Vahid Məmmədli

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Vahid Məmmədli (yazıçı) səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Vahid Məmmədli
Vahid Məmməd oğlu Məmmədli
Doğum tarixi 6 yanvar 1965(1965-01-06) (59 yaş)
Doğum yeri
Milliyyəti Azərbaycanlı
Təhsili Tver Dövlət Universiteti
İxtisası Hüquqşünas
Fəaliyyəti Yazıçı
Fəaliyyət illəri 2007–h.h.
Əsərlərinin dili Azərbaycanca, rusca
Janr Roman
Tanınmış əsərləri "Tunc Allahın yükü", "Atropatena dastanı" trilogiyası[1]
Mükafatları

San yarlığı (2011)[2][3]

Prezident təqaüdçüsü (2021)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Vahid Məmmədli (6 yanvar 1965, Qazax) — azərbaycanlı yazıçı, şair, abstraksionist rəssam, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (2007), Beynəlxalq Prokurorlar Assosiasiyasının üzvü (2009), hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru (2003), baş ədliyyə müşaviri, Prezident təqaüdçüsü (2021). Azərbaycan ədəbiyyatında ilk fentezi romanın[4] (Atropatena dastanı), dünya ədəbiyyatında ilk qansız döyüş romanının[4] (Tunc Allahın yükü) müəllifi.

2007-ci ildən bədii yaradıcılıqla məşğul olur. Rusiyanın ən böyük nəşriyyatı sayılan "Eksmo" nəşriyyatının müəlliflərindən biri olmaqla, bestsellerlər müəllifi kimi tanınır.[5] Rusiyanın ilk qansız döyüş romanının (Tunc Allahın yükü), Azərbaycan ədəbiyyatında isə ilk fentezinin ("Atropatena dastanı" trilogiyası) müəllifidir. Hekayə və povestləri Rusiya, Türkiyə, İngiltərə, Fransa, Avstriya, Almaniya, Yunanıstan, Çexiya, Hindistan, Misir, İran və digər ölkələrin dövri mətbuatında mütəmadi çap olunur.[6]

Azərbaycanda böyuk əks-səda doğurmuş çoxepizodlu və ağır cinayət işlərinin istintaqını uğurla başa çatdırmış peşəkar prokuror, ölkədə cinayət əməllərinin tövsifini və istintaq taktikasını mükəmməl bilən mütəxəssislərdən biri, Azərbaycanda cinayət işləri üzrə qarşılıqlı hüquqi yardıma dair müqavilələr praktikasına həsr olunmuş ilk elmi monoqrafiyanın və beynəlxalq cinayət hüququna dair bir çox məqalələrin müəllifidir.

Azərbaycan mətbuatında və mediasında, məsələn "Kaspi" qəzetində, "Kult.az" mədəniyyət saytında, "Azadlıq radiosu"nda və "Ulduz" jurnalında müxtəlif yazıları yayımlanıb.[7]

20 kitabın müəllifi V. Məmmədlinin əsərləri Rusiyada, Türkiyədə, İngiltərədə, Fransada, Avstriyada, Almaniyada, Yunanıstanda, Çexiyada, Hindistanda, Misirdə və digər ölkələrdə çap olunub. Londonda Qafqazla bağlı nəşr olunan "Cənubi Qafqaz" jurnalında "Azərbaycanın pərəstiş olunan yazıçısı" kimi təqdim olunub. Rusiyada Vlad Mamişov təxəllüsü ilə yazıb. "Atropatena dastanı" 11 ölkədə çap olunub.[8]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vahid Məmməd oğlu Məmmədli 6 yanvar 1965-ci ildə Qazax şəhərində anadan olub. Əslən Şuşa əsilzadələri Qalabəyovlar və Haqverdiyevlərin nəslindəndir. 1982-ci ildə Xaçmaz şəhər 1 saylı orta məktəbi bitirib. 1983–1985-ci illərdə SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin Xarkov Ali Hərbi Məktəbinin xüsusi təyinatlı batalyonunda xidmət edib. 1986-cı ildə Rusiyanın Tver Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinə qəbul olunub, 1992-ci ildə universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Rusiyanın Tver vilayəti Maksatixa rayon prokurorunun böyük köməkçisi (1991–1992); Bakı şəhər prokurorluğunun baş müstəntiqi (1992–2003); Bakı şəhər prokurorluğunun istintaqa nəzarət idarəsinin böyük prokuroru (2003–2008); Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorluğunun İstintaqa Nəzarət İdarəsinin prokuroru (2008–2011); Yardımlı rayon prokuroru (2011–2021); Baş prokurorluğun Dövlət ittihamının müdafiəsi idarəsinin prokuroru (2021–2022) vəzifələrində çalışmışdır. Beynəlxalq cinayət hüququ üzrə fəlsəfə doktorudur (2003).[9]

Ailəlidir, bir övladı var.

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ədəbi yaradıcılığa ilk dəfə Rusiya Mədəniyyət Fondunun (RMF) "Qrifon" nəşriyyatında nəşr olunan "Tunc Allahın yükü" əsəri ilə başlamışdır. Əsərin RMF tərəfindən nəşr olunması və tez bir zamanda bestsellerə çevrilməsi onunla əlaqədardır ki, əsər dünya ədəbiyyatında tamamilə yeni bir janrda, qansız döyüş romanı janrında yazılmışdır. Əsərin tez bir zamanda tanınması Rusiyanın və Avropanın ən böyük nəşriyyatı olan "Eksmo" nəşriyyatının diqqətini cəlb etmiş, 2006-cı ildə onun "Tunc Mələk" əsərini "Cəllad tələsməyi sevmir" adı ilə "Rus bestselleri" seriyasında çap etmiş, 2007-ci ildə nəşriyyat tərəfindən "bestsellər ustası" adına, Azərbaycanda isə ilk fentezi epos olan "Atropatena dastanı" trilogiyasının müəllifi kimi Beynəlxalq Mahmud Kəşkari Fondunun "Türk dünyasının san yarlığı" mükafatına layiq görülmüşdür.[9]

"Tunc mələk" romanının əsas özəlliyi qəhrəmanın müharibə gedən İraqda topların, tüfənglərin, bir çox ölkələrin xüsusi xidmət orqanlarının edə bilmədiyini həyata keçirməsi, bir azərbaycanlının öz intellektual səviyyəsi, insansevərliyi və iradəsinin gücü ilə insanları xilas etməsilə əlaqədardır. Əsər 2010-cu ildə Rusiyada "Qruppa antiterror. Spetsnaz" seriyasında da dərc edilib.[10][11]

1 iyun 2011-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) Bakıda "Bayatı" kitab mağazasında Vahid Məmmədlinin "Atropatena dastanı (epos-trilogiya)" kitabının "imza günü" keçirilmişdir. Tədbiri "Ulduz" jurnalının baş redaktoru, yazıçı-publisist Elçin Hüseynbəyli açaraq, kitabı dünya ədəbiyyatında geniş yayılmış fantaziya janrında yazılmış, tarixi motivlər və bədii təxəyyülün sintezindən yaranmış maraqlı bir əsər kimi dəyərləndirmişdir. Natiq müəllifin ümumbəşəri mövzuya bədii yanaşma üsulunu bəyəndiyini bildirmişdir. Bildirilmişdir ki, maraqlı magiyalar, sehrlər, yeni nağıl və fantaziya qəhrəmanları, macəra, detektiv, döyüş və məhəbbət səhnələri ilə zəngin olan əsər hər bir azərbaycanlı üçün maraqlı bir dövrü — tariximizin Albaniya və Atropatena dövrünü əhatə edir. Tənqidçi-publisist Əsəd Cahangir, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Vaqif Yusifli, şair Balayar Sadiq və başqaları əsərin gənclər arasında yayılmasının vacibliyini bildirmişlər.[12]

Rusiyanın rüblük elmi-texniki "Vestnik" jurnalı 2016-cı ildə tərtib etdiyi, Polad Bülbüloğlu, Vahid Ələkbərov, Emin Ağalarov, İradə Zeynalova, Rövşən Əsgərov və digərlərinin də yer aldığı "Ölkəsinin hüdudlarından kənarda öz vətəninə şöhrət qazandıran məşhurlar" onluğunun 7-ci pilləsində qeyd edib.[13]

"Şəhrizad" və "Leyli və Məcnun" romanlarının, "Buddanın qayıdışı", "Milanda ölüm"," Tunc Mələyin yolu", "Bakı 2035" povestlərinin, onlarla hekayələrin də müəllifidir. "Milanda ölüm" əsəri İmdat Avşar və Ömər Küçükmehmetoğlunun türk dilinə tərcüməsində "Anatolia kültür" yayın evində, "Şəhrizad" romanı isə müəllifin öz (rus dilinə) tərcüməsində Rusiyanın "Eksmo" nəşriyyatında çapa hazırlanır.[10]

Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kitabları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. . "Azərbaycan Respublikasının qarşılıqlı hüquqi yardıma dair müqavilələr praktikası". Bakı, Şirvannəşr, 2003
  2. . "Tunc Allahın yükü", "Qrifon", 2007
  3. . "Tunc Mələyin yolu", Bakı, "Zərdabi", 2007
  4. . "Tunc Mələk", Bakı, Kitab klubu, 2008
  5. . "Cəllad tələsməyi sevmir", "Eksmo", 2008
  6. . "Qeksoqenli yol yoldaşı", "Eksmo", 2010
  7. . "Atropatena dastanı", Bakı, "Zərdabi LTD", 2010
  8. . "Milanda ölüm", Bakı, "Qanun", 2012
  9. . "Atropatena destanı", İstanbul, "İz yayınları", 2013
  10. . "Döy qapımı açmayım", Bakı, "Qanun", 2017
  11. . "Şəhrizad", Bakı, "Qanun", 2019
  12. . "Tunc Mələk", Bakı, "Teas-Press", 2019
  13. . "Возвращение будды", Москва, АСТ, 2020
  14. . "Palıda sarılmış üzüm", Bakı, "Elm və təhsil", 2021
  15. . "Leyli və Məcnun", Bakı, "Qanun", 2023

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

17 may 2011-ci ildə Bakıda Atatürk Mərkəzində Türk Törə Ocağı və Beynəlxalq Mahmud Kaşğari Fondu tərəfindən təsis edilmiş "San yarlığı" mükafatı ilə təltif edilib.[26][27]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Aydın Canıyev "Romançılıqda vahidlik və Vahid-romançı": Və yaxud Milli kimlik dastanı haqqında anladıqlarımızın icmalı". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  2. ↑ ""San Yarlığı" mükafatı yeni laureatlara təqdim olunub". 2023-01-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-25.
  3. ↑ ""San yarlığı" mükafatı təqdim edildi". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  4. ↑ 1 2 "Vaqif Yusifli "Milanda ölüm"". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  5. ↑ "Бывший сотрудник районной прокуратуры Тверской области написал бестселлер". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  6. ↑ "Aslan Quliyev. Uçan dualar - FOTO". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  7. ↑ "Tehran Əlişanoğlu "Tunc Mələyin Azərbaycan səfəri"". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  8. ↑ "Bu dünyada heç kim mələk deyil". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  9. ↑ 1 2 "Mərziyyə Nəcəfova "Vahid Məmmədlinin əsərlərində real hadisə və folklor ənənələri"". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  10. ↑ 1 2 "Mərziyyə Nəcəfova "Yazıçı missiyası: tarix və idrakın vəhdəti"". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  11. ↑ "Писатель Вагид Мамедли о незабываемой встрече, бескровном детективе и Бронзовом ангеле". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  12. ↑ "Atropatena dastanı"nın "imza günü" keçirilmişdir
  13. ↑ "Вестник" (Северный Кафказ) analitik informasiya jurnalı, 2\2016, səh. 28–29. Текст: Алиса Исияма, ""Не бойся, я стобой!". "Вестник" составил ТОП-10 азербайджанцев, прославивших свою родину", səh. 192 Arxivləşdirilib 2023-01-18 at the Wayback Machine
  14. ↑ "Автор первого в мире бескровного боевика – азербайджанский писатель". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  15. ↑ "Mələklər yerdə doğulur... - Loğman Rəşidzadə: "Vahid Məmmədlinin "Tunc mələk" əsərinə retrospektiv baxış"". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  16. ↑ "İbrahim Rüstəmov "Tunc mələk haqqında ballada"". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  17. ↑ "Yazıçı Vahid Məmmədlinin "Tunc Mələk" kitabı təqdim olundu". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  18. ↑ "Mətanət Vahid "Ədəbiyyatımızda ilk fentezi roman - "Atropatena dastanı"". 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  19. ↑ "Anar Yusifoğlu "Ölən sevgililər və ölməyən sevgilər haqda"". 2023-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-25.
  20. ↑ Palıda sarılmış üzüm — Romandan parçalar Arxivləşdirilib 2023-01-01 at the Wayback Machine; anl.az
  21. ↑ "Əfsanələrin işığı - Vahid Məmmədlinin "Palıda sarılmış üzüm" romanı haqqında - Cavanşir YUSİFLİ". 2023-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-18.
  22. ↑ "Palıda sarılmış üzüm – Cavanşir Yusifli yazır..." 2023-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-18.
  23. ↑ ""Leyli və Məcnun" adlı yeni roman çapdan çıxıb". 2023-07-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-03.
  24. ↑ "Yazıçı Vahid Məmmədlinin yeni romanı çap olunub". 2023-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-03.
  25. ↑ "Vahid Məmmədlinin yeni romanı çap olundu". 2023-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-03.
  26. ↑ "San Yarlığı" mükafatları təqdim olunmuşdur
  27. ↑ "Azərbaycanda türkçülüyə xidmət etmiş şəxslərə mükafat verilib (FOTO)". 2023-01-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-25.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Vahid_Məmmədli&oldid=7513128"