Davud Rəsulzadə

Davud Rəsulzadə
Mirzə Davud Məsim oğlu Rəsulzadə
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kişi İnstitutu direktoru
26 may 1936 – 31 fevral 1937
Əvvəlki	Mirzə Məmmədov
Sonrakı	Hüseyn Musayev
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	1900
Doğum yeri	Yelizavetpol, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	17 iyun 1938(1938-06-17)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Partiya	Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası
Fəaliyyəti	diplomat, siyasətçi, bürokrat
Uşağı	Gülnarə Rəsulzadə

Davud Rəsulzadə (tam adı: Mirzə Davud Məsim oğlu Rəsulzadə; 1900, Yelizavetpol – 17 iyun 1938, Bakı) — Azərbaycan ictimai-siyasi və dövlət xadimi, Azərbaycan SSR-nin Gürcüstan SSR-də konsulu, "Yeni fikir" qəzetinin baş redaktoru, İnstitut direktoru, repressiya qurbanı.

Həyatı

Atası Molla Məsim Rəsulzadə Gəncədə tanınmış din xadimi idi. Məkkədə ruhani seminariyasında oxumuşdu, ərəb və fars dillərini mükəməl bilirdi. 1900-cı ilin dekabrında tərəqqipərvər əməlinə və maarifçilik fəaliyyətinə görə təqib olunan Axund Molla Məhəmməd Pişnamazzadənin evində polis tərəfindən axtarış aparılır. Bəhanə olaraq səbəb gətirilir ki, guya Türkiyə və İran hökumətləri ilə əlaqə saxlayan axund Qafqazda Rusiyaya qarşı ixtilaf hazırlayır və hökumətə qarşı əks-təbliğat aparır. Bu yersiz günahlar əsasında Axund Məhəmməd Pişnamazzadə və onunla birlikdə 37 nəfər azərbaycanlı ziyalı "qiyama hazırlıq" bəhanəsilə həbs edilir. Həbs edilənlər arasında Molla Məsim Rəsulzadə də var idi.

Davud Rəsulzadənin atası Molla Məsim Rəsulzadə

Davud Rəsulzadə 1908–1914-cü illərdə Gəncə 6 sinifli şəhər məktəbində, 1914–1918-ci illərdə isə Tiflisdəki orta ixtisas texniki məktəbdə təhsil alıb. Orta ixtisas texniki məktəbinin kənd təsərrüfatı bölməsində təhsil alan Davud Rəsulzadə hidrotexnika mühəndisliyi ixtisasına yiyələnib.

1900-cü ildə Mirzə Davud Rəsulzadə ziyalı ailəsində dünyaya göz açmışdı. Gəncədəki rus gimnaziyasını bitirdikdən sonra ölkədə baş verən hərc-mərcliklə barışmayan Davud Gürcüstana gedib hidromexanika sahəsində ali təhsil almışdır. Burada demokratların təşkilatına üzv olduqdan sonra o hər şeydə yenilik, novatorluq, fərqli yanaşma axtarmağa başlamışdı. Onun fərqli düşüncələri Tbilisidə “Gürcüstan” qəzetinin təsisçi və redaktoru olmasına gətirib çıxarmışdı. Bu irəliləyiş onun Azərbaycanın Gürcüstandakı nümayəndəliyində məsul vəzifəyə yüksəlməsinə təkan vermişdir. Fəaliyyət göstərdiyi illərdə Beriyanın hədəfinə tuş gələn ziyalımız Azərbaycana göndərildikdən sonra təqiblərə məruz qalmışdı.

Zaqafqaziya respublikalarının Türkiyədə nümayəndəsi (söhbət Sovet dövründən gedir — Yusif Həmzəyev). Tbilisidə Azərbaycan qəzetinin (çox güman “İşıq yol” qəzeti nəzərdə tutulur — Y. H.) və teatrının qurucusu oldu.

Yerli azərbaycanlıların təhsilinə, gürcü dilinin öyrənilməsinə böyük diqqət yetirirdi.

22 dekabr 1937-ci ildə Davud Rəsulzadə 8 il həbs cəzasına məhkum edilərək Maqadana sürgün edildi. Şəxsi məktublarında günahsız olduğuna inandığını və etirazlarını dayandırmayacağını bildirdi. Stalinə məktub göndərərək yanlışlıqla həbs olunduğunu bildirmək istədiyini məktublarında yazmışdı. Sürgün edildikdən 2 il sonra aclıq aksiyası elan etdi, nəticədə səhhəti pisləşdi və qısa müddət sonra öldü.

22 oktyabr 1956-cı ildə reabilitasiya edildi.

Davud Rəsulzadənin Gülnarə adlı qızı olub. Qızının nəvəsi Rusudan Kvançaxadze (რუსუდან კვანჭახაძე) Tbilisidə yaşayır.

Xanımının xatirələrində o yüksək intellektli, mədəni, qeyri-adi, erudisiyalı, prinsipial, hündürboy, yaraşıqlı, gür saçları, mehriban baxışlara malik qəhvəyi gözləri olan insan kimi qaldı. Yenilikçi, tələbkar, yaradıcı insan kimi yaşayan ziyalımız həmin vaxt yalnız cismən öldürüldü. Mənən isə onun ideyaları, yanaşma tərzi, alimlərimizin qəlbinə əkdiyi milli oyanış rüşeymləri 17.06.1938-ci ilədək yaşadı.

Mirzə Davud Rəsulzadə həm də Tbilisidə “Gürcüstan” qəzetinin təsisçisi və redaktoru olub. O, 1937-ci ildə repressiyaya məruz qalıb.