Laçın: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
əhali
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
əhali
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Sətir 46: Sətir 46:
|rəsmi dili = Azərbaycan dili
|rəsmi dili = Azərbaycan dili
|əhalisi = 11,519 <ref>[http://www.azstat.org/region/az/010_2.shtml Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi]</ref>
|əhalisi = 11,519 <ref>[http://www.azstat.org/region/az/010_2.shtml Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi]</ref>
|siyahıyaalma ili = 2017
|siyahıyaalma ili = 2007
|sıxlığı = 64
|sıxlığı = 64
|aqlomerasiya =
|aqlomerasiya =

13:50, 14 yanvar 2018 tarixindəki versiya

Bu məqalə Laçın şəhəri haqqındadır. Digər mənalar üçün Laçın (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın.
Şəhər
Laçın
Fayl:Laçın şəhəri.jpg
Gerb
Gerb
39°38′27″ şm. e. 46°32′49″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Rayon [[Laçın rayonu]]
İcra başçısı Aqil Nəzərli
Tarixi və coğrafiyası
Əvvəlki adı Abdallar
Sahəsi 1,321 km²
Mərkəzin hündürlüyü 545±1 m
İqlimi subtropik
Saat qurşağı UTC+4 , yayda UTC+5
Əhalisi
Əhalisi 11,519 [1] nəfər (2007)
Sıxlığı 64 nəf./km²
Etnoxronim laçınlı
Rəsmi dili Azərbaycan dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +994 26[2]
Poçt indeksi AZ 4100
Nəqliyyat kodu 41[3]
Digər
lachin-ih.gov.az
Xəritəni göstər/gizlə
Laçın xəritədə
Laçın
Laçın
Laçın xəritədə
Laçın
Laçın
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Laçın — Azərbaycan Respublikasıda şəhər, Laçın rayonunun inzibati mərkəzi.

Respublikanın paytaxtı Bakı şəhəri ilə şosse yolla ara məsafəsi 450 km, Xankəndi dəmir yolu stansiyası ilə ara məsafəsi isə 60 km olmuşdur.

18 may 1992-ci ildən erməni silahlı qüvvələrinin işğalı altındadır.

Tarixi

Laçın əvvəllər Abdallar adlanıb, 1923[4]-cü ildən şəhər statusu alıb və 1926-cı ildən Laçın adlandırılıb[5]. 1930-cu ildə Laçın inzibati rayonu təşkil edilərkən Laçın şəhəri onun mərkəzinə çevrilib.

"Laçın" toponimi bir oykonim kimi 1924-cü ildən xəritəmizdə özünə yer tapmışdır. Ona qədər isə bu ad "Yuxarı Laçın" adlı kəndin adında özünü qoruyub saxlamışdır. Qismən qədim xəritələr üzərində araşdırmalar göstərir ki, Kiçik Qafqaz sıra dağlarının ən böyük silsiləsi olan Qarabağ yaylasının əsas zirvəsi ilə yanaşı Laçın adlı bir zirvə də diqqəti cəlb edir.Bu zirvə Yuxarı Qarabağ bölgəsində Böyük Kirs, Kiçik Kirs, Sarı baba zirvələri ilə üçbucaq təşkil edir. Bu zirvə Qarabağ sıra dağlarının mərkəzi hissəsində, onun cənub-qərbində yerləşir.

Araşdırmalar göstərir ki, "Laçın" adı coğrafi, tarixi və ədəbi mənbələrdə rast gəlinir. Mənbələrə baxarkən "Laçın" toponimi bir oronim-yəni dağ adı kimi bizə məlum olur. Lakin bu toponim həm də özünə bir oykonim şəklində bir növ vətəndaşlıq hüququ qazanmışdır. Bunu Laçın adlı kəndlərin adında görə bilərik: Şuşada Laçınlar, Kəlbəcər rayonunda Laçın adlı kəndlər, Kəlbəcər rayonundakı Laçınqaya qalası və s. buna misal ola bilər.

Əvvəlcədən qeyd etdiyimiz kimi bu adın sorağı ilə ədəbi materiallara müraciət etdik də "Laçın" adına rast gəlmək olur. Hal-hazırda, eləcə də yaxın keşmişdə bu adı axtarmaq çox asandır. Laçın adlnı daşıyan şəxslər hal-hazırkı dövrdə də vardır. Ancaq buadın sorağı ilə uzaq keçmiçə müraciət etdik də məşhur hind şairi Əmir Xosrov Dəhləvinin həyatından bəhs edən mənbələrdə onun atasının soyadında "Laçın" sözü diqqəti cəlb edir.Onun adı belədir: Əmir Mahmud Şəms Laçın. Tarixi mənbələrdən aydın olur ki, onun ata-babası Hindistana Orta Asiyanın işğalı ilə əlaqədar gəlmişlər. O zaman "Laçın" türk tayfası Türkmənistanın cənubunda Kopetdağında məskunlaşmışdılar. Hindistanda yaşayıb-yaratmış, dövrünün ən böyük şairi Əmir Xosrov Dəhləvinin adında tayfasının adı göstərilmişdir.

Qeyd edək ki, "Laçın" türk tayfası XIII əsrin əvvəllərində Türkmənistanın cənubundakı ərazilərdə yaşayırdılar.Monqolların hücumu zamanı Laçın tayfalarının bir hissəsi Azərbaycana pənah gətirmişlər.Onlar Qarabağın yuxarı bölgəsində Xaçın məlikliyində, Xəlfəlidə, eləcə də Qarqarçay, Həkəriçay hövzələri yaxınlığında məskən salmışlar. "Laçın" türk tayfasının bir hissəsi isə Hindistanda sığınacaq tapmışdır.

Orta əsrlərdə Azərbaycanda Laçın qalası və Laçın şəhəri də olmuşdur. Qarabağda Laçın qalasının olmasını Kirakos Gəncəli qeyd etmişdir. O, yazır ki, Laçın Həsən Cəlalın qalalarından biri idi. Azərbaycanda orta əsrlərdə Laçın adlı şəhər də olmuşdur ki, bu şəhərdə pul kəsilirdi. Bu şəhər Çobani xanlarının zamanında daha da şöhrətlənmişdi.

Şəkilləri

Erməni işğalından əvvəl

Erməni işğalından sonra

Xarici keçidlər

İstinadlar

  1. ↑ Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi
  2. ↑ Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi
  3. ↑ Azərbaycan Respublikası Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi
  4. ↑ Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР. "Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года". Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 8
  5. ↑ Лачин. Большой Энциклопедический словарь
Vikianbarda Laçın ilə əlaqəli mediafayllar var.
Laçın rayonu  Laçın rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
 Şəhər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.


Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Laçın&oldid=4199456"