Oğuz
Şəhər | |
Oğuz | |
---|---|
![]() | |
41°11′31″ şm. e. 47°10′14″ ş. u. | |
Ölkə |
![]() |
Rayon | Oğuz rayonu |
İcra başçısı | Eyvaz Qurbanov |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | neolit dövründən bəri |
Əvvəlki adı | Vartaşen |
Sahəsi | 1077 km2 [1] |
Mərkəzin hündürlüyü | 545±1 m |
İqlimi | subtropik |
Saat qurşağı | UTC+4 |
Əhalisi | |
Əhalisi | 7400 [2] nəfər (2019) |
Milli tərkibi | 85.14% - azərbaycanlılar, 11.99% - ləzgilər, 0.35% - ruslar, 0.21% - yəhudilər, 0.18% - udilər və 2.13%- digər [3] |
Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | +994 024 21[4] |
Poçt indeksi | AZ 4800 |
Nəqliyyat kodu | 48[5] |
oguz-ih.gov.az (az.) | |
![]() |
![]() |
Bu məqalə Oğuz şəhəri haqqındadır. Oğuz rayonu üçün Oğuz rayonu səhifəsinə baxın. |
Oğuz şəhəri (əvvəlki adı (1991-ci ilədək) Vartaşen şəhəri) — Azərbaycanda şəhər, Oğuz rayonunun inzibati mərkəzi.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vartaşenin çoxdan qurulduğu, Bejanov tərəfindən sübut edildiyi kimi, bir çoxu kəndin yanında olduğu kimi, qədim kurqan və qəbiristanlıqlardır. Vartaşen və Nic qəsəbələri, əfsanələrə görə, qədim dövrlərdə Kür çayının cənubundakı qədim erməni Utik vilayətində məskunlaşmış Utievlər və ya biri üçün doğma yerlər idi.
1722-ci ildə I Pyotrun Qafqaz ekspedisiyası zamanı ona ünvanladığı bir məktubda özlərini "Ağvanlar" adlandırdılar. 1807-ci ildə Şəki xanı Cəfər Kuli Xanın (azərbaycanlı) rus olduğu Vartaşen və Nici ermənilərə verəcəkdi, rus çarı I Alexander-a bir məktub yazdı: 1824-cü il Şəki əyalətinin kameral təsvirinə əsasən Kərimli kəndində (indiki Oğuz şəhərində) 657 təsərrüfatda 3153 nəfər əhali yaşayırdı ki, onların da 1646 nəfərini kişilər, 1507 nəfərini isə qadınlar təşkil edirdi.[6]
7 fevral 1991-ci ildə Vartaşen şəhəri Oğuz şəhəri adlandırılmışdır.
Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]
1 yanvar 2013-cü il tarixli məlumata əsasən əhalisi 6,891 nəfər olsada[7].2019-cu ilin məlumatına görə 7,400 nəfərdən artıq şəhərdə yaşayır.[8]
1819-cu il üçün Şəki vilayətinin təsviri Vartaşenin "Tatar" (Azərbaycan) kəndini göstərir.
Vartaşen məktəbinin keçmiş müdiri Mixail Bejanov "Qafqazın yerlərini və tayfalarını təsvir etmək üçün materiallar toplusu" kitabında Udinlərin Vartaşen və Nic kəndlərində yaşadıqlarını və bir çox "tatar" (yəni Azərbaycan) sözlərini özündə cəmləşdirən Dağ dilində danışdıqlarını qeyd edir.
1908-ci il üçün "Qafqaz təqvimi" nə görə kənddə 1090 udin, 629 rus və 35 azərbaycanlı ("Tatarlar" mənbəyində) yaşayırdı.
1921-ci il Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Siyahıyaalmasına görə Vartaşendə 1262 nəfər yaşayırdı, Udilər üstünlük təşkil edən milliyyət idi.
Azərbaycanın 1999-cu il siyahıya alınmasına görə Oğuz bölgəsində 104 Udin yaşayırdı və 2009-cu ilədək 74 Udin qaldı.
|
İqtisadiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
Şəhərdə xalçaçılıq inkişaf etmişdir, qida sənayesi müəssisələri, asfalt zavodu var. Tütün yetişdirən sovxoz.
Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Oğuz Şəkinin şərqində, şəhərin şərqdən və qərbdən sərhədləri olan Qafqaz silsiləsinin cənub yamacının ətəyində, demək olar ki, 594 m yüksəklikdə yerləşir; hamar bir düzənlik cənuba uzanır. Şəhərin şərq tərəfində, bir çox döngə düzəldən Eljigan çayı əsas silsilədən çıxır.
İdman[redaktə | mənbəni redaktə et]
Şəhərdə bir döyüş sənəti məktəbi var - aikido.
Qardaşlaşmış şəhərlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-01.
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi Arxivləşdirilib 2014-07-02 at the Wayback Machine: 2013-cü ilin əvvəlinə iqtisadi və inzibati rayonlar, eləcə də şəhər yaşayış məntəqələri üzrə əhalinin cins bölgüsündə sayı Arxivləşdirilib 2014-07-02 at the Wayback Machine (min nəfər)
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-07-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-01.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi". 2018-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-01.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi". 2020-11-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-01.
- ↑ Z.Cavadova. Şimal-Qərbi Azərbaycanın əhali tarixi və tarixi demoqrafiyası (XIX əsrin əvvəlləri - 70-ci illəri) Bakı,2002, səh.51
- ↑ "Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi". 2015-11-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-21.
- ↑ "Əhali sayı". 2012-04-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-01.
- ↑ 1 2 http://www.stat.gov.az.
- ↑ Rajabova, Sara. "Azerbaijani hero Mikhailo commemorated in Slovenia". AzerNews.az. 24 dekabr 2013. 2021-02-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 sentyabr 2018.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
![]() |
Oğuz rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |