Yevlax

Vikipediya, açıq ensiklopediya
(Yevlax şəhəri səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Jump to navigation Jump to search
Şəhər
Yevlax
Yevlax Dəmiryol Stansiyası 2017-05-27.jpg
Yevlax Dəmiryol Stansiyası
Gerb
Gerb

40°37′02″ şm. e. 47°09′00″ ş. u.

Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Rayon Yevlax
İcra başçısı Qoca Səmədov
Tarixi və coğrafiyası
İlk məlumat XII əsr
Şəhər statuslu 1938
Sahəsi 95 km²
Mərkəzin hündürlüyü 17±1 m
İqlimi subtropik
Saat qurşağı UTC+4, yayda UTC+5
Əhalisi
Əhalisi 60,000[1] nəfər (2015)
Milli tərkibi azərbaycanlılar
Etnoxronim yevlaxlı
Rəsmi dili Azərbaycan dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +994 22[2]
Poçt indeksi AZ 6600
Nəqliyyat kodu 66[3]
yevlax-ih.gov.az  (azərb.)
Xəritəni göstər/gizlə
Yevlax xəritədə
Yevlax
Yevlax
Commons-logo.svg Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yevlax — Azərbaycanda şəhər. 1938-ci ildə rayon tabeli şəhər statusu almışdır.[4] 6 yanvar 1965-ci ildən respublika tabeli şəhərdir. 2010-cu ildə aparılmış siyahıya almanın yekunlarına əsasən Yevlax şəhərində 64.524 nəfər əhali yaşayır .[5]

Coğrafiyası[redaktə | əsas redaktə]

Yevlax şəhəri Bakıdan 293 km aralı Kür çayının sağ sahilində, düzənlikdədir. (Gəncə-Qazax düzənliyinin cənub-şərqi, Qarabağ və Şirvan düzlərinin şimal-qərb kənarı). Yevlax şəhəri Qədim İpək yolunun üzərindədir. Qışı quraq keçən mülayim-isti yarımsəhra və quru çöl iqlimi var.

Tarixi[redaktə | əsas redaktə]

XX əsrin 80-ci illərində stansiya kimi salınan və uzun müddət əhali tərəfindən "Vağzal" kimi tanınan Yevlax XIX əsrin əvvəllərinə aid rəsmi sənədlərdə və mənbələrdə Yelizavetpol quberniyasının Yevlax kəndi, 1920-ci ildən isə Cavanşir qəzasının Yevlax kəndi adlanmışdır. 1939-cu ilin fevralın 1-də Azərbaycan SSR Ali Sovetinin qərarına əsasən Yevlaxda Şəhər Soveti yaradılmaqla, Yevlaxa şəhər statusu verilmişdir. Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət heyətinin 6 yanvar 1965-ci il tarixli fərmanı ilə Yevlax şəhəri respublika tabeliyində olan şəhərlər sırasına daxil edilmiş və Yevlax şəhərində sənaye müəssisələrinin tikintisinə başlanmışdır.

İqtisadiyyatı[redaktə | əsas redaktə]

2004-cü ilin mart ayından başlayaraq şəhərdə bir sıra sənaye obyektləri yenidən qurulmuş və ya tikilmişdir. «Təmir» ATSC yenidən qurulmuş və burada müxtəlif markalı traktorlar yığılır və təmir edilir. Həmçinin “Lalə-Tekstil“ tikiş, “Arfa“ mebel fabrikləri, “Gilan“dəri emalı, “Dan“ kərpic zavodları, “Qida“ MMC, konserv sexi və başqa yeni istehsal müəssisələri fəaliyyət göstərir. Yevlax, eyni zamanda, nəqliyyat qovşağı şəhəridir. Respublika əhəmiyyətli Bakı-Tbilisi dəmiryolu, Bakı-Qazax avtomobil yolu, Bakı-Supsa, Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft, Qazax-Ağstafa, Bakı-Ərzurum qaz kəmərləri də Yevlaxdan keçir. Yevlaxda həmçinin daxili uçuşlara xidmət edən Yevlax Hava Limanı yerləşir. Son illər çəkilişinə başlanılmış Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xəttinin də buradan keçməsi Yevlax üçün əhəmiyyətli perspektiv vəd edir.

Əhali[redaktə | əsas redaktə]

İl Sayı
1926 1.231 [6]
1939 10.837 [7]
İl Sayı
1959 20.368 [8]
1970 29.462 [9]
İl Sayı
1979 33.874 [10]
1989 45.719 [11]
İl Sayı
2012 59.036
2015 60.000 [12]

Mədəniyyət[redaktə | əsas redaktə]

Yevlax şəhərində 2 teatr var. Onlardan biri Kukla Xalq Teatrı, digəri Bəşir Səfəroğlu adına Xalq Teatrıdır.[13]

İdman[redaktə | əsas redaktə]

Karvan futbol klubu 11 iyun 2004-cü ildə Yevlax şəhərində təsis edilmişdir. Klub üçün 5000 yerlik müasir standartlara cavab verən stadion, həmçinin ehtiyat meydança qurulmuş, futbolçular üçün düşərgə inşa edilmiş və bütün lazımi infrastrukturla təchiz olunmuşdur.

Tanınmış şəxsləri[redaktə | əsas redaktə]

  • İlham Rəhimli - teatrşünas
    • Pavel Volya - rus ilahiyyatçısı, filosofu və riyaziyyatçısı
  • Elmar Vəliyev - Gəncə şəhər İcra Hakimiyətinin başçısı
  • Şahmar Vəliyev-"Azneftemaş" ASC-nin prezidenti

Mənbə[redaktə | əsas redaktə]

  • ASE, V cild, Bakı, 1981, səh. 98-99

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: 2013-cü ilin əvvəlinə iqtisadi və inzibati rayonlar, eləcə də şəhər yaşayış məntəqələri üzrə əhalinin cins bölgüsündə sayı (min nəfər)
  2. ↑ Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi
  3. ↑ Azərbaycan Respublikası Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi
  4. ↑ Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР. "Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года". Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 8
  5. ↑ Yevlax haqqında
  6. ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1926)
  7. ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1939)
  8. ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1959)
  9. ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1970)
  10. ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1979)
  11. ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1989)
  12. ↑ http://www.stat.gov.az
  13. ↑ Teatr 37 yaşını qeyd edir

Vikianbarda Yevlax ilə əlaqəli mediafayllar var.

 Bu şablona bax Azərbaycan Respublikasının iqtisadi rayonları
Abşeron Abşeron • Xızı • Sumqayıt • Xırdalan
Gəncə-Qazax Ağstafa • Daşkəsən • Gədəbəy • Gəncə • Goranboy • Göygöl • Qazax • Qovlar • Naftalan • Samux• Şəmkir • Tovuz • Dəliməmmədli
Şəki-Zaqatala Balakən • Qax • Qəbələ • Oğuz • Şəki • Zaqatala
Lənkəran Astara • Cəlilabad • Lerik • Lənkəran • Masallı • Yardımlı • Liman • Göytəpə
Quba-Xaçmaz Şabran • Xaçmaz • Quba • Qusar • Siyəzən • Xudat
Aran Mingəçevir • Şirvan • Ağcabədi • Ağdaş • Beyləqan • Bərdə • Biləsuvar • Göyçay • Hacıqabul • İmişli • Kürdəmir • Neftçala • Saatlı • Sabirabad • Salyan • Ucar • Yevlax • Zərdab
Yuxarı Qarabağ Xankəndi • Ağdam • Cəbrayıl • Füzuli • Xocalı • Xocavənd • Şuşa • Tərtər • Horadiz • Ağdərə
Kəlbəcər-Laçın Kəlbəcər • Qubadlı • Laçın • Zəngilan
Dağlıq Şirvan Ağsu • İsmayıllı • Qobustan • Şamaxı
Naxçıvan Naxçıvan* • Babək* • Culfa* • Kəngərli* • Ordubad* • Sədərək* • Şahbuz* • Şərur*


Yevlax rayonu  Yevlax rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Yevlax&oldid=4833149"