan sərhəd böhranı (2021–2022) Şuşa yaxınlığında terror Fərrux əməliyyatı Azərbaycan–Ermənistan sərhəd toqquşması (avqust, 2022) Azərbaycan–Ermənistan sərhəd toqquşması (sentyabr, 2022)
Antiterror əməliyyatları	Qisas əməliyyatı (2022)
Siyasi liderlər	Azərbaycan (Kamran Bağırov Əbdürrəhman Vəzirov Ayaz Mütəllibov Yaqub Məmmədov İsa Qəmbər Əbülfəz Elçibəy Heydər Əliyev İlham Əliyev) Ermənistan (Arkadi Qukasyan Artur Mkrtçyan Bako Saakyan Karen Dəmirçyan Leonard Petrosyan Levon Ter-Petrosyan Robert Köçəryan Serj Sarkisyan Nikol Paşinyan Arayik Harutyunyan) Rusiya (Boris Yeltsin Vladimir Putin Dmitri Medvedev) SSRİ (Mixail Qorbaçov) Türkiyə (Turqut Özal Süleyman Dəmirəl Əhməd Necdət Sezər Abdullah Gül Rəcəb Tayyib Ərdoğan)
Hərbi liderlər	Azərbaycan (Dadaş Rzayev İsgəndər Həmidov Məmmədrəfi Məmmədov Rəhim Qazıyev Rövşən Cavadov Səfər Əbiyev Surət Hüseynov Şahin Musayev Tacəddin Mehdiyev Tahir Əliyev Vahid Musayev Valeh Bərşadlı Zakir Həsənov Hikmət Mirzəyev Hikmət Həsənov Mais Bərxudarov) Ermənistan (Arkadi Ter-Tadevosyan Kristapor İvanyan Qurgen Dalibaltayan Jirayr Səfilyan Monte Melkonyan Norat Ter-Qriqoryants Samvel Babayan Vazgen Sarkisyan David Tonoyan Cəlal Harutyunyan) Rusiya (Pavel Qraçov İqor Rodionov İqor Sergeyev Sergey İvanov Anatoli Serdyukov Sergey Şoyqu Rüstəm Muradov Mixail Kosobokov Andrey Volkov) SSRİ (Dmitri Yazov Mixail Moiseyev Yevqeniy Şapoşnikov) İçkeriya (Şamil Basayev) Əfqanıstan (Gülbəddin Hikmətyar) Türkiyə (Vecdi Gönül Hulusi Akar)
Sülh prosesi	Beyker qaydaları Bişkek protokolu Tehran Kommünikesi Jeleznovodsk Kommünikesi ATƏT-in Minsk qrupu Praqa prosesi Madrid prinsipləri Dağlıq Qarabağ atəşkəs bəyanatı Rusiya-Türkiyə Birgə Monitorinq Mərkəzi
Beynəlxalq sənədlər	Həştərxan Bəyannaməsi Dağlıq Qarabağ Bəyannaməsi NATO Lissabon Sammitinin Bəyannaməsi AŞPA-nın qətnamələri 1416 2085 BMT Baş Assambleyasının qətnamələri 48/114 60/285 62/243 BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri 822 853 874 884 İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının qətnamələri 10/11
Əlaqəli mövzular	Qaranquş kəşfiyyat-diversiya dəstəsi Rüzgar birliyi Arabo batalyonu Birinci Qarabağ müharibəsi iştirakçılarının ləqəblərinin siyahısı Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşən azərbaycanlılar Azərbaycan ərazi özünümüdafiə batalyonları "General Məhəmməd Əsədov" mükafatı Dilqəm Əsgərov və Şahbaz Quliyevin girov götürülməsi Füzuli–Şuşa avtomobil yolu Hərbi Qənimətlər Parkı İkinci Qarabağ müharibəsi incəsənətdə İti qovan kimi qovuruq Xarıbülbül (simvol) Qarabağ müharibəsi incəsənətdə Qarabağ münaqişəsi zamanı dağıdılmış tarix-memarlıq abidələri və muzeylərin siyahısı 2020 Bakı Qələbə Paradı Anım Günü (Azərbaycan) Vətən Müharibəsi Qəhrəmanlarının siyahısı Susuzluq kəndi yaxınlığında partlayış Zəfər bayrağı Zəfər Günü (Azərbaycan) Xocavənd rayonunda kütləvi məzarlıqlar Xankəndi-Laçın yolunda aksiyalar

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naviqasiya menyusu